Welkom bij de Week van de Circulaire Economie Circulair Inkopen bij Rijkswaterstaat Barbara van Offenbeek-Kuipers Lotte Beerepoot 14 januari 2019

Ambitie Rijkswaterstaat Rijkswaterstaat wil alle projecten circulair aanbesteden en milieu effecten zwaar laten meewegen. In 2021 is circulair inkopen onderdeel van het inkoopinstrumentarium en is RWS Launching Customer voor circulaire innovaties. In 2030 kopen we 100% circulair in. maandag, 17 december 2018

Eventuele voettekst

De wereldbevolking en welvaart groeit maandag, 17 december 2018

Het gebruik van grondstoffen groeit maandag, 17 december 2018

We zijn afhankelijk van andere landen maandag, 17 december 2018

Grotere druk op het milieu, oa klimaatverandering, CO2-uitstoot, landgebruik en verlies natuurlijk kapitaal Time for a change! Eventuele voettekst

Natuurlijk metabolisme als inspiratie maandag, 17 december 2018

maandag, 17 december 2018

De rol van Rijkswaterstaat als inkoper Jaarlijks ruim 4 mld. Euro aanbestedingen in de infrasector De infrasector is verantwoordelijk voor 3 Mt CO2 emissies per jaar RWS verantwoordelijk voor belangrijkste grondstofstromen asfalt, beton en grondverzet De inkoopfunctie van RWS is dus van essentieel belang voor het halen van de klimaatdoelstellingen Voorbeeldfunctie nationaal en internationaal RWS is een grote aanbesteder (ruim 4 miljard Euro per jaar) en is de grootste aanbesteder in de Nederlandse infrasector. Deze sector is verantwoordelijk voor ongeveer 3 Mt CO2 aan jaarlijkse emissies en is verantwoordelijk voor een aantal van de belangrijke grondstofstromen in Nederland zoals grondverzet, asfalt en beton. De inkoopfunctie van RWS is voor het behalen van de doelstellingen van het akkoord van Parijs en voor een circulair Nederland dus van essentieel belang. Het is daarom niet meer dan logisch dat onze inkooplat hoger en hoger gelegd wordt en dat we gaan investeren in duurzame innovaties om de transities te versnellen. maandag, 17 december 2018

Op weg naar volledig klimaatneutraal en circulair aanbesteden in 2030 Onder andere via beprijzen CO2 Voortbouwen aanpak Duurzaam GWW Milieu impact inzichtelijk maken met CO2 prestatieladder en DuboCalc Inkooplat steeds hoger leggen RWS als Launching customer voor circulaire innovaties en daarmee de transitie versnellen maandag, 17 december 2018

Bijdragen aan reductie CO2 Bijdragen aan reductie grondstoffenverbruik Bijdragen aan behoud schaars wordende materialen Bijdragen aan behoud natuurlijk kapitaal Bijdragen aan duurzamer behoud van de netwerken

Markt en Inkoop Circulair inkopen vraagt aanpassing in werkwijze en houding en gedrag Heel veel samenwerking met de markt; nieuwe contractvormen, oplossingsgericht denken en samenwerken; risicoverdeling, rol voor RWS als “Launching customer” Aanpassing inkoopinstrumenten We gaan intensiever en op andere manieren samenwerken met marktpartijen. Dat vereist een flinke aanpassing in werkwijze én houding en gedrag bij RWS en IenW, en bijvoorbeeld nieuwe contractvormen, risicodeling, een rol van RWS als launching customer voor circulaire innovaties. Qua gedrag zullen we meer in open dialoog het gesprek met elkaar aan moeten gaan over hoe we gezamenlijk kunnen komen tot circulaire oplossingen. Risico’s zullen meer gedeeld worden en verantwoordelijkheden misschien anders belegd. We zullen veel meer dan nu het geval is met de markt samen moeten werken. Dat kan bijvoorbeeld door met elkaar in open dialoog te gaan. Los van een aanbesteding, maar wel gekoppeld aan een concrete opgave. Zo kunnen we samen uitvinden welke instrumenten nodig zijn en welke eigendomsverhoudingen en businessmodellen werken. Uiteraard kan dat leiden tot aanpassing van de huidige inkoopinstrumenten die we nu gebruiken. Dit wordt opgepakt in het traject “Circulair Inkopen”. maandag, 17 december 2018 Titel van de presentatie

Circulariteit als inkoopvraagstuk Algemene tips: Betrek de markt ruim van te voren Ken de markt en de mogelijkheden Draagvlak Gezamenlijke ambitie Geef ruimte voor innovaties Circulariteit is dynamisch proces maandag, 17 december 2018

Inkoopstrategie Onderzoek op termijn of andere strategieën beter aansluiten op de CE doelstellingen, bv. prijsvraag, rapid circular contracting, Project Doen Ruimte maken voor dialoog met markt precontractuele fase Ruimte benutten binnen contract (leerruimte) Concurrentiegerichte dialoog bij kleinere projecten Innovatie Partnerschap Kies bewust voor Circulaire Economie  reserveer budget en tijd Maar… huidige contracten zijn geen excuses om geen CE toe te passen! maandag, 17 december 2018

Inkoopinstrumenten Circulaire doelstellingen in basisspecificaties & minimum eisen; Eisen ontwerp (standaardisatie, demontabel, transportabel) Minimaal % hergebruik materiaal binnen en/of buiten project Maximum MKI waarde materialen, bv voor asfalt, beton Beperking gebruik schaars wordende grondstoffen Beperking milieu onvriendelijke/ niet circulaire materialen Circulaire oplossingen via BPKV stimuleren 25-35% BPKV voor DuboCalc Sturen op hoogwaardig hergebruik van vrijkomende materialen Stimuleren circulaire oplossingen maandag, 17 december 2018

Circulair inkopen; beeld 2018 & belemmeringen Veel belangstelling voor circulair inkopen, maar in de praktijk nog maar weinig infraprojecten met expliciete doelstellingen maandag, 17 december 2018

Wat doet RWS al? maandag, 17 december 2018

Recycling >90% >99% Gebouwen Infrastructuur Recycling maandag, 17 december 2018

Asfaltimpuls en betonakkoord Sturen op Milieu impact en verlenging levensduur asfalt. Sturen duurzaam (er) beton, minder milieu impact, langere uithardingstijd? Lat telkens hoger leggen maandag, 17 december 2018 Titel van de presentatie

Inkoopinstrumenten Expliciete sturing op milieu impact m.b.v. CO2 prestatieladder en Dubocalc Stijgende lijn van aandacht voor en reductie milieu impact in aanbestedingen. Handreiking Klimaatneutraal en Circulair Inkopen ge-update met uitganspunten Circulaire economie Handreiking Klimaatneutraal en circulair inkopen In de contractvoorbereiding maandag, 17 december 2018 Titel van de presentatie

Innova 58 Circulair ontwerp snelweg uitgevraagd in planstudie middels uitgangspunten Circulair ontwerpen en randvoorwaarden In 2019 vervolg vertaling ontwerp naar inkoop! maandag, 17 december 2018 Titel van de presentatie

Circulair wegmeubilair In 2025 is voor alle vormen van wegmeubilair een circulaire of biobased alternatief beschikbaar (gevalideerd). In 2025 in alle contractvormen circulair wegmeubilair uitvragen. Tussenstap In 2020 circulair wegmeubilair uitvragen in alle prestatiecontracten (klein onderhoud) In 2020 opname van circulair wegmeubilair bij 4 VenR projecten van Tranche 3 en Tranche 4 en bij 4 aanlegprojecten maandag, 17 december 2018 Titel van de presentatie

Circulair viaduct Begonnen met idee/aanbod van Hattem & Blankevoort Keuze voor pilot om samen te werken aan ontwikkeling circulair viaduct Gedeelde verantwoordelijkheid Open space om kennis te delen Opschaling maandag, 17 december 2018 Titel van de presentatie

Stimuleren hoogwaardig hergebruik in sloopcontract Lekbrug Vianen Stimuleren hoogwaardig hergebruik brugonderdelen Recycling = laagste niveau Aantonen hergebruik middels rapportage 5 jaar de tijd Gebruik DuboCalc om Milieubesparing inzichtelijk te maken maandag, 17 december 2018 Titel van de presentatie

Circulaire oplossingen A6 In de uitvraag inzet op BPKV voor selectie opdrachtnemer Gekeken naar CO2 uitstoot tijdens realisatiefase en milieubelasting materialen Getoetst met CO2 prestatieladder en DuboCalc Ruimte (1 jaar) gegegeven om LCA op te leveren voor toe te passen materialen. Daarmee innovatieve materiaaltoepassingen mogelijk. Resultaat: Slimme transportoplossingen Asfaltopbouw geoptimaliseerd Toepassen gerecycelde materialen maandag, 17 december 2018 Titel van de presentatie

Maar ook: Circulair kantoormeubilair voor het hele rijk In de uitvraag nadrukkelijk gevraagd om circulair kantoormeubilair Gericht op repareren maandag, 17 december 2018 Titel van de presentatie

Circulaire catering Leer en ontwikkelingsruimte in contract opgenomen Duurzaam geproduceerd voedsel Lokaal geproduceerd voedsel Afvalscheiding maandag, 17 december 2018 Titel van de presentatie

Circulaire huisvesting: Sloop/oogst districtskantoor Terneuzen Beheer en onderhoud gebouwen maandag, 17 december 2018 Titel van de presentatie

Bekijk alle presentaties van vandaag, publicaties en foto’s op: www Bekijk alle presentaties van vandaag, publicaties en foto’s op: www.afvalcirculair.nl/rwscirculair Wil je ook aan de slag met circulariteit? Neem dan contact op met het Impulsprogramma Circulaire Economie van Rijkswaterstaat via: circulair@rws.nl