Begeleidingsgesprek Nieuwe Medicatie “INHALATIESTEROÏDEN” In aanmerking komt: Patient met astma (te zien door gebruik van noodmedicatie van astma (bv ventolin), patient waar inhalatiesteroïden worden voorgeschreven zonder vermelding van “derdebetalingsregeling niet van toepassing”. Patient waarbij in geneesmiddelenhistoriek geen aanwijzingen voor chronisch COPD (gebruik van Spiriva, Medrol, Frequente antibiotica)
Waarom werd dit geneesmiddel door de arts voorgeschreven Wat (en wanneer) mag ik als effect verwachten ? Hoe weet ik wanneer ik onder controle ben ? Hoe gebruik ik dit geneesmiddel ? Zijn er andere geneesmiddelen welke een invloed kunnen hebben ?
Onderliggende mechanismen 1, Ontsteking in de longen met een verdikking van de luchtwegen + slijmvorming 2, Samentrekken van de luchtpijp (bronchoconstrictie) 3, Hyperreactiviteit (overgevoelige reacties op banale prikkels (bv koude..) Normale luchtwegen Luchtwegen bij astma Spiercontractie Spiercellen Ontsteking en zwelling Overmatig slijm Slijmcellen
Basisbehandeling+noodmedicatie TYPE ONTSTEKING HYPER- REACTIVITEIT BRONCHO CONSTRICTIE OVERMATIG SLIJM Kortwerkende beta-2 mimetica NOOD - +++ (werken onmiddellijk) Langwerkende beta-2 mimetica BASIS/NOOD +++ Inhalatie steroïden BASIS +++ (max effect na 1 week) ++ (max effect na 1 week) Anticholinergica Kort werkend ++ Anticholinergica langwerkend Combinatie preparaten
Criteria voor controle
Therapieverloop
Inhalatietechniek Goede techniek = voldoende geneesmiddel in de longen => minder ademhalingsklachten Slechte techniek = weinig geneesmiddel in de longen waardoor => therapie minder doeltreffend => verhoogde kans op bijwerkingen
Type inhalator Merknaam Type werking /grondstof Gebruiksinstructie Atrovent HFA Slijm / Anticholinergicum Klik Beclophar Aerolizer Ontsteking / ICS Budesonide Easyhaler Duovent HFA Slijm & Bronchodilatatie / Anticholinergicum& β-mimeticum Flixotide Diskus Flixotide inhalator Flutiform Aerosol Ontsteking & Bronchodilatatie / ICS & langwerk. β-mimeticum
Type inhalator Merknaam Type werking /grondstof Gebruiksinstructie Foradil Aerolizer Bronchodilatatie / langwerk. β-mimeticum Klik Inuvair Aerosol Ontsteking & Bronchodilatatie / ICS & langwerk. β-mimeticum Miflonide Aerolizer Ontsteking / ICS Novolizer Budesonide Novolizer Salbutamol Bronchodilatatie / kortwerk. β-mimeticum Onbrez Breezhaler Slijm & Langw. Anticholinergicum Pulmicort Turbohaler Qvar Autohaler
Type inhalator Merknaam Type werking /grondstof Gebruiksinstructie Salbutamol Sandoz aero Bronchodilatatie / kortwerk. β-mimeticum Klik Seretide diskus Ontsteking & Bronchodilatatie / ICS & langwerk. β-mimeticum Seretide inhalator Spiriva Handihaler Slijm & Langw. Anticholinergicum Symbicort Turbohaler Ventolin HFA
Posologie Posologie: Dosis vergeten ? Wat bij astma-aanval ? 1 tot 2 maal per dag dagelijks en langdurig te gebruiken, afhankelijk van evolutie van de ziekte Steeds aanpassen in functie van symptoomcontrole Dosis vergeten ? De vergeten dosis zo snel mogelijk innemen, behalve als het bijna tijd is om de volgende dosis in te nemen Wat bij astma-aanval ? - Hoger gebruik van noodmedicatie (2tot 4 puffs alle 20 minuten gedurende het eerste uur) in afwachting van de komst van de arts
Weetjes Alarmsymptomen Geneesmiddel proef je niet altijd Mond spoelen bij corticosteroïden Resterende dosis controleren Alarmsymptomen Toename symptomen Nachtelijk ontwaken Meer gebruik van noodmedicatie (2> per week) Functionele beperkingen
Gebruikt u een van volgende medicaties ? NSAID's/aspirine NSAID’s en aspirine kunnen luchtwegen sensibiliseren en astma uitlokken ß-blokkers Niet selectieve β-blokkers zijn tegenaangewezen Middelen tegen allergische rhinitis De combinatie van allergische rhinitis & astma is vaak voorkomend. Antitussiva Chronisch gebruik van hoestremmers is relatief tegenaangewezen (ademhalingsdepressie) en kan wijzen op een voldoende astmacontrole
Nevenwerkingen ? Corticosteroïden: Combinatie met ß2-agonisten Vaak (5%): orale candidiasis, heesheid, keelpijn Voorkomen door: mond spoelen juiste inhalatietechniek Indien bijwerking: arts raadplegen Combinatie met ß2-agonisten Vaak (1 tot 10%): tremor (van de handen), hoofdpijn, hartkloppingen, verhoogde bloeddruk Gebruikt u producten ter behandeling van hartritmestoornissen, Welke? => Arts contacteren bij hartkloppingen of verhoogde bloeddruk
Klik hier voor ACT Test Klik hier voor informed consent (in duplicaat uitprinten)
Corticofobie Dosis cortisone Meer voordelen dan nadelen zeer laag (10 keer minder dan een milligram) lokale toediening (en werking) waardoor er minder opgenomen wordt in de rest van het lichaam Meer voordelen dan nadelen Bij kinderen voor de pubertijd: mogelijk een geringe groeiachterstand, afhankelijk van de dosis. Meestal lopen kinderen deze groeiremming op latere leeftijd weer gewoon in. Slecht gecontroleerd astma heeft een sterk impact op de levenskwaliteit
ACT test