en palliatieve terminale zorg DEMENTIE en palliatieve terminale zorg

Specialist Ouderengeneeskunde Dirk-Jan Middelbeek Specialist Ouderengeneeskunde en kaderarts Psychogeriatrie

OPBOUW VOORDRACHT: Geestelijk functioneren Vóórkomen van dementie Dementie—syndroom Verschijnselen van dementie, en criteria Oorzaken van dementie Verschillende vormen van dementie Stemmings- en gedragsveranderingen Achteruitgang, oorzaken terminaal raken Problematiek in terminale fase

GEESTELIJK FUNCTIONEREN Bewustzijn Emotioneel functioneren Cognitief functioneren KENNEN EN KUNNEN

VÓÓRKOMEN VAN DEMENTIE momenteel 270.000 mensen met dementie in NL; in 2040 wrsch 500.000! 1 op de 5 mensen krijgt dementie; 1 op de 3 vrouwen Toename met de leeftijd; >65 jaar 8% >80 jaar 25% >90 jaar 40% 70% thuis, 25% in vzh-vph

DEMENTIE dementie syndroom

DEMENTIE-VERSCHIJNSELEN GEHEUGENSTOORNISSEN Nieuw : - inprenting - orientatie - (aan)leren Oud: terug in de tijd

DEMENTIE-VERSCHIJNSELEN GEHEUGENSTOORNISSEN Afasie en/of Apraxie en/of Agnosie en/of stoornis uitvoerende functies KENNEN EN KUNNEN ”kinds”

DEMENTIE-VERSCHIJNSELEN GEHEUGENSTOORNISSEN Afasie en/of Apraxie en/of Agnosie en/of stoornis uitvoerende functies 3) aanzienlijke beperking in het dagelijks leven 4) niet (uitsluitend) tijdens een delier

OORZAKEN VAN DEMENTIE achteruitgang van de hersencellen aantallen verbindingen functioneren

VORMEN VAN DEMENTIE Ziekte van ALZHEIMER Vasculaire dementie Lewy Body Dementie (LBD) Frontaalkwab-dementie (FTD) Parkinson-dementie Mengvormen diversen

STEMMING EN GEDRAG STEMMINGS- EN GEDRAGSVERANDERINGEN oiv de ziekte oiv karakter en levensgeschiedenis oiv frustratie oiv acceptatie-/copingproblemen

STEMMING EN GEDRAG STEMMINGS- EN GEDRAGSPROBLEMEN Depressieve gevoelens Angsten Hallucinaties en wanen Achterdocht Agitatie en agressie Dag-nachtritme-stoornissen APATHIE !

DEMENTIE --- ACHTERUITGANG progressieve ziekte! achteruitgang van Kennen en Kunnen basale vaardigheden voor leven (kunnen) worden aangetast Gemiddelde overleving 8 jaar, met veel variatie

DEMENTIE --- ACHTERUITGANG organiserend vermogen: apparaten gebruiken, koken besef van basale noden: eten, slapen; incontinentie besef van gezondheid en gevaren; inschatting eigen kunnen herkenning eigen omgeving; herkenning/acceptatie mantelzorgers en hulpverleners

DEMENTIE --- ACHTERUITGANG Zelfzorg / hygiëne Mobiliteit: lopen, transfers maken Communicatie (afasie: begrip en expressie) Slikken Dorst- en hongerprikkel Pijnprikkels en pijnduiding

DEMENTIE --- ACHTERUITGANG Levensbedreigende gevolgen: Onvoldoende eten, lichamelijke verzwakking, verminderde weerstand Vallen, fracturen Verslikken, longontstekingen Urineweginfecties Weigering hulp, agressie Dwalen Onvoldoende slaap, omkering dag-nacht, uitputting Delier

DEMENTIE --- ACHTERUITGANG Overlijden door: Longontsteking Niet meer eten en drinken Afzien van behandeling van andere lichamelijke aandoeningen

DEMENTIE en PTZ gebruikelijke PTZ als basis -Medicamenteus: saneren medicatie, start palliatieve medicatie; zo nodig behandeling delier -Observatie! -Begeleiding/benadering: contact (BLIJF VERBONDEN!) veiligheid (voor client en zorgverlener) (pas op met fixatie!) nb. Afstemming met mantelzorger(s) = vertegenwoordiger

www.dementiegame.nl

William Utermohlen