Het geheim van succesregio’s: welk beleid werkt? Van Poelje Lezing, Universiteit Twente, De Grote Kerk Zwolle Maandag 29 januari 2017 Dr. Otto Raspe @ottoraspe @leefomgeving

1. Waar gedijt innovatie?   In de mondiale economie groeit het belang van innovatie. Je zou denken dat innovatie op elke plek plaats kan vinden, toch zijn het bepaalde plekken waar innovatie zich concentreert. In sommige gebieden hangt het gewoon in de lucht en is er een local buzz. Wij vroegen ons af waarom bepaalde innovatiemilieus opbloeien. Om die vraag te beantwoorden spraken we verschillende belanghebbenden in vijf innovatieve gebieden in Nederland. Uit de gesprekken kwamen zes elementen naar voren die een grote rol spelen. Innovatiemilieus zijn als een tuin waar het gonst van activiteit. Je kan ze niet maken, maar je kan ze wel helpen organisch te groeien, door op al deze elementen goed te presteren.

The world is spiky Source: PBL (2016)

Nieuwe geografie van banen 11-04-2017 | Dr. Otto Raspe

Steden als motoren van economische groei Waarom groeien steden? Welke factoren zijn robuust verbonden aan groei? Wat zijn de mechanismen achter groei en wat kan beleid doen? 29-01-2018 | Dr. Otto Raspe

Waarom groeien steden? 8 raderen die de motor aanjagen 28-03-2017 | Dr. Otto Raspe

Sharing Matching Learning Agglomeratie-effecten: belangrijke mechanismen zijn Sharing Matching Learning Bedrijven en mensen zijn productiever in steden (agglomeratievoordelen) 1. Waar gedijt innovatie?   In de mondiale economie groeit het belang van innovatie. Je zou denken dat innovatie op elke plek plaats kan vinden, toch zijn het bepaalde plekken waar innovatie zich concentreert. In sommige gebieden hangt het gewoon in de lucht en is er een local buzz. Wij vroegen ons af waarom bepaalde innovatiemilieus opbloeien. Om die vraag te beantwoorden spraken we verschillende belanghebbenden in vijf innovatieve gebieden in Nederland. Uit de gesprekken kwamen zes elementen naar voren die een grote rol spelen. Innovatiemilieus zijn als een tuin waar het gonst van activiteit. Je kan ze niet maken, maar je kan ze wel helpen organisch te groeien, door op al deze elementen goed te presteren.

Waarom groeien steden? 8 raderen die de motor aanjagen 28-03-2017 | Dr. Otto Raspe

Waarom groeien steden? Onderlinge verbanden tussen de raderen 28-03-2017 | Dr. Otto Raspe

  “The trick to having good ideas is not to sit around in glorious isolation and try to think big thoughts. The trick is to get more parts on the table.”   “When one looks at innovation in nature and in culture, environments that build walls around good ideas tend to be less innovative in the long run than more open-ended environments” 1. Waar gedijt innovatie?   In de mondiale economie groeit het belang van innovatie. Je zou denken dat innovatie op elke plek plaats kan vinden, toch zijn het bepaalde plekken waar innovatie zich concentreert. In sommige gebieden hangt het gewoon in de lucht en is er een local buzz. Wij vroegen ons af waarom bepaalde innovatiemilieus opbloeien. Om die vraag te beantwoorden spraken we verschillende belanghebbenden in vijf innovatieve gebieden in Nederland. Uit de gesprekken kwamen zes elementen naar voren die een grote rol spelen. Innovatiemilieus zijn als een tuin waar het gonst van activiteit. Je kan ze niet maken, maar je kan ze wel helpen organisch te groeien, door op al deze elementen goed te presteren.

Welke factoren zijn robuust verbonden aan groei? Wat werkt? Welke factoren zijn robuust verbonden aan groei? 29-01-2018 | Dr. Otto Raspe

Motor van economische groei (totale groei) Werkgelegenheidsgroei Productiviteitgroei Motor van economische groei (totale groei) Robuuste factoren Dichtheid agglomeratievoordelen Human capital opleiding, gezondheid Leefomgeving cultuur & restaurants, kwaliteit onderwijs Bereikbaarheid (inter)nationaal + internet

Motor van economische groei Robuuste factoren Sector-specifiek Clustering en specialisatie: industriële bedrijven; Kwaliteit human capital: kennisintensieve diensten Context-specifiek Effect kennis en cultuur: turbo-effect door hoge dichtheid Dichtheid: turbo-effect door goede internationale connectiviteit

Local buzz & global pipelines

Wat heeft beleid gedaan in groeiregio’s? Wat werkt? Wat heeft beleid gedaan in groeiregio’s? 29-01-2018 | Dr. Otto Raspe

Flyvbjerg (2006): extreme cases

Institutional thickness München Innovation Munich Mix BayerKapital Quality of Living Institutional thickness Multilevel governance Future Bavaria Initiative Siemens ‘50 Airport

High Tech Campus Philips and DAF Brainport Eindhoven From company town to Brainport TUE High Tech Campus Triple Helix Open innovatie Philips and DAF

New Town ‘67 Quality of Living Growth Area Milton Keynes Governance ‘Suburban urbanity’ ‘housing of the right type and quality, in the right place, can attract and retain residents, supporting jobs and the city economy’. Milton Keynes New Town ‘67 Quality of Living Governance Public-private less fixed end-state master planning Human Capital Growth Area Location near London, Oxford en Cambridge

Wat heeft beleid gedaan in groeiregio’s? 30-11-2017 | Dr. Otto Raspe

In economisch succesvolle steden: Is beleid gericht op een totaal (innovatie)systeem; Ondernemerschaps-, cluster- en kennis- en innovatiebeleid: beleidsmix Economische vernieuwing tijdig en bottom-up Geen ‘picking winners’ beleid, maar ‘backing challengers’: ‘tranformative activities’ en diversificatie Maakt beleid keuzes. Beleidsdomeinen worden gestroomlijnd richting bepaalde economische doelen of doelgroepen; Zijn sterke en meebewegende instituties belangrijk; Spelen ook toevallige, ongeplande gebeurtenissen een rol. 30-11-2017 | Dr. Otto Raspe

Nederland heeft behoefte aan nieuw regionaal-economisch beleid Waarin nationale en regionale agenda’s op elkaar zijn afgestemd en elkaar versterken, gebaseerd op een gezamenlijke strategie; Beleidsmix: beleid gericht op het versterken van de economische structuur bestaat óók uit beleid gericht op menselijk kapitaal, woon- en leefomgevingsbeleid, en fysiek beleid; Rijk én regio: regio deals, what works centre’s. 30-11-2017 | Dr. Otto Raspe

Korte reflectie op andere Nederlandse regio’s

Nederland heeft veel krachtige regio’s Minder bevolking, meer banen Groei Snap mechanismes achter groei Geen blauwdruk Nieuw type beleid en ‘governance’ Nieuwe economische doelen: Meer bevolking, minder banen Krimp 6 april 2017 Planbureau voor de Leefomgeving 28-03-2017 | Dr. Otto Raspe

‘One of the biggest myths is that in order to foster economic development, a community must accept growth. The truth is that growth must be distinguished from development: growth means to get bigger, development means to get better – in increase in quality and diversity (Local Government Commission 2004, in Pike et al 2006 p.23)’

Dank u voor uw aandacht. http://www. pbl @leefomgeving @ottoraspe otto.raspe@pbl.nl