Fix it! De Energieke Samenleving als context en als bijdrage Maarten Hajer Naar een Energieakkoord voor duurzame groei, 16 nov 2012
Wat niet meer werkt …
De Energieke Samenleving
Wantrouwen ten opzichte van sturing van bovenaf Nieuwe burgers geloven in de eigen kracht… … maar niet altijd met een realistisch beeld van de enorme schaal van de komende uitdagingen Kunnen we een nieuwe samenwerking tot stand brengen tussen staat en samenleving? Het nieuwe denkkader
De Energieke Samenleving Mensen Techniek Institutionele kaders
Top down? Bottom up! Lokale omstandigheden bepalen de optimale maatregelmix Bijvoorbeeld restwarmte: lokale afstemming vraag en aanbod Onderzoek lokale situatie verkleint risico’s investeerders Maar: rijksbeleid staat vaak effectieve inzet in de weg En het begint met visie
Buitenlands voorbeeld: Denemarken Traditie van betrokkenheid burgers en bedrijven bij beleid Advies gevraagd aan Deense Commission on Climate Change Policy (maart 2008, vgl SER – maar geen akkoord) Opdracht: Alle energie in 2050 hernieuwbaar en 80-95% BKG reductie in 2050; kom met advies dat ieder committeert Aanpak: kosteneffectiviteit, Denemarken is geen eiland, voorspelbaarheid hoofdelementen Advies in 2010, kabinetsreactie 2011, aangescherpt maart 2012 (nieuwe regering), vrijwel unaniem in parlement aangenomen Centraal: geleidelijke verhoging belasting op fossiele brandstof 8
Tot slot Wie een breed gedragen energie-akkoord nastreeft doet er goed aan de legitimiteit en draagvlak een zelfstandige plaats te geven naast de effectiviteit Energie is iets waar burgers en bedrijven zelf mee aan de slag willen: zorg voor de juiste incentives De transitie-opgave is enorm: het gaat niet alleen om ‘leuke’ aspecten zoals zon-PV of wind op zee. ‘Barendrecht’ geeft aan dat de lastige delen van de opgave moeilijk te verkopen zullen zijn. 9