Welvaartziekten kanker

Inhoud Lesdoelen kanker Oorzaken Cijfers Informatiebronnen Volgende les

Lesdoelen Je kunt benoemen wat kanker is Je kunt mogelijke oorzaken benoemen Je kunt advies geven over gezonde voeding Je weet hoe je recente cijfers over kanker kunt achterhalen

1. kanker Meer dan 100 soorten Elk soort is anders Eén eigenschap hebben ze wel allemaal: een ongecontroleerde deling van lichaamscellen. Ons lichaam is opgebouwd uit miljarden bouwstenen: de cellen. Ons lichaam maakt steeds nieuwe cellen. Zo kan het lichaam groeien en beschadigde en oude cellen vervangen. Nieuwe cellen ontstaan door celdeling. Uit 1 cel ontstaan 2 nieuwe cellen, uit deze 2 cellen ontstaan er 4, dan 8, enzovoort.

1. kanker

1. Kanker Normale celdeling Normaal regelt het lichaam de celdeling goed. In elke cel zit informatie die bepaalt wanneer de cel moet gaan delen en daar weer mee moet stoppen. Deze informatie zit in de kern van elke lichaamscel. Het wordt doorgegeven van ouder op kind. Dit erfelijk materiaal heet DNA. DNA bevat verschillende stukjes informatie die genen worden genoemd.

Ongecontroleerde celdeling 1. kanker Ongecontroleerde celdeling Elke dag zijn er miljoenen celdelingen in je lichaam Tijdens al die celdelingen kan er iets mis gaan. Door toeval, maar ook door schadelijke invloeden. Meestal zorgen reparatiegenen voor herstel van de schade. Soms werkt dat beschermingssysteem niet. De genen die de deling van een cel regelen, maken dan fouten. Bij een aantal fouten in dezelfde cel, gaat die cel zich ongecontroleerd delen. Zo ontstaat er kanker

Door de ongecontroleerde celdeling ontstaat er een gezwel. 1. kanker Door de ongecontroleerde celdeling ontstaat er een gezwel. Goedaardige gezwellen groeien niet door andere weefsels heen. ze verspreiden zich niet door het lichaam Bijv: wrat, vleesboom Bij kwaadaardige tumoren Een kwaadaardige tumor kan in omliggende weefsels en organen groeien. Kunnen zich verspreiden in het lichaam

1. kanker Typen gezwellen

Welke typen kanker ken jij? Ga eens op zoek naar nog 5 andere vormen van kanker die je nog niet kent Gebruik: www.kanker.nl of www.kwf.nl Schrijf op wat dit soort inhoudt

2. oorzaken Roken Alcohol Ongezond voedingspatroon Weinig beweging Verminderd afweersysteem Overgewicht Erfelijke aanleg Infecties Ouderdom Straling Chemische stoffen Tabak Asbest Voeding Zout en gezouten eten Rood vlees Gefrituurd eten Aangebrand eten www.WHO.int. www.kanker.nl

3. cijfers

Europese code tegen kanker 4. advies Europese code tegen kanker https://cancer-code-europe.iarc.fr/index.php/nl/

4. informatiebronnen www.WHO.int www.kwf.nl www.kanker.nl www.cijfersoverkanker.nl Voedingsleer H12

Meer volkoren, minder kans op darmkanker 4. informatiebronnen Meer volkoren, minder kans op darmkanker https://www.wkof.nl/nl/over-ons/voor-de-pers/persberichten/meer-volkoren-minder-kans-op-darmkanker Alcohol vergroot de kans op borstkanker https://www.wkof.nl/nl/over-ons/voor-de-pers/persberichten/alcohol-vergroot-de-kans-op-borstkanker 10 soorten kanker door overgewicht https://www.wkof.nl/nl/over-ons/voor-de-pers/persberichten/10-soorten-kanker-door-overgewicht Leefstijl en maagkanker: grootste onderzoek ooit https://www.wkof.nl/nl/over-ons/voor-de-pers/persberichten/leefstijl-en-maagkanker-grootste-onderzoek-ooit

5. Volgende les Op de donderdag vanwege goede vrijdag 1 uur de tijd Oefentoets Vragen nakijken De week erna: gastles Moerman stichting