Naar een CO2-arm Groningen in 2035 Martien Visser, 9 maart 2017 Lector Energietransitie Hanzehogeschool

Onze energierekening 70% van onze energierekening is overheid Mar-17 Page 2

Energieverbruik van de stad Groningen in 2012 Blauw: warmtevraag Rood: elektriciteitsvraag 1. De stad Groningen is relatief gemakkelijk te verduurzamen, want nauwelijks grootschalige energie-intensieve industrie 2. Huishoudens gebruiken in provincie Groningen 20% van alle energie Mar-17 Page 3

Vertaling 2012 naar 2035 (o.a. 25% energiebesparing) Drie scenario’s Onderzoek met een knipoog Vertaling 2012 naar 2035 (o.a. 25% energiebesparing) All electric : Warmtepompen, geen gasnetwerk meer nodig All gas : Microwarmtekracht, geen elektriciteitsnetwerk meer nodig Kan het technisch? Wat betekent het voor de omgeving? Wat kost het? Mar-17 Page 4

Resultaten voor de stad Groningen Met een knipoog Benodigd oppervlak in km2 Percentage oppervlak stad Groningen All-electric wind windturbines (x3 MW) 67 80% All-electric zon-PV 15% eff. 30 36% All-gas biomassa ≈1% eff. 300 360% Oppervlak stad Groningen: 83,7 km2 Het kan technisch, maar er zijn ruimtelijke consequenties Mar-17 Page 5

Jaarkosten per huishouden De kosten voor een huishouden, Met een knipoog Jaarkosten per huishouden (ex tax) Huidige kosten Gas & elektriciteit € 1100 Biomassa 100% Groen gas € 2500 Wind 100% Elektriciteit €24000 Zon -PV €75000 Hoge kosten all-electric vanwege distributienetwerk en opslag van elektriciteit “We kunnen de kosten van E-oplossingen kunnen halveren door slim te zijn” Mar-17 Page 6

Doorrekening PBL van verkiezingsprogramma’s CO2 in 2030 volgens NEV2016: 168+25=193 Mton Zie verder: Energiepodium.nl PVV, CDA, SGP, PvDD, Denk, etc.. hebben hun plannen niet door laten rekenen Betreft de Nationale Kosten, deze nemen kwadratisch toe met besparingen De Nederlandse emissie is 1 ton CO2 per maand per Nederlander December-15 Page

Conclusies en hoe verder ? Politieke besluitvorming is vereiste Steden kunnen praktisch niet in hun eigen energiebehoefte voorzien, en hebben hun omgeving nodig – productie van duurzame energie vergt veel ruimte We zullen moeten zoeken in een combinatie van oplossingen om de kosten vergaand te reduceren – maatschappelijk draagvlak is vereiste Wie gaat de belangrijke keuzes maken? Den Haag, de provincies, de steden & dorpen, de consumenten? Wie is verantwoordelijk voor maatschappelijk draagvlak? Wie zorgt dat die keuzes vervolgens snel en efficiënt worden uitgevoerd? Moeten we misschien terug naar provinciale en lokale energiebedrijven, als we serieus “willen opschalen, doorpakken en meters maken”? Of is “stimuleren, bij elkaar brengen, randvoorwaarden vaststellen, richting geven en bijdragen aan bewustwording en draagvlak” voldoende? Warmtebedrijf Groningen als nieuw begin!? Mar-17 Page 8