De toekomst van ons pensioenstelsel Kind en badwater ?

Aanleiding Wat vooraf ging Advies ser Uitwerking variant 4 Agenda Aanleiding Wat vooraf ging Advies ser Uitwerking variant 4

AANLEIDING Vergrijzing APF 2016 5.700 deelnemers 11.600 slapers 17.800 gepensioneerden Veranderingen op arbeidsmarkt Meer wisselingen van baan ZZP ers Dalende rente Sinds 1982 dalende trend Financiële crisis 2008 Ineenstorten aandelenmarkten geen stijging rente

Wat vooraf ging Analyses en Adviezen commissies Goudswaard en Frijns: Premie is geen sturingsinstrument meer; hogere premies zijn economisch niet verantwoord Pensioenfondsen worden door de vergrijzing steeds kwetsbaarder Pensioenen lopen meer risico en zijn daardoor niet zeker meer

Pensioenakkoord 2010 Versterking bestuur pensioenfondsen Financiële risico’s niet doorschuiven naar toekomstige generaties Financieel Toetsingskader Pensioenwet

SER advies toekomst pensioenstelsel Doorsneepremie niet meer verdedigbaar Maatwerk en keuzevrijheid Verplichtstelling ? Korte termijn en lange termijn

Variant I: Uitkeringsovereenkomst met degressieve opbouw Systematiek huidige uitkeringsregeling met nominale toezegging met hoge mate van zekerheid (IA) of systematiek van nieuwe uitkeringsregeling met voorwaardelijke toezegging gericht op geïndexeerd pensioen (IB) Verplichtstelling blijft gehandhaafd Van doorsneesystematiek naar degressieve opbouw Mogelijkheden voor meer maatwerk en keuzemogelijkheden

Variant 2: Nationale pensioenregeling Naar een standaardpensioenregeling voor alle werkenden Grootst mogelijke basis voor risicodeling Oplossen discontinuïteitsrisico (meer lange termijn beleggingen) Doorsneesystematiek blijft bestaan Risico: greep in de kas door politiek

Variant 3: Persoonlijk pensioen-vermogen met vrijwillige risico-deling Opbouw van persoonlijk pensioenvermogen Optimale keuzevrijheid voor het individu Risicodeling op vrijwillige basis, bijvoorbeeld voor langleven risico Introductie algemene pensioenplicht ?

Variant 4: Persoonlijk pensioen-vermogen met collectieve risicodeling Opbouw van persoonlijk pensioenvermogen Pensioen blijft onderdeel arbeidsvoorwaarden (passende systematiek verplichtstelling) Verplicht delen van langlevenrisico (‘verzekeringsplicht’) Verschillende opties voor mate van verdergaande risicodeling mogelijk

Uitwerking voorkeursvariant 4. Collectieve uitvoering Persoonlijk pensioenvermogen Voorwaardelijk pensioen Delen biometrische risico’s Delen aandelenrisico Delen renterisico Delen macro-langlevenrisico Delen op grond van opgebouwde buffers Beleggingsbeleid – lifecycle

Zoeken naar oplossingen Transparantie kosten versus opbrengsten Managen verwachtingen deelnemers Transitieproblematiek Wel of niet “invaren” van oude rechten Compensatie afschaffen doorsneepremie Bescherming huidige gepensioneerden Vlakke premie of leeftijdsafhankelijke premie

Standpunt VMHP Pensioensysteem heeft zich bewezen; grootste financiële crisis ooit is doorstaan Afschaffen doorsneepremie leidt tot grote overgangseffecten Arbeidsmarktproblematiek is ook eenvoudiger op te vangen door een beperkte pensioenplicht Verschuiving van de AOW-leeftijd heeft de vergrijzingsproblematiek verzacht Wijziging stelsel alleen accepteren indien de huidige deelnemers daar geen schade van ondervinden

VRAGEN ?