Bestuurlijke afweegruimte/lokaal maatwerk Aan de slag met de Omgevingswet Twitter: @AandeslagOw LinkedIn: Aan de slag met de Omgevingswet www.aandeslagmetdeomgevingswet.nl Eventuele voettekst

Waarom? Waarom is ruimte voor bestuurlijke afweegruimte/ lokaal maatwerk een verbeterdoel bij het opstellen van regelgeving binnen het stelsel Omgevingsrecht? Om te voorkomen dat initiatieven die de kwaliteit van de leefomgeving beschermen en ontwikkelen, niet mogelijk zijn door regels die juist deze doelen dienen. Maar er is meer ruimte voor bestuurlijk afwegen dan alleen in de regels ! 1/1/2019

Instrumenten Gemeente Monitoring en evaluatie Omgevingsvisie Toezicht en handhaving Programma Projectbesluit Algemene regels Maatwerkregels Melding Elk bestuursorgaan heeft zijn eigen kerninstrumenten. Zo staan de algemene regels van een gemeente en de vergunningplichten in het omgevingsplan. De gemeente stelt een omgevingsvisie vast waarin het strategisch beleid voor de lange termijn wordt beschreven. Het gaat dan om beleid dat van lokaal belang is. Ook de gemeentelijke omgevingsvisie beschrijft de opgaven voor het omgevingsbeleid. De omgevingsvisie gaat over alle aspecten van de fysieke leefomgeving. Dus ook water. Hoewel de gemeente beperkt taken en bevoegdheden heeft op het gebied van water zal het lokale waterbeleid in de gemeentelijke omgevingsvisie een plaats moeten krijgen. Overleg en samenwerking met de waterschappen is dus van groot belang. Uitgangspunt van de Omgevingswet is dat zoveel mogelijk via algemene regels wordt geregeld. Eventueel gekoppeld aan een meldingsplicht. Voor bijzondere gevallen kan een vergunningplicht worden ingesteld. De beoordelingsregels bieden een toetsingskader voor het verlenen van de omgevingsvergunning. Al deze regels staan in het omgevingsplan. Op de naleving van de algemene regels en op de voorschriften van een omgevingsvergunning wordt toezicht gehouden. En wordt bij overtreding handhavend opgetreden. Door monitoring en evaluatie houdt de gemeente zicht op de effectiviteit van het gevoerde beleid. Op grond van de resultaten kan het beleid worden bijgesteld, of kunnen concrete regels worden aangescherpt of versoepeld. Als de gemeente vanwege een provinciaal belang projecten in de fysieke leefomgeving moet/wil uitvoeren kan de projectprocedure worden toegepast. Met deze procedure kan de gemeente de regels van het omgevingsplan aanpassen. De gemeente kan ervoor kiezen om doelstellingen voor de fysieke leefomgeving te vertalen in omgevingswaarden. Deze krijgen een plaats in het omgevingsplan. De gemeente kan het beleid uit de omgevingsvisie ook uitwerken in een programma. Het programma kan een tussenstap zijn tussen de omgevingsvisie en het omgevingsplan. In veel gevallen zal het programma concrete maatregelen bevatten om doelstellingen van het beleid of vastgestelde omgevingswaarden te bereiken. Deze programma’s het een directe relatie met de fase uitvoering. Tenslotte kan het programma met programmatische aanpak worden genoemd. Ook dit programma bevat concrete maatregelen, maar heeft een koppeling met de algemene regels. Voor een geluid moet de gemeente op grond van de Omgevingswet een programma opstellen. Omgevingsplan Omgevingswaarde Toedelen van functies Omgevings-vergunning Beoordelingsregel Programma

Instrumenten Waterschap Monitoring en evaluatie Toezicht en handhaving Programma Projectbesluit De regels voor een waterschap staan in de waterschapsverordening. 0. De waterschappen hebben geen instrument voor beleidsontwikkeling. Het lokale beleid voor de fysieke leefomgeving (dus ook water) staat in de gemeentelijke omgevingsvisie. Een groot deel van het inhoudelijke waterbeleid staat in het regionale waterprogramma van de provincie. Uitgangspunt van de Omgevingswet is dat zoveel mogelijk via algemene regels wordt geregeld. Eventueel gekoppeld aan een meldingsplicht. Voor bijzondere gevallen kan een vergunningplicht worden ingesteld. De beoordelingsregels bieden een toetsingskader voor het verlenen van de omgevingsvergunning. Al deze regels staan in de waterschapsverordening. De waterschapsverordening vormt dus een uitwerking van het regionaal waterprogramma. Op de naleving van de algemene regels en op de voorschriften van een omgevingsvergunning wordt toezicht gehouden. En wordt bij overtreding handhavend opgetreden. Door monitoring en evaluatie houdt de gemeente zicht op de effectiviteit van het gevoerde beleid. Op grond van de resultaten kan het beleid worden bijgesteld, of kunnen concrete regels worden aangescherpt of versoepeld. Als het waterschap vanwege een waterbelang projecten in de fysieke leefomgeving moet/wil uitvoeren kan de projectprocedure worden toegepast. Met deze procedure kunnen ook de regels van het omgevingsplan worden aangepast. Samenwerking van het waterschap met de gemeente is dus noodzakelijk. Het waterschap kan het beleid uit het regionaal waterprogramma ook uitwerken in een programma. Dit programma ligt ook in de lijn van de beleidsontwikkeling. In veel gevallen zal het programma concrete maatregelen bevatten om doelstellingen van het beleid of vastgestelde omgevingswaarden te bereiken. Deze programma’s het een directe relatie met de fase uitvoering. Op grond van de Omgevingswet moet het waterschap een waterbeheerprogramma opstellen. Waterschaps-verordening Algemene regels Maatwerkregels Melding Beoordelingsregel Omgevings-vergunning Programma

Instrumenten Provincie Monitoring en evaluatie Omgevingsvisie Toezicht en handhaving Programma Instructie Projectbesluit Algemene regels Maatwerkregels Melding De algemene regels en omgevingsvergunning van de provincie staan in de waterschapsverordening. De provincie stelt een omgevingsvisie vast waarin het strategisch beleid voor de lange termijn wordt beschreven. Het gaat dan om beleid dat van provinciaal belang is. De provinciale omgevingsvisies zijn naar verwachting af op het moment dat de Omgevingswet in werking treedt. Ook de provinciale omgevingsvisie beschrijft de opgaven voor het omgevingsbeleid. Uitgangspunt van de Omgevingswet is dat zoveel mogelijk via algemene regels wordt geregeld. Eventueel gekoppeld aan een meldingsplicht. Voor bijzondere gevallen kan een vergunningplicht worden ingesteld. De beoordelingsregels bieden een toetsingskader voor het verlenen van de omgevingsvergunning. Al deze regels staan in de omgevingsverordening. Op de naleving van de algemene regels en op de voorschriften van een omgevingsvergunning wordt toezicht gehouden. En wordt bij overtreding handhavend opgetreden. Door monitoring en evaluatie houdt de provincie zicht op de effectiviteit van het gevoerde beleid. Op grond van de resultaten kan het beleid worden bijgesteld, of kunnen concrete regels worden aangescherpt of versoepeld. Als de provincie vanwege een provinciaal belang projecten in de fysieke leefomgeving moet/wil uitvoeren kan de projectprocedure worden toegepast. De projectprocedure leidt tot een projectbesluit waarmee de provincie de regels van decentrale overheden doorkruisen. De provincie kan ervoor kiezen om doelstellingen voor de fysieke leefomgeving te vertalen in omgevingswaarden. Deze krijgen een plaats in de omgevingsverordening. In de omgevingsverordening kunnen ook instructieregels worden opgenomen. Hiermee kan de provincie de doorwerking van het rijksbeleid naar decentrale overheden regelen. De instructieregels werken generiek voor de beschreven gevallen of gebieden. De provincie kan het beleid uit de omgevingsvisie ook uitwerken in een programma. Het programma kan een tussenstap zijn tussen de omgevingsvisie en de omgevingsverordening. In veel gevallen zal het programma concrete maatregelen bevatten om doelstellingen van het beleid of vastgestelde omgevingswaarden te bereiken. Deze programma’s het een directe relatie met de fase uitvoering. Tenslotte kan het programma met programmatische aanpak worden genoemd. Ook dit programma bevat concrete maatregelen, maar heeft een koppeling met de algemene regels. Voor een aantal onderwerpen (geluid, water, natuur) moet de provincie op grond van de Omgevingswet een programma opstellen. Met instructies kan de provincie voor concrete gevallen op aangegeven locaties opdracht geven aan decentrale overheden om regels te stellen over bepaalde onderwerpen of activiteiten. Omgevings-verordening Omgevingswaarde Instructieregel Omgevings-vergunning Beoordelingsregel Programma

Instrumenten Rijk Monitoring en evaluatie Omgevingsvisie Toezicht en handhaving Programma Instructie Bal Bbl Projectbesluit Algemene regels Melding De algemene regels van het Rijk vind je in het Besluit Activiteiten Leefomgeving en het Besluit Bouwwerken Leefomgeving. Het Rijk stelt een omgevingsvisie vast waarin het strategisch beleid voor de lange termijn wordt beschreven. Het gaat dan om beleid dat van nationaal belang is. Deze nationale omgevingsvisie is af op het moment dat de Omgevingswet in werking treedt. De nationale omgevingsvisie beschrijft vier opgaven voor het omgevingsbeleid: Naar een duurzame en concurrerende economie Naar een klimaatbestendige en klimaatneutrale samenleving Naar een toekomstbestendige en bereikbare woon- en werkomgeving Naar een waardevolle leefomgeving Uitgangspunt van de Omgevingswet is dat zoveel mogelijk via algemene regels wordt geregeld. Eventueel gekoppeld aan een meldingsplicht. Voor bijzondere gevallen kan een vergunningplicht worden ingesteld. De beoordelingsregels bieden een toetsingskader voor het verlenen van de omgevingsvergunning. Al deze regels staan in de AMvB. Het Rijk heeft ervoor gekozen om de verschillende soorten regels van elkaar te scheiden. Daarom zijn er verschillende AMvB’s. Het Bal en Bbl geven regels die direct doorwerken naar de initiatiefnemers van activiteiten in de fysieke leefomgeving. Het Bkl geeft regels die gericht zijn op de doorwerking van het beleid, zoals de beoordelingsregels voor activiteiten waarvoor het Rijk een vergunningplicht heeft ingesteld. Op de naleving van de algemene regels en op de voorschriften van een omgevingsvergunning wordt toezicht gehouden. En wordt bij overtreding handhavend opgetreden. Door monitoring en evaluatie houdt het Rijk zicht op de effectiviteit van het gevoerde beleid. Op grond van de resultaten kan het beleid worden bijgesteld, of kunnen concrete regels worden aangescherpt of versoepeld. Als het Rijk vanwege een nationaal belang projecten in de fysieke leefomgeving moet/wil uitvoeren kan de projectprocedure worden toegepast. De projectprocedure leidt tot een projectbesluit waarmee het Rijk de regels van decentrale overheden doorkruisen. Het Rijk kan ervoor kiezen om doelstellingen voor de fysieke leefomgeving te vertalen in omgevingswaarden. Deze krijgen een plaats in het Bkl. Bij inwerkingtreding van de Omgevingswet bevat het Bkl al omgevingswaarden die noodzakelijk zijn voor de implementatie van Europees beleid. In het Bkl kunnen ook instructieregels worden opgenomen. Hiermee kan het Rijk de doorwerking van het rijksbeleid naar decentrale overheden regelen. Veel instructieregels die bij inwerkingtreding in het Bkl staan zijn bedoeld om de omgevingswaarden van het Bkl te laten doorwerken naar de instrumenten van decentrale overheden. De instructieregels werken generiek voor de beschreven gevallen of gebieden. Het Rijk kan het beleid uit de omgevingsvisie ook uitwerken in een programma. Het programma kan een tussenstap zijn tussen de omgevingsvisie en de Amv’s. In veel gevallen zal het programma concrete maatregelen bevatten om doelstellingen van het beleid of vastgestelde omgevingswaarden te bereiken. Voor een aantal onderwerpen (geluid, water, natuur) moet het Rijk op grond van de Omgevingswet een programma opstellen. Deze programma’s het een directe relatie met de fase uitvoering. Tenslotte kan het programma met programmatische aanpak worden genoemd. Ook dit programma bevat concrete maatregelen, maar heeft een koppeling met de algemene regels. Met instructies kan het Rijk voor concrete gevallen op aangegeven locaties opdracht geven aan decentrale overheden om regels te stellen over bepaalde onderwerpen of activiteiten. AMvB Omgevingswaarde Instructieregel Omgevings-vergunning Beoordelingsregel Programma Bkl

Informatiebronnen Omgevingswet www.aandeslagmetdeomgevingswet.nl Ondersteuning bij de invoering en informatie over de wet en het digitaal stelsel Omgevingswet: tools, achtergrondmateriaal, beeldmateriaal, Informatiepunt Omgevingswet Of bel: 088 - 7970790 www.omgevingswetportaal.nl : Informatie, infographics en e-books over het juridisch stelsel VNG dossier omgevingswet (en Romnetwerk) Eventuele voettekst