De keerzijde van verantwoordelijkheid Laetitia Mulder Susanne Tauber Arie Dijkstra Deborah Rupp Koert van Ittersum Rowan Leerentveld

7/8/2016 Wat eet deze meneer? A.saucijzenbroodje B.broodje bal C.broodje rauwkost D.broodje magere kaas

Oorzaken Omgeving ›Over-beschikbaarheid van ongezond eten ›Ongezond eten = goedkoper ›Grote porties ›Technologie en transportmiddelen Eigen keuzes: ›ongezond eten ›weinig bewegen Biologie: ›Genen ›Andere biologische factoren

Google op “overgewicht” 7/8/2016

Er komen steeds meer mensen met overgewicht. Overgewicht betekent dat je meer weegt voor je lengte dan goed is voor je gezondheid. Maak betere keuzes met wat je eet en voorkom overgewicht.

Rien Meijerink (Raad van Volksgezondheid) in Moraal- ridders, 5/9/2010: ›“Ongezonde mensen moeten meer zorgpremie betalen.” ›“Wij mensen met onze levensstijl verantwoordelijk voor de zorgkosten. 1/3 van de totale ziektelast wordt veroorzaakt door ongezond gedrag.” ›“Als je dingen jezelf aandoet waardoor je eerder dood gaat, moet je dat verwerpelijk vinden.” 7/8/2016

Mogelijke invloed van inspelen op eigen verantwoordelijkheid ›Stigmatisatie en discriminatie ›Eigen gezondheids-gedrag

Onderzoek 1: Gezondheidsprogramma’s ›Verschillen in mate van inspelen op eigen verantwoordelijkheid ›Effect op overgewicht-stigma?

Methode ›Vier condities: 1. Geen gezondheidsprogramma 2. Gezondheidsprogramma – alleen genoemd 3. Gezondheidsprogramma– gebracht als verantwoordelijkheid van organization 4. Gezondheidsprogramma– gebracht als verantwoordelijkheid van medewerkers Studenten setting: RUG gezondheid statement

Geen gezondheids- programma Gezondheids- programma – alleen genoemd Gezondheidsprogramma – verantwoordelijkheid organisatie Gezondheids- programma – Verantwoordelijkheid werknemers De RUG vindt het belangrijk dat haar medewerkers en studenten gezond zijn: dat ze een goede conditie hebben en geen overgewicht. Om deze reden is de RUG van plan een aantal maatregelen te nemen om de gezondheid van onze medewerkers en studenten te bevorderen. De gebouwen zullen enigszins worden aangepast zodat de trap een wat meer prominente positie in neemt dan de lift. Hierdoor wordt de trap een meer “logische optie” en zullen mensen automatisch meer geneigd zijn de trap te nemen dan de lift. Hierdoor worden mensen gemotiveerd om de trap te nemen in plaats van de lift.

In kantines waar wordt geluncht zorgen we voor een uitgebreid aanbod van gezond voedsel. Dit maakt het makkelijker voor studenten en medewerkers om te kiezen voor gezond eten. Studenten en medewerkers zullen daardoor minder in de verleiding worden gebracht om ongezonde snacks te eten. Dit maakt het mogelijk voor studenten en medewerkers om te kiezen voor gezond eten en hebben ze de keuze de verleiding te weerstaan om ongezonde snacks te eten.

Tenslotte komen er meer sportvoorzieningen voor medewerkers en studenten. Het streven is om in elk gebouw waar medewerkers of studenten komen tenminste één sportruimte te hebben waar bijvoorbeeld gefitnessed kan worden. Dit om het makkelijker te maken voor medewerkers en studenten om tussendoor te sporten.. Dit om medewerkers en studenten te stimuleren om tussendoor te sporten. Zo neemt de RUG haar verantwoordelijkheid op zich de gezondheid van medewerkers en studenten te bevorderen. Zo doet de RUG een beroep op medewerkers en studenten om verantwoordelijkheid te nemen voor het bevorderen van hun eigen gezondheid.

Dependent measure

Stigma –items: Little will-power, attractive (rev coded), slow, active (rev), enduring (rev), weak, insecure, much self-control, etc. Geen Gez-prog:5.16 a Gez. Prog. sec: 5.27 ab Gez Prog verantw RUG:5.10 a Gez Prog verantw indiv: 5.56 b

Conclusies ›Gezondheidprogramma die inspelen op eigen verantwoordelijkheid kunnen overgewicht stigma veroorzaken

Studie 2 ›HR discriminatie van mensen met overgewicht ›Tekst lezen over oncontroleerbaarheid van gezondheid: reduceert dat overgewicht stigma? (plaatjestaak) 7/8/2016

Tekst “What makes us healthy” Over “beinvloedbare” life-style gezondheidsfactoren: eten, bewegen, roken, e.d.) Of: Over “niet-beinvloedbare” gezondheidsfactoren: biologisch, omgeving (werkstress, groen, maatschappij, sociaal-econ status) Of: Over het meten van gezondheid op land-niveau. (neutraal) 7/8/2016

Education: College degree Experience: Has worked in the supermarket for 5 years and in two functions: as a re-stocker of shelves and in the cheese department. Description of the employee: Plans ahead and keeps to the planning. Comes in late occasionally. Has always had high grades in maths at school. But it happened more than once that customers became angry with him/her. At events in the store, (s)he is great with children. (S) he is generally described as a careful/cautious person. Personal life: In spare time, is the treasurer of his/her hobby club. (S)he has overweight Score on Job Knowledge test: High

7/8/2016 If it was up to you to decide whether or not to promote this person to the function of supermarket manager, how would you decide? Imagine that this person has been suggested to be promoted by his/her immediate boss, and you had to decide whether or not to approve of this promotion, how would you decide? 1-7

Dependent measure

7/8/2016

Conclusies ›Mensen met overgewicht gediscrimineerd op de werkvloer ›Tekst over oncontroleerbaarheid gezondheid, vermindert stigma ›….maar vermindert discriminatie niet (in deze studie) 7/8/2016

Studies 3+ 4 (Mulder, Rupp, Dijkstra, 2015) ›Effect moralizatie overgewicht op eigen eetgedag 7/8/2016

Methode ›Tijdschrift artikel: “Street interview” - Moralizatie: geinterviewde legt verantworodelijkheid bij mensen zelf. - Ontmoralizatie: geinterviewde legt verantwoordelijkheid bij moderne maatschappij. - Neutraal: interview over iets anders ›Snack keuze: gezond of ongezond?

7/8/2016 of

7/8/2016

Conclusies Studies 3+4 ›Ontmoraliseren en verantwoordelijkheid niet (alleen) bij individu leggen, kan eigen gezondheids gedrag positief beinvloeden. ›Als je “ontmoraliseert”  werkt “bevrijdend” ›Gezond eten omdat je dat zelf wil i.p.v. omdat de maatschappij dat wil 7/8/2016

Studie 5 ›Effect verantwoordelijkheid/schuld leggen bij: - Consument - Voedselindustrie 7/8/2016

Online onderzoek ›382 Amerikaanse consumenten ›Lazen artikel over overgewicht waarbij de verantwoordelijkheid/schuld werd gelegd bij consumenten of voedselindustrie ›Menukaart keuze 7/8/2016

Article “Obesity reaches epidemic proportions” 7/8/2016 We have interviewed the Director-General of the World Health Organization (WHO), Dr. Margaret Chan (…..) Dr. Margaret Chan is adamant: "Globally, obesity has now reached epidemic proportions, killing more people than starvation." (….) more than 1.5 billion adults are overweight and over half a billion are obese. (…) overweight children are more likely than non- overweight children to develop diabetes and cardiovascular diseases (….) Overweight and obesity are the result of “caloric imbalance”: too few calories expended for the amount of calories consumed. This imbalance is affected by various genetic, behavioral, and environmental factors. (….)

Consument verantwoordelijkVoedselindustrie verantw. (….) "All the information for making informed decisions about food are available, and it is up to individuals to use this information. People thus have the opportunity to chose what and how they eat, and therefore they alone are responsible for these choices." (…) "One could blame the times we live in, but gluttony has been one of the seven deadly sins for centuries. (…) Every individual has the moral obligation to override their short time desires in favor of long term goals of a happy and healthy life. (….) According to Dr. Margaret Chan consumers themselves have the largest responsibility for the growing obesity rates. (…) "The food industry can play a significant role (…). They should ensure that healthy and nutritious choices are available and affordable (…). In reality, manufacturers leave the consumer unclear about the content of food items, by lowering the fat content and at the same time boosting sugar content (…) New discoveries in science prove that processed, sugar, fat, and salt-laden food is biologically addictive. (…) saying 'no' to the subject of your addiction in near impossible. Manufacturers know this and anticipate on this." (…). Manufacturers of unhealthy food therefore have the largest responsibility for the growing obesity rates

7/8/2016

Starters 7/8/2016 Quesadilla explosion House salad (no dressing)

7/8/2016

Dus ›Huidige publiek debat helpt niet voor de mensen waar het het meeste om gaat. ›Beter om overgewicht te “ont”moraliseren en verantwoordelijkheid niet (louter) bij mensen zelf te leggen. ›Wat werkt wel? Inspelen op verantwoordelijkheid zonder te moraliseren?  meer onderzoek nodig.

7/8/2016