De zelfstandige naamwoorden van Groep 3 klas 2 Latijn Roma 1, Les 9
Groep 3 Woorden uit deze groep hebben andere uitgangen dan Groep 1 en 2. De basisvormen (nom. ev.) zijn onregelmatig. Soms pater, soms urbs, soms virtus, soms nomen. De uitgangen nom. mv. van M/V zijn altijd –es De uitgangen nom. mv. van O zijn altijd –a
Groep 3 M - V O ev nom (1) pater mater nomen gen (2) patr-is matr-is nomin-is dat (3) patr-i matr-i nomin-i acc (4) patr-em matr-em abl (5) patr-e matr-e nomin-e mv nom (1) patr-es matr-es nomin-a patr-um matr-um nomin-um patr-ibus matr-ibus nomin-ibus vader moeder naam
Let op! Let op dat de stam verandert na de nom. ev.! nom.ev. gen. ev. nom. mv pater patr-is, patr-es nomen nomin-is, nomin-a nox noct-is, noct-es rex reg-is, reg-es Hoe bepaal je de stam? De stam is: nom. mv. – es patr-es patr- = stam
Let op! (2) Let op dat zelfstandige naamwoorden uit Groep 3 samen kunnen gaan met bijvoeglijke naamwoorden die volgens Groep 1 en 2 worden verbogen. Wel congruentie, maar geen gelijke uitgang! Vb: pater maestus mann. nom. ev patris maesti mann. gen. ev. patri maesto mann. dat. ev. patrem maestum mann. acc. ev. patre maesto mann. abl. ev. etc.
Hoe weet je… …of een woord uit Groep 3 komt? Bepaalde uitgangen zijn uniek voor Groep 3 -em (m/v acc ev) -es (m/v nom/acc mv) -ibus (m/v/o dat/abl mv) Geeft de uitgang geen uitsluitsel? Dan zoek je de basisvorm op in je woordenlijst. Als erachter staat: -es, of: -a (dat is de nom. mv.) dan weet je: Groep 3. pater, patres m os, ora o nox, noctes v iuvenis, -es m
Voorbeeld 1 timori : welke groep en welke naamval? Uitgang geeft geen uitsluitsel (kan ook groep 2 zijn). Zoek dus op in je woordenlijst. timor, -ores m vrees nom. mv. eindigt op –es timor is van groep 3 (gaat als patres) timori = mann. dat. ev. van timor
Voorbeeld 2 oris : welke groep en welke naamval? Uitgang geeft geen uitsluitsel (kan ook groep 2 zijn). Zoek dus op in je woordenlijst. os, ora o mond nom. mv. eindigt op –a os is van groep 3 (gaat als nomen) oris = onz. gen. ev. van os (mond) of: vr. dat/abl. mv. van ora (kust)
Voorbeeld 3 urbibus : welke groep en welke naamval? Uitgang geeft uitsluitsel –ibus is uniek voor Groep 3 dat./abl. mv. van urbs (stad)