Aanpak erfemissie Drentsche Aa Yvonne Gooijer 28 augustus 2017 Adviseur gewasbescherming en waterkwaliteit CLM: onafhankelijk adviesbureau uit C’borg Op gebied van erfemissie: erfemissiescan, Toolboxkaarten en wasplaatsenkaart, film, Loket Erfemissie Gewasbescherming 28 augustus 2017

De komende 20 minuten…… Het probleem Wetgeving Zuiveringssystemen Voorbeelden uit de praktijk Kosten op een rij Meer informatie Spill Carefull, cautious

Als gewasbeschermingsmiddelen zichtbaar waren….

Het probleem Het vullen en schoonmaken van de veldspuit gebeurt op het erf Erfemissie draagt voor ca. 50% bij aan totale vervuiling van de sloot Geen afbraak Bij vullen: onverdund middel Gewasbeschermingsmiddelen die waterkwaliteitsnormen overschrijden krijgen extra restricties of een verbod In Drenthe monsters genomen bij 7 keuringsstations, bij 6 werden gewasbeschermingsmiddelen boven de norm aangetroffen. Ondernemers zijn geschrokken van de resultaten. Soms 50x de norm. Vechtstromen: putmonsters genomen bij loonwerkers en keuringsstations Op de 19 onderzochte locaties zijn in totaal 254 stoffen normoverschrijdend aangetroffen (gem 13 per bedrijf) Varierend van enkele keren via 100 tot 1000x overschrijding van de norm.

Het Activiteitenbesluit Vullen van de spuit Op het erf op bodembeschermende voorziening (adsorptiemateriaal aanwezig) Op het perceel (>2m vanaf slootkant, terugslagklep verplicht) Inwendig reinigen Op het perceel (gelijkmatig verspreiden) Op het erf: vloeistofdichte vloer Waswater opvangen en uitrijden Waswater opvangen en zuiveren Na 95% zuivering mag het water op de bodem of het vuilwaterriool worden geloosd. In de praktijk komt er geen water meer uit een zuiveringssysteem. Adsorptiemateriaal: zand of grit. Terugslagklep bij vullen uit oppervlaktewater verplicht.

Het Activiteitenbesluit Stallen van de spuit Op verharding overdekt Op onverhard oppervlak (5m van de sloot) Uitwendig reinigen Verschil in werktuigen waarmee wel/geen gewasbeschermingsmiddelen zijn toegepast Werktuig afdekken of overdekt stallen Geldt alleen voor werktuigen met gbm Ook tijdens de koffie

Uitwendig reinigen zonder GBM maximaal 1 werktuig per week: wasplaats niet nodig; waswater mag op de bodem worden geloosd > 1x/week: vloeistofdichte vloer verplicht (incl. bodemonderzoek & certificaat vloeistofdicht) waswater mag op vuilwaterriool als: < 300mg/l onopgeloste stoffen bevat < 20mg/l olie bevat Bij gebruik olie-afscheider <200 mg/l olie Lozen op oppervlaktewater: watervergunning < 20 mg/l olie (ook bij OBA) < 100 mg/l onopgeloste stoffen Lozen op bodem: maatwerkvoorschrift Frequentie is bepalend voor het al dan niet verplicht zijn van een vloeistofdichte vloer Onopgeloste stoffen zijn zand of grond, 20 mg olie per liter water in enig steekmonster Bij watervergunning ben je niet klaar met alleen een Olieafscheider (volgens NEN), ook nog een lamellenfilter/coalescentiefilter nodig om normen te halen

Uitwendig reinigen met GBM Gecoat zaaizaad tegen schimmels of insecten Bouwvoorbehandeling tegen aaltjes en andere insecten

Uitwendig reinigen met GBM Op perceel waar middelen zijn toegepast Op de bodem: max. 2 werktuigen per jaar Bij >2x/jaar: Op perceel onbeperkt Op erf: vloeistofdichte vloer verplicht (keuring & bodemonderzoek) Waswater: Opvangen en verspreid uitrijden op perceel Zuiveren met biofilter, phytobac, heliosec, anders Nooit op oppervlaktewater Op het perceel, onbeperkt. Houd wel voldoende afstand tot de sloot (>5 meter)

Handhaving Oppervlaktewater Bodem & riool

Zuiveringssystemen Biologische afbraak & verdamping Capaciteit: 2,5 m3/jaar Kosten: €6.500 - € 7.500 Modulair opschaalbaar Beutech Agro Agrifirm Biomix biofiter: 50% gehakseld stro, 40% compost en 10% perceelsgrond GBM binden zich aan het organische stof en worden afgebroken door micro-organismen Phytobac: eigen perceelsgrond en stro, max 60cm Per m2 substraatoppervlak kan 300-500l water verdampen Substraat jaarlijks omzetten en aanvullen met stro Substraat kan minimaal 10 jr mee Capaciteit: 3 – 5 m3/jaar Kosten: €750 - € 2000 Modulair opschaalbaar Peerlings Someren Weevers Mechanisatie

Zuiveringssystemen Biologische afbraak & verdamping Capaciteit: 2,5 m3/jaar Kosten: € 4.000 - €5.000 Jaarlijkse kosten: €50 Waterdichte opvangbak van 6m2 en 50cm hoog Water verdampt, gbm blijven in vaste vorm achter

Praktijksituaties Afmeting: 25 x 3 = 75m2 Capaciteit: 100m3/jaar Kosten: €35.000 (excl wasplaats) Spuiten worden gevuld, intern gereinigd en schoongemaakt in werktuigenloods. Overdekt! Aparte wasplaats voor werktuigen zonder gbm Goot werkt als slibvang, afvoer verhoogd aangebracht Via ondergrondse buffer in silo -> elk uur 10 min druppelslangen aan Vochtsensor wordt niet meer gebruikt! 25 x 3 meter = 75m2, 100m3 afvalwater wordt gezuiverd 1300 liter per m2!

Praktijksituaties Alleen voor uitwendig reinigen Max 2x per jaar Eenvoudige wasplaats naar ontwerp Delphy Grasbetonplaten met zand en gebroken puin eronder, afstromend naar zaksloot met compost MAX 2x per jaar, ook poot- en zaaimachine Alleen voor uitwendig reinigen Max 2x per jaar Eenvoudige wasplaats: €3.000 - €3.500

Praktijksituaties Vullen, stallen, inwendig en uitwendig reinigen op 1 locatie. Totaal geen erfemissie meer.

Wasplaats niet overdekt? Afspoelend regenwater niet lozen op: Bodem (puntlozing), tenzij vergunning gemeente Vuilwaterriool Oppervlaktewater, tenzij watervergunning Afspoelend regenwater: Opvangen en uitrijden Wasplaats afdekken na gebruik Mobiele wasplaats gebruiken Bij lozen regenwater op de sloot, bij calamiteit altijd bellen! Ook bij andere calamiteiten.

Praktijksituaties Kosten wasplaats: €10.300 Inclusief keuring: €650 Regenwater wordt geloosd op sloot, met vergunning waterschap. Is Noorderzijlvest! Kosten wasplaats: €10.300 Inclusief keuring: €650 Slibvangpunt (2x): €2.500 Phytobac (alles incl): €11.000 Totaal: €36.000 (excl BTW)

Maatregel op maat: individueel of gezamenlijk? Nijlande, is voorbeeld van wasplaats die geschikt is voor ombouw tot gezamenlijke wasplaats.

Kosten op een rij Vloeistofdichte vloer: € 60/m2 Bodemonderzoek (nulsituatie): €500 - €700 (3-4 boringen) Keuring: €500 - €750 (afhankelijk van afmeting), herkeuring na 6 jaar €250 Biofilter: €1.000 Phytobac: €6.500 - €7.500 Financieringsmogelijkheden: MIA/Vamil: F2345 en F2346 (inclusief wasplaats) POP 3 subsidie Openstelling voor derden Met de MIA kunt u voor een wasplaats met zuiveringssysteem 36% van het investeringsbedrag in mindering brengen op de fiscale winst. Met Vamil kunt u zelf bepalen wanneer u afschrijft, tot een maximum van 75% van de investeringskosten in het eerste jaar. Door sneller afschrijven vermindert u de fiscale winst en betaalt u minder belasting in dat jaar.

Meer informatie: www.erfemissiescan.nl www.toolboxwater.nl/erfemissie Loket Erfemissie Gewasbescherming erfemissie@clm.nl 0345 – 470719

Dank voor uw aandacht Vragen?