De jongere in een Verontrustende situatie: de krachtlijnen en procedure van het decreet van 12 juli 2013

De Verontrustende Situatie (VOS) Definitie VOS luidt als volgt: “een situatie is die de ontwikkeling van een minderjarige bedreigt doordat zijn psychische, fysieke of seksuele integriteit of die van één of meer leden van zijn gezin wordt aangetast of doordat zijn affectieve, morele, intellectuele of sociale ontplooiingskansen in het gedrag komen, waardoor het aanbieden van jeugdhulpverlening maatschappelijk noodzakelijk kan zijn.” Definitie ‘verontrusting’: verwijst naar het gevoel dat iemand heeft wanneer er iets ernstig fout loopt met de minderjarige of wanneer het fout loopt in het gezin

De signaallijst Verontrustende Opvoedingssituaties = kan behulpzaam zijn bij het inschatten van een situatie. De signaallijst kan helpen wanneer iemand geconfronteerd wordt met een bepaalde situatie en twijfels heeft of die situatie verontrustend is of niet. Bron illustratie: http://www.rocmb.nl/dgo/paginas/vaardigheidsskills/gif/screens/signaleren.gif

De definitie van de ‘vroegere’ POS Definitie vroeger: “een toestand waarin de fysieke integriteit, de affectieve, morele, intellectuele en sociale ontplooiingskansen van minderjarigen in het gedrang komen, door bijzondere gebeurtenissen, door relationele conflicten, of door de omstandigheden waarin zij leven.” De auteur Bart De Smet dat de definitie anders omschreven wordt: “jongeren van wie de kansen op emotionele, intellectuele, sociale en morele ontwikkelijking duidelijk verminderd zijn ten gevolge van een problematische opvoedingssituatie waarin zij leven in het gezin, in de school of in het brede netwerk van maatschappelijke interacties.”

De naamsverandering van POS naar VOS “Deze verandering kwam er omdat in dergelijke situaties niet alle problemen te maken hebben met de opvoeding.” De definitie uit de omzendbrief benadrukt dat de jongere ook problemen kan ervaren door problemen op school of in het “brede netwerk van maatschappelijke interacties.” Dat de nadruk bij een POS vooral ligt op de opvoeding die fout loopt, blijkt ook uit de definitie van Mieke Vogels: “de problematische opvoedingssituatie verwijst naar eens situatie waarin de voorwaarden voor een normaal opvoedingsklimaat niet meer vervuld zijn (verwaarlozing, geweld,...) of waarin de relatie tussen ouder en kind grondig verstoord is.”

De hoogdringende VOS Dit betekent dat de minderjarige zich in een acute crisissituatie bevindt en dringend hulp nodig heeft. Een voorbeeld hiervan is een melding van een ondervoede baby. De baby heeft dringend hulp nodig. Na deze melding kan het openbaar ministerie beslissen dat het om een hoogdringende VOS gaat. Bron illustratie: https://nos.nl/data/image/2015/08/19/184914/xxl.jpg

De gerechtelijke maatregelen Hier vindt u enkele voorbeelden: 1) Een pedagogische richtlijn : de maatregel is toepasbaar op de ouders van de minderjarige omdat de minderjarigen niet onder het toezicht van de sociale dienst van de jeugdrechtbank vallen. 2) Onder toezicht stellen van de sociale dienst: de sociale dienst zal verslag uitbrengen aan de jeugdrechter over de gezinssituatie. Deze maatregel kan voor maximum één jaar worden opgelegd, is wel verlengbaar. 3)Contextbegeleiding Contextbegeleiding betrekt het gehele gezin in de begeleiding. Dit wil zeggen dat de ouders ook verplichtingen opgelegd kunnen krijgen.

` De maatregelen wijzigen De jeudrechter kan ambtshalve of op vraag van de minderjarige, de ouders de maatregelen wijzigen of intrekken. De maatregelen eindigen van rechtswege op de dag dat minderjarige meerderjarig wordt. Bron illustratie: https://duurzaamgebouwd.lingacms.nl/upload/dg_8fd9sluf/images/news-medium/politie_rotterdam_neemt_duurzame_maatregelen__2_vmjdbz.jpg

Maatregelen t.a.v. de ouders Er zijn drie maatregelen die een jeugdrechter kan opleggen t.a.v. de ouders: 1)De voogdij over de gezinsbijslagen: Wanneer er vastgesteld wordt dat de ouders de gezinsbijdragen niet gebruiken in het belang van de minderjarige en dat die minderjarige in ongunstige omstandigheden opgroeit. 2) De ontzetting uit het ouderlijk gezag: Ontzetting uit het ouderlijk gezag is mogelijk wanneer de gezondheid of veiligheid van de minderjarige in gevaar is. 3) De ouderstage: De ouderstage is afgeschaft. De ouderstage kon alleen opgelegd worden bij ouders van minderjarigen die een als Misdrijf Omschreven Feit hadden gepleegd.

HEt Vertrouwenscentrum Kindermishandeling (VK) Het VK is de gemandateerde voorziening waar men steeds terecht kan met vragen over situaties van kindermishandeling, verwaarlozing en seksueel misbruik. Bron illustratie: http://www.vkantwerpen.be/assets/img/logo.png

Bronnenlijst: De afbeelding met de detective vond ik door in de zoekbalk van Google het woord ‘signaliseren’ te gebruiken. De afbeelding van de ondervoede baby vond ik door in de zoekbalk van Google het woordje ‘ondervoedende baby’ te gebruiken. De politieagent vond ik in de zoekmachine ‘Google’ door het woordje ‘maatregelen’ in te geven. Het logo van het VK vond ik door in Google het woordje ‘vertrouwenscentrum kindermishandeling’ in te geven.