Hand-Out
Communiceren is: Het overbrengen en ontvangen van een boodschap Het uitwisselen van informatie tussen mensen Een doorlopend proces van informatie uitwisselen de een reageert steeds op de ander = interactie. Met als doel: Elkaar willen bereiken, je wilt de ander iets vertellen of vragen. Zorgen voor meer contact, een betere omgang met elkaar Betere samenwerking Een goed gesprek, dialoog (een tweespraak; een samenspraak)
Wat is communicatie? Communiceren doe je op verschillende manieren; luisteren, spreken, lezen en schrijven. In een gesprek zijn niet alleen woorden belangrijk die je zegt. Je verbale communicatie, de manier waarop je de woorden zegt en hoe je je gezicht of lichaamstaal daarbij gebruikt is nog belangrijker. Je non-verbale communicatie, het zijn de signalen die de ander ook ziet. Je kunt niet niet communiceren. Soms is het niet de bedoeling de ander te bereiken en communiceren we toch. Ook als je niets zegt tegen de ander communiceer je, maar dan non-verbaal. (vb je even terugtrekken kan als ander worden gezien dat je niet naar je zin hebt, misschien ben je wel gewoon moe of vindt je het lekker even alleen te zijn)
Proces van communiceren Als je het proces van communiceren en het ontstaan van ruis begrijpt, kun je je beter voorstellen wat je moet doen om in contact te blijven met de ander.
Externe ruis, komt van buitenaf en heb je geen invloed op! Te veel lawaai voor goed gesprek Je aandacht wordt afgeleid door iets wat om je heen gebeurt De ander moeilijk verstaanbaar De ander gebruikt te moeilijke woorden Zoek oplossing: Rustige plek of moment opzoeken Als je wordt afgeleid dwing jezelf te focussen en plan moment dat je gefocust kunt zijn Vraag ander duidelijk te spreken Als woorden niet duidelijk zijn, vraag om ze anders uit te leggen.
Interne ruis, komt van binnen af en zit in je hoofd, je bent dan niet in staat de boodschap goed te verzenden of te ontvangen. Je gedachten dwalen af en je denkt aan alles wat er nog moet gebeuren, of je hebt zorgen om iets Je hebt verkeerde associatie met wat je hoort De boodschap van de ander roepen emoties bij je op Wat kun je eraan doen? Hiervoor is het belangrijk dat je weet hoe je zelf met jezelf communiceert.
Bij professioneel reageren gaat het dus om eerst de regie te nemen en dan pas een boodschap te verzenden.
Hoe? Een goed gesprek! Nu is duidelijk hoe het proces van communiceren verloopt. Hoe voer je nu een goed gesprek? Een aantal aspecten en vaardigheden zijn belangrijk: Niet denkt tegen een ander (ja,maar...) maar samen denkt (ja, en...) Niet zoekt naar beslissing of oplossing Je wilt werkelijk weten wat de ander bezighoudt Het contact verdiept en meer begrip kweekt Je wilt de ander beter begrijpen en leren kennen, zonder gelijk tot een afspraak of oplossing te komen Bewust bent van je lichaamstaal en lichaams houding Kenmerken goed gesprek (tweespraak/dialoog) Je bewust bent van je positie, je rol Neem de tijd Rekening houdt met privacy van de ander Contact maken en actief luisteren (gedicht luisteren) Je kunt verplaatsen in standpunt van de ander (helikopter) Je oordeel kunt uitstellen en je mening en aanname even thuis laat Uitgaat van gelijkwaardigheid Zorgt voor twee richtingsverkeer Kunt zeggen wat je echt op je hart hebt
Een goed gesprek levert iets op: meer contact en aandacht; meer wederzijds begrip omdat je elkaar beter kent; tevreden kinderen en familie want ze voelen zich gehoord; prettiger samenwerking; meer werkplezier; verantwoorde zorg met een ‘menselijke maat’ (want er zijn minder fouten en incidenten); efficiëntere bedrijfsvoering; beter imago van je organisatie / gob / jezelf
Wat kun je ermee? Bij nieuw gezin; Bij een moeilijk gesprek met ouder. plan een juiste tijd, zodat je aandacht hebt voor gezin en er echt bent om hun vragen te beantwoorden geef ze informatie mee, wat ze rustig nog eens kunnen nalezen. Bijvoorbeeld dagritme, tarieven, regelement, groepssamenstelling. Bij een moeilijk gesprek met ouder. Plan een afspraak voor een gesprek en niet tussen neus en lippen door. Is de ouder en dan echt klaar voor en jij zelf? Ben professioneel. Lukt het niet meer dan zorg je voor ondersteuning en afstand. Je moet het doen en hoeft het niet alleen te doen!
Handige ezelsbruggetjes: Laat OMA thuis, Laat Oordelen, Meningen, Aannames en ongevraagde adviezen achterwege Neem ANNA mee, Altijd Navragen, Nooit aannemen Smeer NIVEA, Nooit invullen voor een ander Wees een OEN, Open, Eerlijk en Nieuwsgierig Maak je niet DIK, Denk in kwaliteiten Ik zeg geen NEE, weet alleen nog niet hoe ik ja kan zeggen Geef LSD, luisteren, samenvatten, doorvragen