Zorg voor ademhaling Verpleegtechnische handelingen hfst 21

Opname zuurstof (O2)  De luchtwegen transporteren de ingeademde lucht naar de longen  In de longblaasjes wordt zuurstof opgenomen en koolzuurgas uitgescheiden  De zuurstof wordt via het bloed naar de cellen getransporteerd

Wanneer extra zuurstof  Arts schrijft extra zuurstof voor wanneer een zorgvrager te weinig zuurstof in het arteriële bloed heeft (hypoxemie) Bij hypoxemie bevatten de hemoglobinemoleculen onvoldoende zuurstof

Oorzaken opname te weinig zuurstof  Onvoldoende longventilatie,  zorgvrager kan te weinig lucht in- en uitademen  COPD,  neurologische aandoeningen, slaapapneu,  gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen  morfine in hoge doseringen)

Zuurstoftoediening werkt niet bij  Bloedarmoede  Onvoldoende pompwerking van het hart

Verschillende zuurstofbronnen  Zuurstofcilinder (met samengeperste zuurstof)

Verschillende zuurstofbronnen  Concentrator (haalt zuurstof uit de gewone lucht)

Verschillende zuurstofbronnen  Vloeibare zuurstof

Toedieningssystemen  Neuskatheter

Toedieningssysteem  Zuurstofbril

Toedieningssystemen  Zuurstofmasker

 Transtracheale katheter

Emoties van de zorgvrager bij zuurstof toediening  Angst  Onzekerheid en verdriet  Opluchting en rust

Voorlichting geven  De wijze waarop de zuurstof wordt toegediend (apparatuur en hulpmiddelen)  Wat de zorgvrager wel en niet kan doen als hij zuurstof krijgt en wat de veiligheidsmaatregelen zijn  De reden van toedienen van zuurstof

Voorlichting geven  Hoe de zorgvrager het inbrengen van de zuurstofkatheter en het gebruik van zuurstof kan ervaren (kokhalzen, heel kort benauwd gevoel, geen pijn, kriebel in de neus

Voorlichting geven  Wanneer de zorgvrager moet waarschuwen: 1. Bij blijvende benauwdheid 2. Bij een lege zuurstof cilinder 3. Bij een lege luchtbevochtiger (bij toediening boven 2l p/m) 4. Bij andere problemen of klachten

Hygiëne  Verschoon de luchtbevochter dagelijk om infecties te voorkomen  Controleer de luchtbevochter op steriliteitdatum en vacuüm  De zuurstofkatheter of zuurstofmasker verwissel je dagelijk

Veiligheid  Verboden te roken!  Zorg voor goede ventilatie  Concentratier niet in de buurt van een warmtebron (kachel, zon)  Zet cilinders goed vast zodat ze niet omvallen  Pas op met statische electriciteit (nylon kleding, haren kammen)  Gebruik bij insmeren gezicht geen vette créme, zalf of olie

Symptomen bij teveel zuurstof  Hoofdpijn  Prikkelbaarheid  Slaperigheid  Bewustzijnstoornissen (bij roze huidskleur)

Symptomen bij te weinig zuurstof  Kortademigheid in rust en lichte inspanning  Sufheid, vergeetachtigheid, verwardheid  Raar gevoel in het hoofd  Snelle pols  Blauwe verkleuring van huid en nagels

Berekenen v.d resterende tijd v.d beschikbare zuurstof in de cilinder. Druk x inhoud _______________________ : 60 = … uren Liters zuurstof per minuut Vb. De druk van zuurstof in een cilinder van 40 liter bedraagt 120 bar. Toe te dienen zuurstof is 4 L/min 120bar x 40 : 60 = 20 uur 4 L/min

Trachea canule

Filmpje canule verzorging

MOND- EN KEELHOLTE UITZUIGEN

DOEL  Het vrijmaken van de bovenste luchtwegen van sputum, speeksel, maaginhoud of bloed, zodat de ademweg weer doorgankelijk wordt

ANATOMIE

INDICATIE UITZUIGEN  Wanneer een cliënt zelf niet goed kan ophoesten of slikken (bewusteloze of een uitgeputte zorgvrager, zorgvrager met hoge dwarslaesie, zorgvrager met ernstige longproblematiek)  Bij afwijkingen van het hart en van de hersenen, dat ophoesten of een houdingsdrainage risico met zich mee brengt.  Wanneer de algemene conditie van de cliënt zo slecht is dat alle andere oplossingen voor het vrijmaken van de luchtwegen als extra belasting worden gezien.

NADEEL  door het uitzuigen worden luchtwegen geprikkeld tot een verhoogde productie van sputum. Zo krijg je een averechts effect.  Uitzuigen gebeurt daarom alleen als preventieve maatregel om de luchtwegen doorgankelijk te houden niet helpen.

PREVENTIEVE MAATRGELEN  Houdingsdrainage  Ademhalings- en hoesttechnieken  Medicatie

COMPLICATIES  cardiale problemen  beschadiging van het weefsel  infectie  Overprikkeling.

WEES ALERT BIJ:  Verminderd bewustzijn  Neuro musculaire aandoeningen (verstoord doorgeven van signalen van en naar de hersenen en/of een ziekte van de spieren)  Longemfyseem  Cardiale klachten

MATERIALEN EN APPARATUUR  Afzuigkatheter (45-60 cm lang, variërend 12 tot 16 CH bij volwassenen)  Vacuümbreker  Afzuigapparatuur

AANDACHTSPUNTEN BIJ UITZUIGEN  Katheter nooit met kracht tegen slijmvlies duwen  Met open katheter in de mond en weer naar buiten  Uitzuigen gebeurd tot keelholte (top katheter altijd zichtbaar)  Beleving van zorgvrager (angst, onplezierig, opluchting)

MONDHOLTE

ASEPTISCH WERKEN  Sputum is rijk aan bacteriën, draag handschoenen en evt. mondmasker en schort  Om infecties te voorkomen zuigkatheter eenmalig gebruiken, opvangfles eenmaal per 24 uur reinigen  Bekertje water wat je gebruikt bij uitzuigen voor het doorspoelen van katheter na gebruik legen en omspoelen. (stilstaand water bron van bacteriën)

EXTRA INFORMATIE  dwester/Reader%20Uitzuigen%20Mond- %20en%20Keelholte%20(hoog)% pdf dwester/Reader%20Uitzuigen%20Mond- %20en%20Keelholte%20(hoog)% pdf (theorie)  (praktijkfilmpje)