Astma COPD dienst Certe Groningen 2007-2017 Thys van der Molen UMCG/CERTE/GSK

Astma/COPD-dienst Certe / Star Groningen Friesland Drente Rotterdam Verzorgt diagnostiek + advies aan de huisarts: Coöperatie/zorggroep niveau (screening praktijken) Individuele huisartspraktijken Werkwijze Je “huurt” POH’er bij Certe Advies van specialist Bewaking continuïteit (jaarlijkse oproep) Rapportage aan individuele huisarts over individuele patient Opgericht in nauwe samenwerking met huisartsen Automatisering: ED / EDO Ontwikkelen protocol

Astma / COPD dienst Groningen e.o. Overzicht longspreekuren Voor screeningen kunnen apart gezocht worden naar locaties in de buurt van de patiënt.

De ac dienst Noord Nederland Huisarts (n= 250) Spil beslist en schrijft voor longarts(n=9) diagnose en advies Patient vult vragenlijsten (ACQ) in N = 10173 Ik vind die lf analist in groningen wel heel erg eng met de mondkapje! En al die witte jassen bij die dokters in de huisartspraktijk. The data are filled in on a computer system by the laboratory assistant and are sent to the local pulmonologist by a vipe connection on internet. The pulmonologist gives a working diagnosis and an advise on the computer and submits this to the system. The GP recieves this immidiately through internet on his computer and can discuss the outcome with the patient. Computer, software, internet Labnoord doet de spirometrie en coordineert 4

specially trained assistant Electronic Diagnostic Elektronische Diagnostiek (ED) History taking Lung function testing CCQ ACQ Inhalation technique Weight / length Assessment of data by specially trained assistant (LabNoord / POH) Electronic Diagnostic Support General Practitioner Diagnosis Therapeutic advice Quality check lung function test Additional diagnostics Pulmonologist Implementation of the results, diagnosis and therapeutic advice to the patient

specially trained assistant Electronic Diagnostic Elektronische Diagnostiek (ED) History taking Lung function testing CCQ ACQ Inhalation technique Weight / length Assessment of data by specially trained assistant (LabNoord / POH) Electronic Diagnostic Support General Practitioner Diagnosis Therapeutic advice Quality check lung function test Additional diagnostics Pulmonologist Implementation of the results, diagnosis and therapeutic advice to the patient

specially trained assistant Electronic Diagnostic Elektronische Diagnostiek (ED) History taking Lung function testing CCQ ACQ Inhalation technique Weight / length Assessment of data by specially trained assistant (LabNoord / POH) Electronic Diagnostic Support General Practitioner Diagnosis Therapeutic advice Quality check lung function test Additional diagnostics Pulmonologist Implementation of the results, diagnosis and therapeutic advice to the patient

1. Beoordeling longfunctie FEV1/FVC na medicatie > 70% ? Niet obstructief FEV1% pred (post) > 80% ? reversibel? obstructief FEV1% pred (post) > 50% < 80% ? FEV1% pred (post) > 30% < 50% ? FEV1% pred (post) < 30% ? Lichte, niet reversibele obstructie Matige, niet reversibele obstructie ernstige, niet reversibele obstructie Zeer ernstige, niet reversibele obstructie Lichte, reversibele obstructie FEV1 pred na med. > 85%? Normale reversibele longfunctie. Aanwijzing voor restrictie JA NEE Matige, reversibele obstructie Ernstige, reversibele obstructie Zeer ernstige, reversibele obstructie 1. Beoordeling longfunctie Normale, niet reversibele longfunctie Stroomdiagram longfunctie

2. Beoordeling CCQ CCQ symptomen Overweeg diagnostiek depressie Licht beperkt Matig beperkt Ernstig beperkt Zeer ernstig beperkt symptomen mentaal functioneel Overweeg diagnostiek depressie Overweeg bewegen / reactivering Overweeg medicatieverandering 2. Beoordeling CCQ

3. Beoordeling ACQ 4. Longarts kiest voor: ACQ COPD Astma Stabiel Niet geheel stabiel Niet stabiel 4. Longarts kiest voor: COPD Astma Mengbeeld astma / COPD Geen aanwijzing voor een luchtwegobstructie Aanwijzing voor een restrictie Diagnose nog niet duidelijk Patiënt wordt niet meer opgeroepen voor een controleafspraak, er zijn geen aanwijzingen voor een longaandoening Indien restrictie niet bekend is verwijzing naar longarts Eenmalige verwijzing naar longarts 3. Beoordeling ACQ

5. Longarts kiest voor COPD CCQ ≤ 1 CCQ > 1≤ 2 CCQ > 2 ≤ 3 CCQ > 3 GOLD 1, passend bij COPD met licht beperkte health status GOLD 1, passend bij COPD met matig beperkte health status GOLD 1, passend bij COPD met ernstig beperkte health status GOLD 1, passend bij COPD met zeer ernstig beperkte health status mentaal functioneel symptomen Overweeg een anticholinergica Overweeg diagnostiek depressie Overweeg bewegen / reactivering Eenmalige verwijzing naar longarts geïndiceerd gezien de klachten COPD, lichte niet reversibele obstructie

specially trained assistant Electronic Diagnostic Elektronische Diagnostiek (ED) History taking Lung function testing CCQ ACQ Inhalation technique Weight / length Assessment of data by specially trained assistant (LabNoord / POH) Electronic Diagnostic Support General Practitioner Diagnosis Therapeutic advice Quality check lung function test Additional diagnostics Pulmonologist Implementation of the results, diagnosis and therapeutic advice to the patient

specially trained assistant Elektronische Diagnostiek (ED): Huisarts doet alles zelf met POH’er History taking Lung function testing CCQ ACQ Inhalation technique Weight / length Assessment of data by specially trained assistant (LabNoord / POH) HIS: risicoprofielen General Practitioner Diagnosis Therapeutic advice Quality check lung function test Additional diagnostics Pulmonologist Implementation of the results, diagnosis and therapeutic advice to the patient

RESULTATEN AC dienst Groningen en Friesland

Aantal patiënten per jaar 2007 Nieuw: 1762 Controle: 51 2008 Nieuw: 1753 Controle: 102 2009 Nieuw: 1957 Controle: 83 2010 Nieuw: 2026 Controle: 129 2011 Nieuw: 1862 Controle: 168 2012 Nieuw: 1682 Controle:193 2014 Nieuw: 2001 Controle: 126 2015 Nieuw: 1139 2016 Nieuw: 1327 Controle: 167 Totaal: 17,497 individuele patiënten

Resultaten A/C-dienst: beloop in de tijd

Resultaten A/C-dienst: beloop in de tijd

ACQ: Asthma Control Questionnaire Interpretatie ACQ: - uitslag: totale score / 6 (gemiddelde) - 0 - 0.75 = astma volledig onder controle - 0.75 - 1.5 = astma onvoldoende onder controle - > 1.5 = ongecontroleerd astma (actie) - verbetering > 0.5 = klinisch relevant

Astma controle (ACQ-score) in de volwassen astmagroep (N=539) Well-controlled: ACQ-score < 0,75, Not well-controlled: ACQ-score 0,75-1,5, Uncontrolled: ACQ-score > 1,5

CCQ: Clinical COPD Questionnaire Opbouw CCQ: 10 vragen: 7-punts schaal: 0 =goed 6 = meeste klachten 3 domeinen: symptomen ( vraag 1,2,5,6) mentaal (vraag 3,4) Functioneel (vraag 7,8,9,10) Interpretatie: gemiddelde totaal score gemiddelde domein scores klinische relevante verbetering: 0,4 (totaal score)

Ernst COPD volgens GOLD 1,2,3,4-criteria

Ernst COPD volgens GOLD ABCD criteria

Health status in baseline GOLD 1 patients % Healthstatus/gezondheidstoestand: CCQ-score < 1: weinig /niet beperkt, CCQ-score ≥ 1 < 2: matig beperkt, CCQ-score ≥ 2 < 3: ernstig beperkt, CCQ-score ≥ 3: zeer ernstig beperkt

Health status in baseline GOLD 2 patients % Healthstatus/gezondheidstoestand: CCQ-score < 1: weinig /niet beperkt, CCQ-score ≥ 1 < 2: matig beperkt, CCQ-score ≥ 2 < 3: ernstig beperkt, CCQ-score ≥ 3: zeer ernstig beperkt

Health status in at baseline GOLD 1 patients

Health status in at baseline GOLD 2 patients

Inhalatietechniek Wordt elke bezoek standaard gecontroleerd Belangrijk voor goede depositie medicatie Score: goed of incorrect

Proportion patients with correct inhaler technique % Proportion patients with correct inhaler technique 65% correct

Exacerbaties Hoe vaak heeft u het afgelopen jaar een kuur voor uw longen gehad?

Average number of exacerbations since last year/last visit The time between visits varies and ranges from several weeks to several years

Roken Definitie ex-roker: > 1 jaar gestopt

Behandling 1. 32

Samenvattend: Roken weinig verbetering: meer aandacht Inhalatietechniek: oefenen toegevoegde waarde Aantal exacerbaties verminderd ACQ-scores bij astma verbeteren CCQ-scores bij COPD gelijk

Met dank aan: Margriet Piersma Ellen van Heyst Roland Riemersma Janwillem Kocks Esther Metting Certe longfunctie team Deelnemende longartsen Deelnemende huisartsen