“Vrijwilligerswerk en Solidariteit” Prof. Dr. Dirk De Wachter KULeuven “Kom op tegen Kanker”, Brussel, 24/04/19
Psychiater sum, Ergo sum
“Succes” als eigen verdienste in een maakbare samenleving (meritocratie). Jong, slim, rijk, wit, mooi, gezond, talent… “Autonomie” als ultiem doel. “Alleenheid” als bijwerking. “Zinloosheid” als fundamenteel probleem.
De Zin zit in de Zorg (sinsvergessenheit)
Verbrokkeling ?
De verbinding als voorwaarde van Zijn “l’enfer, c’est le manque des autres” Zin in een verbrokkelde samenleving : Individueel “geluk” Usurpistisch “geluk” Dasein ist Mit-sein
Vervlakking?
Ceci n’est pas une personne
FILOSOFIE PSYCHOLOGIE NEUROFYSIOLOGIE
ZIN Niet-Weten? Denken ? Praten ? Pillen ?
Hechting ?
(onveilige) hechting Korte termijn denken: dood van de geschiedenis Functioneel (werkzaam of stop) “Leuk” – dwang (‘Hypes’) Keuze – dwang Egocentrisme: de ander als gebruiksvoorwerp inwisselbaar,verbruiksvoorwerp Geluk als consumptieproduct (de markt speelt)
Taal?
“Woord-armoede” Woorden-loze beeldcultuur Visuele media als belangrijke speler One-liners tegenover complexiteit Geluk als beeld: oppervlaktestructuur Symptoom-gericht (object-gericht) (Diagnostische categorieën - vragenlijsten) Cijfers i.p.v. letters (geen verhalen meer) Geluksonderzoek : hitparades, concurrentie, steeds beter
Existentie?
Existentie Gebrek aan tijd (“keine Zeit, kein Sein”) (dadendrang : doen) Gebrek aan visie : - Wat is zin? - Wat zou zinvolleven kunnen zijn? Consumpsionisme als groot verhaal Existentiële leegte (wie ben ik?) Twijfel als motor van zingeving (not knowing)
Stilte?
Stilte Betekenisloos getater, gebazel en “ruis” Langdurige, onzichtbare, stille zorg Leren zwijgen “wachten” : gelassenheit “Zieke” mensen leren ons “Er zijn” (being there, dasein) Onmacht zonder cynisme: “I can’t go on. I’ll go on” (Beckett). Deemoed / Bescheidenheid
Levinas’ kleine goedheid Besluit Levinas’ kleine goedheid