Neuropsychologische diagnostiek bij migranten Sanne Franzen, neuropsycholoog Neuropsychologische diagnostiek bij migranten

Diagnostiekbarrières Taalbarrière Cultuurbarrière Lage opleiding/analfabetisme Weinig 'test-wise' Geen geschikte normen Migrantenpoli@erasmusmc.nl

Barrières in diagnostiek Minder gewend tests te doen Concept 'zo snel mogelijk' Items cultuurspecifiek (krakeling) Zwart-witte/3-D lijntekeningen Migrantenpoli@erasmusmc.nl

Anamnese: cognitie uitvragen Activiteit Cognitief Domein Het gebed Oriëntatie tijd/geheugen Naar de moskee Oriëntatie plaats/herkennen mensen/(i)ADL Bezoek van visite en gesprekken Geheugen/taal/snelheid/aandacht Feestdagen/afspraken met kinderen Boodschappen/naar de markt Oriëntatie plaats/geheugen/rekenen Televisiekijken Aandacht/snelheid/geheugen Thee of koffie zetten Praxis Koken (bv. stappenplan recept) (i)ADL/geheugen/aandacht/planning Migrantenpoli@erasmusmc.nl

Cognitieve anamnese Beloop: religieuze feestdagen, voor of na vakantie, het weer buiten I(ADL): waarom door de familie overgenomen? Taal: Marokkaans-Arabisch of Berbers, Turks of Koerdisch, Kaapverdisch of Portugees? Geletterdheid Stemming: begin bij somatische klachten en spanning Migrantenpoli@erasmusmc.nl

Migrantenpoli testprotocol 1.0 naar Goudsmit (2011) CCD & MMSE RUDAS (later toegevoegd) Location Learning Test (LLT) Fluency (dieren/supermarktartikelen) BADS sleutel zoektaak Frontal Assessment Battery (FAB) 15 Woordentest (alleen bij Turkse patiënten, in het Turks) Amsterdamse Dementie Screening (ADS-6) natekenen Semantische Associatietest Benoemen WAIS-IV cijferreeksen Visuele Associatietest, reguliere en fotoversie Volle slide Migrantenpoli@erasmusmc.nl

Alternatieve MMSE: RUDAS MMSE score van gezonde autochtone analfabeet 14-20! RUDAS: Geheugen (boodschappen) Lichaamsdelen benoemen (L/R) Praxis (bewegingen) Kubustekening Oordeelsvermogen (oversteken straat) Woordvloeiendheid Score uit 30, afkapwaarde 22/23 Vertaling binnenkort vrij beschikbaar Migrantenpoli@erasmusmc.nl

IQ code & RUDAS (Nielsen 2016) 16 items, score 1-5 3 = geen verandering. beschikbaar in meerdere talen Vergeleken met 10 jaar geleden, hoe goed kan deze persoon: Dingen onthouden die recent zijn gebeurd? Migrantenpoli@erasmusmc.nl

Cross-Culturele Dementiescreening Geheugen (herkenning) Snelheid Interferentiegevoeligheid (zoals Stroop) Verdeelde aandacht (zoals TMT) Migrantenpoli@erasmusmc.nl

CCD bruikbaar?

VAT en Foto-VAT Migrantenpoli@erasmusmc.nl

Resultaten Foto-VAT Foto’s werden beter onthouden dan lijntekeningen! Belangrijk bij andere geheugentaken met zwart-witte lijntekeningen Migrantenpoli@erasmusmc.nl

Taal Fluency: Supermarkt en dieren Letterfluency (hoger opgeleiden) Arabisch: waaw و, taa ط, raa ر/siin س daal د qaaf ق Turks: D, E, V / S, A, Z Geen geschikte normen Benoemtaak: - Een cross-culturele benoemtaak ontbreekt, z-w lijntekeningen (BNT, SAT benoemen) zijn niet bruikbaar Migrantenpoli@erasmusmc.nl

Visuoconstructie bij migranten Delen weglaten Moeite met 3D Ronde ‘hoeken’ Migrantenpoli@erasmusmc.nl

Take home message Vraag naar relevante activiteiten en ervaringen Migranten testprotocol 2.0: - RUDAS + IQ code - Oriëntatie MMSE (niet streng rekenen) - CCD (Stippentest lastig analfabeten) - Foto-VAT - Woordvloeiendheid dieren, supermarkt (soms letter) Binnenkort: taken uit CNTB, cross-culturele taaltest, verbale geheugentest? Migrantenpoli@erasmusmc.nl