Fokkerij en voortplanting Fokkerij en stierkeuze, deel IV

Onderwerpen Erfelijkheidsleer Erfelijke gebreken Gebruikskenmerken Exterieurkenmerken Bedrijfsinspectie Fokdoel Fokwaarden Stierenkaart SAP Kruisen Introductie

Links http://maken.wikiwijs.nl/30423/Arrangement_Fokkerij#! page-130630 http://provisioning.ontwikkelcentrum.nl/objects/OC- 28054-2.pdf http://provisioning.ontwikkelcentrum.nl/objects/OC- 28054-1.pdf http://provisioning.ontwikkelcentrum.nl/objects/OC- 28054-a.pdf http://www.eccgroen.nl/27792 http://provisioning.ontwikkelcentrum.nl/objects/OC- 10371.pdf

Strategisch fokken Fokken is investeren in de toekomst Stieren van vandaag zorgen voor melkgevende dochters over zo’n 3 jaar Die dochters vormen kapitaal van het melkveebedrijf Strategische keuzes maken: waar wil ik naar toe met mijn veestapel en hoe kom ik daar: Fokdoel formuleren Fokkerijstrategie bepalen Stierkeuze Juiste stier bij elke koe

Fokdoel Waar de ideale koe aan moet voldoen volgens de veehouder Economie staat vaak centraal (gezinsinkomen halen) Bedrijf, bedrijfsvoering en toekomstplannen zijn bepalend Ook emotionele kant – met wat voor soort koe wil je graag boeren

Aandachtspunten bij formuleren fokdoel Erfelijkheidsgraad (fenotype = genotype + milieu Spreiding = verschillen tussen dieren. Spreiding is nodig om een kenmerk te kunnen verbeteren. Hoe meer spreiding, hoe meer verbetering mogelijk is. Grote spreiding = grote verschillen tussen beste en slechtste dieren Inteelt voorkomen, omdat het kan leiden tot gezondheidsproblemen en erfelijke gebreken

Fokkerijstrategie Fokken met gesloten beurs Lage kosten en hoge marges Kruisen met rassen die passen

Fokken met gesloten beurs Investeringen betalen zich sneller terug: Beste koeien en pinken met gesext sperma Overig met BWB Kalveren BWB kruising leveren meer op Investeringen betalen zich daardoor al eerder uit Grote genetische vooruitgang Rekenvoorbeeld blz. 72 BvKtK

Lage kosten en hoge marges Koeien fokken die lage kosten met zich meebrengen Koeien fokken die voor hogere inkomsten zorgen Voorbeeld: Kostprijs verlagen door: Verhogen aantal levensdagen per koe - lagere opfokkosten per 100 kg melk Meer kg melk per ligplaats – lagere huisvestingskosten per 100 kg melk Stieren met hoge NVI waarde

Rassen die passen Kruisen Verbeteren gezondheidskenmerken en levensduur Vooral geschikt als men grote veranderingen wil Heterosiseffect Nakomelingen zijn beter dan het gemiddelde van beide ouders Hoe minder verwantschap tussen de rassen, hoe groter het heterosiseffect Extra positief effect door meer vitaliteit en betere vruchtbaarheid en gezondheid Flekvieh, Brown Swiss, Montbéliarde, Zweeds roodbont, Jerseys, Deens rood, Noors rood, Blaarkop, FH, MRIJ

Vormen van kruisen Verdringingskruising Rotatiekruising Veredelingskruising (enkelvoudige kruising/ tweeraskruising) (terugkruising) (drieraskruising) (vierraskruising)

Enkelvoudige kruising/ tweeraskruising

Terugkruising/ verdelingskruising

Drieraskruising

Vierraskruising

Verdringingskruising

Rotatiekruising

KI-organisaties/ fokkerij-adviseurs CRV KI Samen KI Kampen Alta GGI Holland Semex Genes Diffusion WWS Heemskerk Veecom Peek & Van der Kroon

Stierenkaart CRV Alta KI-Samen KI-Kampen GGI Semex Genesdiffusion WWSires Heemskerk Veecom

Stieradvies/ paringsadvies CRV Alta KI-Samen KI-Kampen GGI Semex WWSires Heemskerk

Stieradvies CRV Hoe bereik je je eigen fokdoel? Wensen vertalen naar een bedrijfseigen stieradvies (SAP/ SW) SAP kiest bijpassende stier Inteelt uitgesloten Erfelijke gebreken uitgesloten Moeilijke geboorten voorkomen 7 basisfokdoelen of een geheel bedrijfseigen fokdoel SAP en SW maken gebruik van meest actuele MPR- en afstammingsgegevens en fok- en/of verwachtingswaarden

SAP CRV - Basisfokdoelen Duurzaam Allround Duurzaam Productie Duurzaam Exterieur Duurzaam Robuust Duurzaam Robot Top Productie Top Exterieur

Beslissen van kalf tot koe Maken vragen blz. 15 Maken vragen blz. 67 Maken vragen blz. 77

Fokkerij en voortplanting Fokkerij en stierkeuze, deel IV