4.1 Wat zijn selectiepaden?

In je fokprogramma probeer je steeds met de beste nakomelingen verder te fokken.

Selectiepaden Selectiepad om nieuwe vaderdieren te selecteren 1. de selectie van vaderdieren die de vaders worden van de volgende generatie vaderdieren 2.de selectie van vaderdieren die de vaders worden van de volgende generatie moederdieren Selectiepad on nieuwe moederdieren te selecteren 1. de selectie van de moederdieren die de moeders worden van de volgende generatie vaderdieren 2. de selectie van de moederdieren die de moeders worden van de volgende generatie moederdieren Opmerking: vaders kunnen veel strenger worden geselecteerd dan moeders Heb je dus minder nodig dan moeders

Gebruik van soort selectiepad Afhankelijk van het stamboek Afhankelijk van de effectiviteit Hengsten bij het KWPN leggen een verplicht verrichtingstraject af voordat ze worden toegelaten tot de sport. Bij merries is dit niet verplicht.

4.2 Inteelt en eventuele gevolgen Inteelt = het paren van verwante dieren, nakomelingen zijn homozygoot In fokkerij: er bewust wel of er bewust niet voor kiezen

Inteeltdepressie en inteeltcoëfficiënt Inteeltdepressie: het bij elkaar komen van slechte allelen Gevolgen: (hoe uit zich inteeltdepressie) Mindere vruchtbaarheid Lagere levensduur Mindere levensvatbaarheid Meer erfelijke afwijkingen Variatie in allelen neemt af Inteeltcoëfficiënt: getal voor mate (grootte) van inteelt Bewust wel inteelt: hopen op alleen goed eigenschappen Bewust geen inteelt: gevaar voor inteeltdepressie voorkomen

4.3 Waarom is inteelttoename een probleem? Fokkerijorganisatie verantwoordelijk voor: Gezonde populatie Vruchtbare populatie dus voor weinig inteelt Weinig erfelijke gebreken Duurzame melkveetip een filmpje Inteelt honden een filmpje Inteeltcoefficient afhankelijk van hoe ver je terugkijkt Hoe verder, des te meer inteelt Normaal niet verder dan 5 generaties terugkijken

Mogelijke maatregelen om inteelt tegen te gaan Dekbeperking Onverwante dieren meer kans geven Voorlichting aan veehouders Bij sommige stamboeken krijgen hengsten een dekbeperking opgelegd wanneer de verwantschap binnen de populatie te hoog is

4.4 Kruisen: waarom zou je dat doen? Kruisen = het paren van onverwante dieren met elkaar. Van dieren binnen een ras (diverse lijnen) Van dieren van verschillende rassen Kruisen, omdat: Sommigen kenmerken negatief gecorreleerd zijn (bijv. melk en gehaltes) Er dan heterosis optreedt Je inteelt voorkomt

Heterosis uitgelegd

Heterosis en recombinatie Recombinatie = het verloren gaan van de voordelen van heterosis na terugkruisen of doorkruisen. Hoe groter de verschillen tussen de rassen of lijnen, des te groter de heterosis Procross (heterosis) video

4.5 Het gebruik maken van kruisingsschema’s

Enkelvoudige kruising 2 rassen of lijnen Meest eenvoudige kruising Meeste heterosis bij nakomeling

Driewegkruising 2 keer heterosis 3 rassen gebruikt

Vierwegkruising 4 rassen gebruikt 3 keer heterosis

4.6 Nog meer kruisingsschema’s Voortgezette kruising Rotatiekruising Terugkruising Verdringskruising

Voortgezette kruising (A*B) x (A*B) Een ‘nieuw’ ras, de Swifter, is ontstaan door voortgezette kruising.

Rotatiekruising

Terugkruising

Verdringingskruising Fout plaatje in arrangement Verdringingskruising is het tegenovergestelde aan terugkruising

4.7 Het open nucleussysteem Nucleus = eigen kernfokbedrijf (eigen dieren van fokkerij-organisatie) Geen last van eigenwijze boeren Gelijke omstandigheden voor de koeien. Goede vergelijking mogelijk Makkelijk om Embryotransplantatie en IVF toe te passen. Open nucleus Er worden ook dieren van buitenaf ingevoerd

Voorbeeld van open nucleus film crv nucleus

4.8 Het pyramide systeem