Oncologie en fertiliteit: man Koen Clasen CRG-UZA VWRG postgraduaatcursus “Reproductieve geneeskunde in de praktijk”

Inleiding Basisartikel: The position of diagnostic laparoscopy in current fertility practice Bosteels J., Van Herendael B., Weyers S. & D’Hooghe T. Human Reproduction Update Vol.13, No 5: pp. 477-485, 2007

Patientenpopulatie Na chirurgie Na chemotherapie Na radiotherapie

Chirurgie Na teelbalkanker: Meest voorkomende kanker van reproductief stelsel. Reproductieve leeftijd Na pelviene kanker: blaas, prostaat, rectum: Minder frekwent Oudere leeftijd Huddart R.A., et al, Br.J.Cancer 2005; Ajala T., et al, Obstet.Gynecol.Int; 2010

Chemotherapie Effect afhankelijk van: Radikaal vs Adjuvant Enkelvoudig vs Combinatie Dosis Leeftijd: pre- of postpubertair Howell S. & Shalet S., Endocrin. Met. Cl. N. Am. 1998

Chemotherapie Testis is zeer gevoelig voor chemo Vnl. Thv. germinaal epitheel Verstoren spermatogenese Minder thv. Leydig cellen Weinig hormonale problemen Minder pre- dan postpubertair Schilsky R.L. & Lewis B.J., Ann. Int. Med. 1980; Rivkees S.A. & Crawford J.D., JAMA 1988

Chemotherapie: agentia Known effect on testis Cyclophosphamide Nitrogen mustard Procarbazine Bleomycin Carboplantin Cisplatin Cytarabine Doxorubicin Etoposide Ifosfamide Thioguanine Vinblastine Vincristine Methotrexate Severe Moderate Minimal Effects are dose dependent Severe = Azoospermia shortly after treatment with less than 20% recovery of spermatogenesis. Moderate = possible azoospermia shortly after treatment with 20-50% of patients recovering spermatogenesis. Minimal = possibility of transient azoospermia but more than 50% of patients recovering spermatogenesis Alaja T., et al , Obstet. Gynecol. Int. 2010

Chemotherapie: agentia “Alkylating agents cause prolonged azoospermia in 90-100% of patients.” Van der Kooij M.A., et al, Hemat. Oncol. 2010

Radiotherapie Effect afhankelijk van: Extern (teletherapie) vs Intracavitair (brachytherapie) Radikaal/Curatief vs Adjuvant Buggell G.J., et al., Clin. Oncol. 2001

Radiotherapie Effect is: Dosisafhankelijk Leeftijdsafhankelijk >6 Gy: Irreversiebele azoospermie ≤ 3,5 Gy: Azoospermie mogelijk, maar reversiebel (18 tot 24 m) Leeftijdsafhankelijk hoe jonger hoe beter Aass N., et al., Eur. J. Cancer 1991; Petersen P.M., et al., Acta Pathol. Microbiol. Immunol. Scand. 2003; Basavaraju S.R. & Easterly C.E., Medical Phyics 2002

Radiotherapie Leydigcellen meer resistent Wel erectiele dysfunctie 20 tot 30 Gy nodig Weinig hormonale problemen Wel erectiele dysfunctie Vasculaire aantasting? Aass N., et al., Eur. J. Cancer 1991; Petersen P.M., et al., Acta Pathol. Microbiol. Immunol. Scand. 2003; Basavaraju S.R. & Easterly C.E., Medical Phyics 2002

Fertility preservation Banking sperma/semen/cellen/weefsel Hormonale gonadoprotectie

Banking sperma/cellen/weefsel Voor start behandeling Serologie Informed consent In princiepe patient Wettelijke leeftijden Bewust Verstandelijk vermogen Termijn (10 jaar; verlengbaar) Bestemming bij niet gebruik Verstreken termijn Overlijden/post mortem Kostprijs

Banking sperma/cellen/weefsel Semen eerste keus Masturbatie Electroejaculatie Vaak belangrijke defecten Minimum 12-13 jaar of testisvolume ≥ 10 ml Testiculaire biopsie/TESE Epididymaire aspiratie/MESA Ajala T., et al. Obstet. Gynecol. Int. 2010; Aslam I., et al. Hum. Repr. 2000

Banking testiculair weefsel ITT: immatuur testiculair weefsel Stamcellen Experimenteel Beperkte spermatogenese bij reïmplantatie (muis) Mogelijke oplossing voor (jonge) kinderen 5 jaars overleving meestal 70-80% Doch: Slechts 30% normale semenparameters 20 % azoospermie Lee S.J., et al. J. Clin. Oncol. 2006; UK Childhood Cancer Research Group Nat. Reg. Childhood Tumours 2004; Thomson A.B., et al.; Clin. Endocrinol. Metab. 2002

Hormonale gonadoprotectie GnRH-analogen Helaas niet zinvol Lee S.J., et al. J. Clin. Oncol. 2006

Discussie Vragen? Opmerkingen?