Introductie : Het internet en social media bieden veel mogelijkheden. Het staat vol met informatie over van alles en nog wat en je kan hierdoor makkelijk in contact komen met andere. Wat vinden jullie nog meer positief aan social media? Van welke social media gebruiken jullie allemaal? -ask -twitter -what’s app -youtube Etc. Helaas gebeuren er ook minder leuke dingen op het internet zoals: Cyberpesten. Volgende dia.

Wat is cyberpesten: Gebeurt via digitale middelen Bijv. what’s app, twitter, Ask.. Iemand wordt beledigd of pijn gedaan. Het slachtoffer wordt negatief behandelt. Het gebeurt vaker achter elkaar. Als er 1 keer iets vervelends gebeurt is er niet meteen sprake van cyberpesten. Eerste klik: plaatje verdwijnt. Tweede klik: Cyberpesten verschijnt. Wie kan vertellen wat cyberpesten precies inhoud? Input van de leerlingen uit de klas Bij de volgende 3 klikken verschijnt er iedere keer een bepaald aspect van cyberpesten. Informatie voor de leraar: Definitie Cyberpesten: “Cyberpesten is een vorm van pesten waarbij pesters herhaaldelijk gebruik maken van elektronische media zoals internet of mobiele telefonie om iemand kwetsend materiaal toe te zenden of door kwetsende dingen over iemand te verspreiden met de bedoeling op die manier macht over de persoon uit te oefenen. Cyberpesten vindt plaats wanneer een kind of jongere een ander kind of jongere kwelt, bedreigt, lastig valt, vernedert of in verlegenheid brengt door gebruik te maken van digitale technieken. Men spreekt over cyberpesten wanneer er aan beide kanten sprake is van jongeren.” Bij het definiëren van cyberpesten zijn 3 aspecten van belang. 1.) Het eerste aspect is het middel waardoor het plaatsvindt. Het pesten staat in verband met het gebruik van digitale middelen (computer, telefoon, tablet, WiFi digital camera etc.).   2.) Het tweede aspect is gericht op het beledigen en/of pijn doen van iemand. Er is sprake van een ongelijke machtsverdeling en het slachtoffer wordt negatief benaderd of behandeld- wat een negatief effect tot gevolg heeft (psychisch, emotioneel, sociaal etc.). 3.) Het laatste belangrijke aspect is dat het gedrag wordt herhaald. Een incident wordt niet meteen beschouwd als pesten. Cyberpesten wordt ook wel digitaal pesten, cyberbullying, internetpesten etc. genoemd.

Hoe kan je iemand digitaal pesten? Roddels verspreiden Foto of video maken of doorsturen Foto of video doorsturen zonder toestemming Uitschelden Genante informatie verspreiden Bewerken van foto’s Aanmelden als slachtoffer bij bepaalde websites Nep profiel aanmaken Opzettelijk virussen rondsturen Iemand kan zich voordoen als een ander Eerste klik: Hoe kan digitaal pesten plaats vinden? Input van de leerlingen uit de klas. Bijv. foto’s/video’s bewerken, foto’s/video’s maken en doorsturen, via een nep profiel, een haat pagina, gemene opmerkingen plaatsen op social media, hacken, schelden, dreigen, afpersing, sexting, roddelen via internet etc. Bij de tweede klik komen voorbeelden. Informatie voor de leraar: Je kan onderscheid maken in een directe vorm van cyberpesten en een meer indirecte vorm van cyberpesten. Onder een directe vorm worde acties zoals hacken, uitschelden bedreigen, foto’s doorsturen etc. verstaan. Onder een indirecte vorm worden acties zoals het aanmaken van een nep profiel, foto’s bewerken, genante informatie verspreiden etc. verstaan. Over het algemeen lijken jongens meer een directere vorm van cyberpesten te gebruiken en meisjes meer een indirecte vorm. Uitleg over Sexting: Sexting kan je definieren als het sturen of ontvangen van seksuele of seksueel getinte foto’s of video’s via een telefoon. Deze term is gekozen om een reeks incidenten te beschrijven waarbij tieners naakt of semi naakt (topless) foto’s van zichzelf maakte en doorstuurde via de telefoon. Het is ook mogelijk om die foto’s te versturen via social network websites, email, chat sites of via de webcam.   De Universiteit van New South Wales (2012) hebben sexting in 4 belangrijke stadia onderverdeeld: Het vragen naar foto of beeld materiaal. Het creëren van foto of beeld materiaal. Het delen van beeldmateriaal naar de persoon voor wie het bedoelt is (met toestemming). Doorsturen van beeld materiaal naar andere (waarvoor het oorspronkelijk niet bedoelt is en zonder toestemming). In veel landen is sexting in principe strafbaar. Het maken van beeldmateriaal of verspreiden van beeldmateriaal van jongeren onder de 18 wordt beschouwd als kinderporno en is dus strafbaar. Iemand anders kan zich voordoen als jou Chantage / Afpersen Hacken Genegeerd worden Beledigende boodschappen rondsturen Bedreigen

Vormen van vervelend gedrag online Cyberteasing / Cyberplagen: Dit gedrag ontstaat vaak door een dolletje. Het is niet bedoeld om de ander pijn te doen. Het is meer plagen. Cyberarguing /Cyberruzie: Dit gedrag is ontstaan door een ruzie onderling. Die ruzie wordt op het internet uitgevochten. Cyberattacking /Cyberaanval: Hierbij gebeurt er iets heftigs, maar dit gebeurt dan maar één keer bijv. een haatprofiel dat één dag online staat. Cyberharassment / Seksuele intimidatie: Hierbij worden digitale platformen gebruikt door jongeren om andere jongeren te benaderen met seksuele bedoelingen. Klik 1: Vormen van vervelend gedrag online Introductie: Vervelend gedrag online is niet meteen cyberpesten. Zoals eerder benoemt is er pas sprake van cyberpesten als het vaker voorkomt. Toch kan het zijn dat je vervelende dingen online meemaakt die je pijn doen. Deze zijn net zo belangrijk. Net zo als met cyberpesten is het belangrijk dat je dit deelt en met iemand over praat zodat er een oplossing kan komen. Input leerlingen: Wat voor vervelende dingen kunnen er allemaal online onderling (jongeren richting jongeren) gebeuren? Klik 2: De andere vormen van vervelend gedrag online hebben namen gekregen. Deze zijn: Cyberteasing (Cyberplagen): Waarbij er een gelijke machtsverhouding is tussen beide. Dit is meer richting plagen. Je kunt hierbij niet spreken van een dader en een slachtoffer. Cyberarguing (Cyberruzie): Waarbij er geen bedoeling is om de ander te kwetsen of te schaden bijv. ruzie via what’s app of andere sociale media. Cyberattacking (Cyberaanval): Daarbij wordt er gesproken over een éénmalig ernstig incident, dat dus niet herhaaldelijk voorkomt. Cyberharassment (Seksuele intimidatie online): waarbij minderjarigen gebruik maken van digitale platformen om andere minderjarigen te benaderen met seksuele intenties (zo gauw als er volwassenen betrokken worden, spreekt men eerder over stalken of explortation). Informatie voor de leraar: Wanneer is het negatieve gedrag incidenteel en wanneer is er echt sprake van cyberpesten? Deze grenzen liggen dicht bij elkaar als je het hebt over cyberpesten en cyberplagen. Een op eerste ogenblik schijnend grapje kan onschuldig lijken, maar totaal anders uitpakken. Zo kan een stiekem gemaakte foto bij het omkleden in de gymzaal onschuldig lijken, maar als deze foto op het internet komt en zich verder verspreidt dan is het geen eenmalig feit meer.

Waarom digitaal pesten? • Het pesten kan overal gedaan worden. Veilig vanuit je computer thuis, bij vrienden of op school. Dit komt door digitale apparatuur (smartphone, social media) • Het kan anoniem / geen fysiek contact. Het gevaar en verschil met gewoon pesten? • De bedreigingen / pesterijen komen altijd aan. http://www.youtube.com/watch?v=1tn97uBuk6k Waarom denken jullie dat er online gepest wordt? Input leerlingen Antwoorden: Klik 1: Het pesten kan op ieder moment plaats vinden d.m.v. sociale media en digitale apparatuur zoals een smartphone. Klik 2: Het kan anoniem zijn en onzichtbaar blijven. Er hoeft geen fysiek contact te zijn. Klik 3: Wat is het verschil met “gewoon” (traditioneel) pesten? Klik 4:De bedreigingen en dergelijke komen altijd aan. Klik 5:De vernedering of schaamte kan meer mensen bereiken. Klik6: Er kunnen veel meer mensen mee doen met pesten en zich aansluiten bij de pestkop. Gevaar: Je bent voor de pesters altijd bereikbaar. Ze kunnen je zelfs thuis bereiken. Waardoor je je zelfs thuis niet meer veilig hoeft te voelen. Klik 7: voorbeeld Amanda Todd. Amanda Todd is een tiener uit Amerika die online gepest is. Zij heeft uiteindelijk zelfmoord gepleegd. Voor haar dood heeft zij haar verhaal op kaartjes gezet. In de link is dit filmpje te zien. Deze kan in stilte gekeken worden (het filmpje is met Nederlandse ondertiteling). Voor de leraar Na het verhaal het filmpje kort nabespreken. Kan leiden tot een korte discussie. Vaak worden meisjes zoals Amanda Todd als naïef bestempeld. De theorie leert ons dat jongeren de consequenties van hun gedrag nog niet kunnen overzien. Vandaar dat zij impulsief zulke gedragingen kunnen uitvoeren. • De vernedering of schaamte kan meer mensen bereiken. • Er kunnen veel meer mensen mee doen met pesten en zich aansluiten bij de pestkop.

Gevolgen Verdrietig voelen Je kunt vaker problemen krijgen op school Alleen voelen Onveilig voelen Minder trots zijn Minder zelfvertrouwen hebben Meer gespannen zijn Meer nerveus zijn Bang zijn Stress veroorzaken Boos zijn Het kan erwarrend zijn Verraden voelen Gevolgen Je kunt vaker problemen krijgen op school Punten op school kunnen zakken Spijbelen agressiever of vaker boos zijn Schorsing Minder concentratie Je kan meer problemen krijgen thuis Meer ruzie Weglopen Vernielen van spullen Deze gevoelens kunnen ook andere problemen veroorzaken Als iemand jou negatief behandelt via social media dan kan je je anders gaan voelen. (Amanda Todd) Wat kan er met je gebeuren als je dit meemaakt? Klik 1: Als iemand jou negatief behandelt via social media dan kan je je anders gaan voelen. Eigen input leerlingen Klik 2: Alleen voelen Verdrietig voelen Onveilig voelen Minder trots zijn Minder zelfvertrouwen hebben Meer nerveus zijn Meer gespannen zijn Bang zijn Stress veroorzaken Boos zijn Verraden voelen Het kan verwarrend zijn Nog een keer klikken om dit te laten verdwijnen. Klik 3: Deze gevoelens kunnen ook andere problemen veroorzaken Input leerlingen. Welke problemen zou dit nog meer kunnen veroorzaken? Klik 4: Je kan vaker problemen krijgen op school Spijbelen Punten op school kunnen zakken Agressiever of vaker boos zijn Schorsing Minder concentratie Je kan meer problemen krijgen thuis Meer ruzie Weglopen Vernielen van spullen Nog een keer klikken om dit te laten verdwijnen Informatie voor de leraar Wat voor invloed heeft cyberpesten op je gevoel, lichaam of omgeving?   Een aantal effecten opgesomd: Gefrustreerd Boos Verdrietig Verwardheid Angst (Bijv. bang om naar school te gaan, bang naar buiten toe te gaan) Depressief Stress Gespannen Academische problemen (Bijv. lagere punten) Eenzaamheid Concentratieproblemen Schaamte Problemen in de persoonlijke leefsfeer (Bijv. sneller ruzie thuis) Een laag zelfwaarde Agressie uiten op spullen Laag zelfvertrouwen Suïcidale gedachten Geen zin meer in school Slapeloosheid

Waar kun je hulp zoeken? Ouders/vrienden/mentor/familie www.digitaalpesten.nl www.meldknop.nl www.Kindertelefoon.nl www.pratenonline.nl www.pestweb.nl Vertrouwenspersoon op school Anders Waar kunnen de leerlingen hulp zoeken als ze een negatieve ervaring online hebben gehad? Eigen input leerlingen Klik 1:  Ouders/vrienden/mentor/familie www.digitaalpesten.nl www.meldknop.nl www.Kindertelefoon.nl www.pratenonline.nl www.pestweb.nl Eventueel vertrouwenspersoon op school Anders

Hoe kun je een slachtoffer helpen? Hoe kan je een slachtoffer helpen?    Input van de leerlingen: Laat de kinderen uit de klas deze vraag beantwoorden en ga daar verder op in. Informatie leraren: Praat met het slachtoffer. Neem het slachtoffer serieus. Vraag wat het slachtoffer zelf wil met deze situatie. Schakel een pestcontactpersoon in. Neem contact op met de ouders van het slachtoffer Praat met de dader en creëer ruimte voor zijn of haar verhaal. Neem contact op met de ouders van de dader. Praat er met de klas over.

Wat zijn jullie ervaringen online Wat zijn jullie ervaringen online? Hebben jullie weleens cyberpesten of andere vervelende dingen meegemaakt? Kijk wat er in de klas speelt qua negatieve ervaringen online en begin een kring gesprek. Belangrijk is om een veilige sfeer te creëren waarin scholieren hun verhaal durven te doen. Jongeren hebben te maken met peerpressure dus de rol van de docent is in dit gesprek erg belangrijk.