PAS op de Grens

Doelgroep Volwassen mannen met een LVB (IQ 65 tot 85) die (dreigend) seksueel grensoverschrijdend gedrag (SGG) vertonen of hebben vertoond; Matig of hoge kans op recidive; Er is sprake van (enige) psychoseksuele problematiek, zoals hyperseksualiteit en/of strafbare parafilie, seksuele interesses in kinderen of interesses in seks onder dwang. De doelgroep is onder te verdelen in de subgroepen misbruikers, kindmisbruikers en exhibitionisten. . N.B. Er zal het vaakst sprake zijn van de kindmisbruiker, aangezien deze subdoelgroep gekenmerkt wordt door een lagere IQ score (Hamdi & Knight, 2012). 2

Overeenkomsten risicofactoren Weinig zelfvertrouwen (sterker bij KM) Gevoelens van eenzaamheid (depressie) Seksueel misbruik (KM) en/of mishandeling en/of verwaarlozing (M) Beperkte impulscontrole (M) Beperkte sociale vaardigheden, waaronder oplossingsvaardigheden

Verschillen in risicofactoren Kindmisbruikers -Onvoldoende sociale vaardigheden om gelijkwaardige relatie aan te gaan; -Cognitieve vervormingen m.b.t. sociale interacties / zien van kinderen als seksuele wezens; - Atypische seksuele interesses zijn sterker aanwezig. Misbruikers -meer problemen met algemene zelfregulatie (impulsiviteit en gevoelens van boosheid / frustratie); -cognitieve vervormingen m.b.t. vrouwen en geweld; -problematisch middelengebruik.

Fokke & Sukke ‘hebben recht op seks’ 5

Verklaringsmodel Integrative Theory of Sexual Offending (ITSO) De ITSO gaat ervan uit dat SG-gedrag alleen kan worden begrepen als er gekeken wordt naar de invloed van de biologische factoren en de ecologische factoren (o.a. sociale omgeving) en die beïnvloed worden door de werking van het neuropsychologische functioneren; De interacterende werking kan leiden tot de ontwikkeling van criminogene risicofactoren die de kans op SG-gedrag versterken (afhankelijk van de aanwezigheid van beschermende factoren); SG-gedrag versterkt de kans op herhaling.

Verklaringsmodel ITSO

Werkzame elementen Toepassen van het RNR-model aandacht voor het opbouwen/behouden van een werkbare behandelrelatie Focus op het realiseren van een steunend netwerk Betrekken relevante systeemleden voor het generaliseren CGT en indien geïndiceerd farmacotherapie Structureel aanbieden van doe-oefeningen Aandacht voor het verbeteren van executieve functies, waaronder de impulscontrole en emotieregulatie Outreachende aanpak, indien nodig

Modules Startmodule (standaard en keuze-onderdelen) Module verminderen van stress en boosheid (optioneel) Kernmodule (standaard en keuze-onderdelen) AE: Optionele modueles DAG 3!! 9

Startmodule Informatie over de behandeling Wat doe je elke bijeenkomst? Wat heb je aan deze behandeling? Veiligheidsplan Mensen die jou kunnen helpen Jouw levenslijn (optioneel) Wat gaat er goed in je leven? (optioneel) Waar wil je aan gaan werken Wat heb je gedaan en geleerd? Doel intromodule: komen tot een BP , maar ook indien nodig motiveren, zelfbeeld (responsiviteit) en veiligheid MGV Veiligheidsplan (dag 3)

Verminderen van stress en boosheid Je weet waar je gestrest van wordt. Je vermijdt stressvolle situaties als dit kan. Je herkent bij jezelf stress of spanning. Je weet welke trucs bij je passen om oplopende stress of spanning te verminderen. Je maakt een signaleringsplan. Je gebruikt de trucs die bij jou helpen om je stress of spanning laag te houden.

Inhoud van de kernmodule 1. Informatie over dit werkboek 2. Wat doe je elke bijeenkomst? 3. Leren van je delict (keuze onderdeel) 4. Pas op de grens met seks 5. Verslaafd aan porno of seks? (keuze onderdeel) 6. Zelfvertrouwen 7. Baas over je gedrag (keuze onderdeel) 8. Anders denken 9. Omgaan met emoties 10 Contact maken 11. Problemen met seks? (keuze onderdeel) 12. Seksuele gevoelens voor kinderen (keuze onderdeel) 13. Je nieuwe ik is je toekomst 12 12

Keek op de week (pagina 13) Hoe was je week? Wat heb je meegemaakt? Wat ging deze week goed? Was er iets dat minder goed ging ? Of helemaal niet goed ging? Bespreek na een inbreng van een cliënt (misschien na beantwoorden van de andere vragen die bij keek op de week horen) welke ingebrachte situatie (antwoord) passend is om te werken aan het bedenken en het oefenen met een oplossing / passende reactie.

Kernmodule H7: Baas over je gedrag OPDRACHT Je afsluiten Kijk naar een ding in de kamer en beschrijf wat je ziet. Probeer tijdens het kijken al je aandacht erbij te houden. Doe het nog een keer. Maar nu gaat iemand proberen jou af te leiden Sluit je af en blijf je concentreren! OPDRACHT Je niet laten opfokken Gooi een bal over met je behandelaar of een groepsgenoot. Eerst gebeurt op een rustige manier. Daarna gooit de ander steeds feller. Zorg dat je daar niet in mee gaat! Blijf zelf heel rustig. Zo ben je je impulsen de baas.

Enkele richtlijnen voor implementatie Er is een LVB-SGG-programmaverantwoordelijke per vestiging of regio aangesteld; De LVB-SGG behandelaren voldoen qua vooropleiding aan de gestelde eisen (psycholoog, systeemtherapeut, orthopedagoog, dramatherapeut); De LVB-SGG behandelaren hebben de driedaagse basisopleiding gevolgd (of een verkorte opleiding als de behandelaar al opgeleid is in het SGG-zorgprogramma voor normaal begaafden); Er wordt elke maand intervisie aangeboden onder begeleiding van PV gericht op het onderhouden van de methodiek; Caseload: gemiddeld genomen minimaal één cliënt per week; Naast de FARE wordt de STATIC, STABLE-2007 en de ACUTE-2007 als risicotaxatie afgenomen.

Ervaringen vanuit de praktijk: procesevaluatie Veiligheidsplan wordt (te vaak) overgeslagen Geen samenvatting verzorgd aan het einde van de sessie Soms werden doe-oefeningen te beperkt aangeboden Soms werd er geen steun vanuit netwerk voor de cliënt gerealiseerd (niet gelukt, of niet gedaan) Onvoldoende aandacht voor het generaliseren Te weinig oefenen met de methode tijdens intervisie

Vragen ??? 17

EINDE 18