Aanleg verharding

Toepassing verharding Wegen voor verkeer, Loop- en wandelpaden, Oprit en parkeerplaats, Terras, zitjes Recreatie/ evenement.

Eisen aan verharding Capaciteit; breedte/ oppervlakte Berijdbaarheid; snelheid/ bochten/ stroefheid/ hellingen Draagkracht; bouw/ fundering Veiligheid; overzicht/ logisch Uitstraling Duurzaamheid

Geschiedenis van de weg Constructie (door de Romeinen) Steenlaag Platte zwerfkeien kantstenen

Geschiedenis van de weg Rond 50 v Chr. gebruik van aanwezige keien. Rond 1800 gebruik van gehouwen kopjes (kinderkopjes) Rond 1900 gebruik van gebakken straatstenen Rond 1950 gebruik van betonklinker

Wegconstructie 1. Ondergrond 2. Fundering 3. Cunet/ zandbed 4. Verharding

1. Ondergrond Bestaat uit een van de volgende grondsoorten (of een mengsel): Klei (rivier/ zee) Löss/ leem Veen (hoog/ laag) Zand Benoem de voor- en nadelen?

2. Fundering Bestaat uit een zandbed met eventueel een tussenlaag. Bestaande uit: gebroken puin Of door stabilisatie; door de bovenste zandlaag een bouwstof; cement en hoogovenslakken.

3. Cunet / zandbed Cunet; deel dat ontgraven, deze wordt opgevuld met fundering en/ of een zandbed. Zand moet voldoen aan; Schoon; geen verontreiniging zoals humus, wortelresten, brokken klei of leem. Stabiel; variabele korrelgrootte, hierdoor beter te verdichten. Drainerend; water moet vrij snel naar beneden zakken.

4. Verhardingen Open- / elementen verhardingen Half- / semi verhardingen Gesloten verhardingen

Open- / elementen verhardingen Kenmerken: Bij veel ruimte tussen de voegen veel onkruidgroei Open voeg Het wegdek uit losse elementen zoals klinkers of tegels opgebouwd wordt. Straatstenen Tegels

Half- / semi verhardingen Kenmerken: Eerste jaren geen onkruid Bestrijding onkruid is moeilijk als je geen gif wilt gebruiken Toepassing: fiets- wandelpaden; tijdelijke parkeerplaats Grind Schelpen

Gesloten verhardingen Kenmerken: Bestaan uit water- luchtdicht materiaal Bijna geen onkruidgroei Materiaal dat na het aanbrengen een solide geheel vormt en niet zonder meer op te delen is Asfalt Beton

Type elementen verharding Natuursteen Kinderkopjes Gebakken klinker. Diverse vormen en formaten; bijv. - Waalformaat 195 x 48 x 85 mm * - Keiformaat 195 x 92 x 85 mm - Dikformaat 195 x 64 x 85 mm

Eigenschappen natuur- en gebakkensteen Gebakken steen; klei + ijzer (rood) of kalk (geel) gebakken tot 1100º. https://www.youtube.com/watch?v=UBnwx8ySU_k Natuursteen; - stollingsgesteente; graniet, basalt, porfier - afzettinggesteente; kalk-, zand-, leisteen - uitvloeiinggesteente; lava - anders; grind, zand, zwerfkeien en split

Type elementen verharding Betonklinker Diverse vormen en formaten; bijv - BKK 210 x105 x 70 mm* - Waalformaat 200 x 50 x 70 mm* - Dikformaat 200 x 67 x 70 mm* * Dikte van het steen kan variëren. Beton tegels - 300 x 300 x 40 mm - 500 x 500 x 50 mm - 600 x 600 x 50 mm - 800 x 800 x 60 mm

Eigenschappen betonsteen Betonsteen; cement/ zand/ grind/ water (+ kleur) in mal gestampt.

Type elementen verharding Dikformaat klinkers Met een dikformaat worden klinkers bedoeld die 7 cm breed zijn en een hoogte meten tussen de 6 en 9 cm. Vaak is de lengte van de steen rond de 20 cm lang. Voor 1 m2  heb je ongeveer 70 dikformaten nodig. Vanwege de vaste breedte van 7 cm worden ze ook wel zevenduimers genoemd.   Waalformaat klinkers Waaltjes of vijfduimers zijn altijd 20 cm lang en 5 cm breed. De hoogte kan variëren tussen de 5 en 8 cm. Er zijn ruwweg 95 waalformaat klinkers nodig voor het bestraten van een vierkante meter. Keiformaat klinkers Gebakken klinkers kunnen ook worden geleverd in het keiformaat (tienduimers). Deze straatstenen hebben een lengte van 20 cm en een breedte van 10,5 cm. Ook hier varieert de hoogte tussen de 5 en 8 cm. Voor een vierkante meter is 48 keiformaten nodig.

Straatverbanden Bestaat uit vierkanten die door de stenen worden gevormd in aantal afhankelijk van het formaat: in waalformaat vier, dikformaat drie en keiformaat twee stuks. Blokverband geeft weinig samenhang. Blokverband Bij een halfsteensverband worden de tegels steeds halverwege de vorige rij tegels gelegd. Het is één van de meest eenvoudige legverbanden, maar wel iets minder stevig dan het keperverband. Halfsteensverband

Straatverbanden Bij dit legverband worden er 4 langwerpige tegels om een vierkante steen gelegd. De naam is ontstaan doordat het legverband erg lijkt op de wieken van een molen molenwiekenverband Er wordt in dit legverband gewerkt met één tegelsoort in verschillende maten die willekeurig worden gelegd. Het wildverband zorgt voor een rustig, maar toch speels geheel. Wildverband

Straatverbanden Het elleboogverband bestaat uit liggende en staande stenen, waarbij het patroon per laag telkens een klezoor opschuift. Het elleboogverband wordt gebruikt als sierverband Elleboogverband De stenen liggen bij dit verband steeds haaks op elkaar, wat voor een mooi en stevig effect zorgt. Je zal veel knip/ zaag afval hebben bij dit verband Visgraatverband

Straatverbanden Keperverband wordt ook wel visgraatverband genoemd, alleen is het keperverband 90 graden gedraaid. De stenen liggen bij dit verband steeds haaks op elkaar, wat voor een mooi en stevig effect zorgt. Het keperverband is het sterkste verband, maar ook één van de lastigste om te leggen. Keperverband

Profilering Afwerken zandbed op bepaalde hoogte en helling -> peil en afschot; Afschot; meestal 0,5 tot 3%, dus 0,5 tot 3 cm per m1, afwatering ri. berm, sloot of goot met kolken, Peil; - vanuit p.p.= plaatselijk peil, - vanuit drempel of kolk/ put, soms NAP. Verschillende profielen; - tonrond, - op één oor, - dakprofiel,

Profilering Afwerken zandbed op bepaalde hoogte en helling -> peil en afschot; Afschot; meestal 0,5 tot 3%, dus 0,5 tot 3 cm per m1, afwatering ri. berm, sloot of goot met kolken, Peil; - vanuit p.p.= plaatselijk peil, - vanuit drempel of kolk/ put, soms NAP. Verschillende profielen; - tonrond, - op één oor, - dakprofiel,

Kantopsluiting Tegengaan weglopen cq. uitrijden Klik 2 cm i.v.m. stevigheid + water, wegspoelen zand uit cunet. Licht; (kop)rollaag of kleine bandjes 6x15x100 cm Zwaar; troittoirbanden 10x20x100 cm evt. in cement

Opdracht: verharding Ga rondom het schoolgebouw kijken naar aspecten van verhardingen. Doe dit in groepjes van 3 personen. Noteer het volgende: Soort verharding (open-, half-, gesloten) Soort verhardingselement (maten & naam) Soort steensverband Voor en nadelen verharding/ verbanden.

EINDE