De Raad en de Omgevingswet

Inhoud Waarom de Omgevingswet? Wat is de omgevingswet? Wat verandert er door de omgevingswet? Wat vraagt dit van u als raad?

Stelling Ik ben goed op de hoogte van de ontwikkeling omtrent de Omgevingswet!

Stelling Ik ben tevreden met de huidige werkwijze en instrumenten voor de fysieke leefomgeving.

Waarom ook al weer? Wens van Kabinet Rutte 1 en 2: Eén Omgevingswet die alle wetten en regels op het gebied van de leefomgeving vereenvoudigt en bundelt. Want: Samenleving verandert; Fijne en gezonde leefomgeving; Duidelijke processen en informatie; Ruimte voor lokaal maatwerk.

Omgevingswet Eén integrale wet die: Ontwikkeling stimuleert en Ruimtelijke Ordening Milieu Natuur Eén integrale wet die: Ontwikkeling stimuleert en De kwaliteit van de leefomgeving borgt

Complex! Huidig: 24 wetten en 117 AMvB’s Straks: 1 wet en 4 AMvB’s Heel juridisch pakket treedt gelijktijdig in werking. Intensief samenwerken in keten: gemeenten, Omgevingsdiensten, Waterschappen, Provincies, Rijk voor inwoner en ondernemer Geplande inwerkingtreding 2018/2019/2020?

Complexiteit

Verbeterdoelen Omgevingswet Samenhangende benadering beleid, besluitvorming en regelgeving Inzichtelijkheid, voorspelbaarheid en gebruiksgemak Cees Doel van de Omgevingswet is het  mooier, schoner en veiliger maken  van de leefomgeving. Iedereen wenst een leefomgeving waar het prettig wonen, werken en recreëren is. Maar daarvoor moet je wel goede afspraken met elkaar maken. Inwoners, ondernemers en overheden worstelen met het huidige omgevingsrecht: het is te complex en versnipperd. Er zijn meer dan 20 wetten en honderden regelingen. Er is geen balans tussen zekerheid en dynamiek. Ook is er nu weinig ruimte voor een integrale benadering van de uitdagingen in een dichtbevolkt land als Nederland. Daarnaast is voor burgers en bedrijven vaak niet duidelijk wat per gebied wel en niet mogelijk is. De Omgevingswet wil dit verbeteren door een meer samenhangende benadering van de fysieke leefomgeving en betere en snellere besluitvorming. De wet geeft meer ruimte om lokale afwegingen te maken en om in te spelen op veranderende verhoudingen in de samenleving. Deze veranderingen bieden gemeenten de mogelijkheid om hun ambitie van krachtige lokale overheid te realiseren. Versnellen en verbeteren besluitvorming Bestuurlijke afwegingsruimte

Wat verandert er voor gemeenten?

Het proces verandert, impact fors. Initiatiefnemer: grotere rol in het proces en gelijke informatie. Integraliteit van de werkwijze van de gemeente. Verschuiving van vergunningverlening naar beleid, toezicht en handhaving. Ketengericht werken: inclusief zaakgericht werken, dossiervorming, samenwerkingsruimte, etc. Open mind: vergunningverleners, handhavers en accountmanagers met bredere open agenda op pad. Digitalisering: Digitaal Stelsel Omgevingswet en het aanpassen gemeentelijke informatievoorziening. Altijd sprake van een verduurzaming en verbetering leefmilieu.

Van loket naar digitaal Mag ik hier een restaurantje starten? Dilemma Gemeenten bronhouder vs waar ligt de informatie?

Gemeente Gemeente wordt bevoegd gezag fysieke leefomgeving Minder interbestuurlijke bevoegdheidstrijd, meer complementaire samenwerking. Integrale benadering = integraal werken. Ambtenaren moeten intensiever samenwerken. Meer bestuurlijke afwegingsruimte: Ruimte in regels om bij het nemen van besluiten een balans te vinden tussen de relevante uiteenlopende belangen. Meer algemene regels, minder vergunningen. Afhankelijk van keuze politiek. Altijd sprake van een verduurzaming en verbetering leefmilieu.

Betrokkenen organisatie: Front office: bouwaanvragen RO afdeling Informatiemanagement Milieu afdeling Bouw- en woningtoezicht Juridische afdeling (APV) Ambtenaar erfgoed en wonen Financiële afdeling (o.a. vanwege leges)

Dilemma

Wat vraagt dit van de Raad?

Rol van de Raad Instrumenten en juridisch kader Omgevingsvisie, omgevingsplan Waar legt raad de focus? Kaderstellend, controlerend of verbindend naar samenleving? Houding en cultuur Raad maakt bewuste keuze over leefkwaliteit in gemeente.

Omgevingsvisie Visie in samenwerking met samenleving en ketenpartners. Niet bindend, maar strategisch document, Raad en college mogen mist onderbouwd afwijken. Wat voor gemeente wil je zijn? Politieke keuzes! Economische groei vs. leefklimaat en duurzaamheid Wat voor gebieden onderscheid je en wat heeft een gebied nodig en wat kan het aan? Hoe waarborg je waarden als landschap, verkeer en milieu in een gebied? Verschillen tussen gemeenten kunnen ontstaan.

Dilemma

Omgevingsplan Aanwijzen van gebieden met beoogde kwaliteit Geluid, stof, functie, etc., inclusief bijbehorende maatregelen en het beheer. Bevat regels die worden gesteld aan activiteiten die gevolgen hebben of kunnen hebben voor fysieke leefomgeving Het plan is in kern globaal: Je weet niet precies hoe het er uit komt te zien. Op regel- en vergunningenniveau volgt concrete invulling. Deze bevoegdheid ligt bij het college. Raad kaderstellend -> gaat over het Of, niet over het hoe. Let op: Vaststellen van delen (al dan niet met randvoorwaarden) kan worden gedelegeerd aan het college

Leren van elkaar! Omgevingsvisie Voorst Denktank stelt kaders op voor Raad. Houd het eenvoudig maak het beter Praktijkvoorbeelden van gemeenten die al aan de slag zijn met projecten, zoals: Deventer Spoorzone Deventer Deltaschoollocatie Apeldoorn Kookboeken Centrumplan Eerbeek

Nu al aan de slag

Korte termijn opgave

Nu al zaken oppakken Budget reserveren voor de beoogde veranderingen. Tijdige financiële ruimte voor benodigde aanpassingen informatievoorziening. Capaciteit in organisatie. Mobiliseer burgers en bedrijven en ga in gesprek over: Type gemeente: duurzaam, industrie, economie, groen, platteland? Wat zijn de kenmerken van dit type? Type gebied: woonwijk, centrumgebied, bedrijventerrein, etc. De gewenste kwaliteit voor o.a. lucht- en bodemkwaliteit, geluid, geur, veiligheid en ruimtelijke kwaliteit.

Afstemming cruciaal Denk vanuit de ketenprocessen. Relatie van omgevingsdienst. Relatie met buurgemeenten. Relatie met veiligheidsregio’s, GGD, provincies en andere partners. Uniformering van taken. Taken en rollen binnen de eigen organisatie.

Bezint eer ge begint!

Invoeringsstrategieën Calculerend Vernieuwend Consoliderend Onderscheidend Veranderen Aanpassen Interne focus Externe focus

Verandertypen Consoliderend: Calculerend Vernieuwend Onderscheidend Aanpassen wat moet en zo snel mogelijk weer naar stabiele situatie. Calculerend Wat levert het me op en wat gaat het kosten? Vernieuwend Alles moet anders! Dit is de kans! Onderscheidend Het verschil maken in de praktijk: keuzes maken.

Wat doet de VNG Belangenbehartiging Kader Omgevingsplan VIVO Gemeentelijk perspectief borgen in wet. Mee ontwikkelen AMvB’s. Mee ontwikkelen digitaal stelsel Kader Omgevingsplan VIVO Implementatieondersteuning Raadsondersteuning

Eelke.horselenberg@kinggemeenten.nl Of Omgevingswet@vng.nl Vragen? Eelke.horselenberg@kinggemeenten.nl Of Omgevingswet@vng.nl