Verlichting TV Installatiemethoden
LICHTHOEVEELHEID: LUX OF LUMEN?
Als U een lamp wilt kopen, is het prettig te weten hoeveel licht een lamp geeft. Soms staat dit vermeld in het aantal Lux of Lumen. Maar wat is nu het verschil tussen Lux en Lumen? En wat zegt zo’n getal?
Candela De hoeveelheid licht die een lichtbron uitgestraald wordt in de wetenschap uitgedrukt in Candela (cd). Candela is de hoeveelheid licht die door een lichtbron in een bepaalde richting (dat wil zeggen binnen een bepaalde ruimtehoek) wordt uitgezonden.
Lumen Naast de Candela is er ook de Lumen (lm). Lumen is de eenheid voor lichtstroom, en geeft de totale lichthoeveelheid aan die een lichtbron uitstraalt per tijdseenheid, ongeacht waar naar toe. Dat kan dus heel geconcentreerd zijn (denk aan een laser), maar ook heel verspreid (denk aan een traditionele gloeilamp die vrij opgesteld staat).
Lux De volgende eenheid is de lichtsterkte, uitgedrukt in Lux (lx). Lux staat voor de lichthoeveelheid per oppervlakte eenheid (bijvoorbeeld vierkante meter), ongeacht de hoeveelheid gebruikte lichtbronnen, de kleur van het licht of de structuur van het oppervlak waar het licht op schijnt.
Voorbeeld Dit zegt dus meer dan het aantal Lumen, maar nog steeds onvoldoende: op welke afstand van de lichtbron is er gemeten? Een 60 watt ‘ouderwetse’ gloeilamp (mat wit, zonder reflector) geeft ongeveer 750 lumen, maar de lichtsterkte neemt snel af: is die op 0,5 meter nog 185 lux, op 1,5 meter is dat nog maar 27 lux!
hoe is de verdeling (bijvoorbeeld wel of niet homogeen) van het licht zich op het oppervlak? Als bij een lamp de hoeveelheid Lux aangegeven staat is dat meestal in het centrum van de bundel, waar de lichtsterkte het hoogst is.
Zonlicht lux Daglicht (indirect zonlicht) lux Bewolkte dag1000 lux Donkere schemering1 lux Volle maan0,1 lux
WAT IS NU HET VERSCHIL TUSSEN LUX EN LUMEN? Het verschil tussen Lux en Lumen is het goed te begrijpen door het gebruik van een reflector (spiegel). Als achter een lichtbron een reflector geplaatst wordt, dan blijft de hoeveelheid Lumen (de hoeveelheid licht die een lamp uitstraalt) hetzelfde, maar op het werkoppervlak waar de lichtbron met reflector op gericht is, neemt de hoeveelheid Lux (de hoeveelheid licht op een oppervlak) toe. Fotografen gebruiken daarom lichtsterkte (Lux) meters en houden deze bij het voorwerp wat ze gaan fotograferen.
Als U dus een inschatting wilt hebben hoeveel licht een lamp afgeeft, wilt U eigenlijk een plaatje zien met: het spreidingsgebied van de lichtbundel (wat voor bundel geeft de lichtbron) verschillende meetpunten (naast het centrum ook op een aantal plaatsen er omheen), en de afstand tussen de lamp en het meetpunt.
Typering ruimteAanbevolen verlichtingssterkte Typering van de visuele taak Voorbeelden geen werkruimte30-60 luxnauwelijks waarneming van details opslagruimtes, parkeergarages incidenteel in gebruik als werkruimte luxvooral visuele oriëntatie; waarneming van zeer grove details en beweging van personen gangen, trappenhuizen voor grof werk luxvisuele taken met grove details grof constructiewerk in industrie, smederijen, magazijnen voor normaal werk luxvisuele taken met normale details lees-/schrijfwerk met normale details; kantoren voor fijn werk luxvisuele taken met fijne details tekenkamers voor zeer fijn werk luxvisuele taken met zeer fijne details precisiewerk in de industrie; kadastraal werk voor bijzondere visuele taken luxvisuele taken met minieme details microminiaturisatie voor exceptionele visuele taken luxvisuele taken met details aan de grens van het waarneembare operatie-/ behandelruimte in ziekenhuis
Bron
Algemeen
Soorten verlichting Algemene basisverlichting Accent- of sfeerverlichting Functionele of werkverlichting Directe of indirecte verlichting Oriëntatieverlichting
Begrippen
Licht: golflengte
Lichtstroom & verlichtingssterkte
Lichtsterkte
Lichtkleur & kleurtemperatuur
Voorbeeld
Armaturen
Lampvormen
Lampvoeten
Gloeilampen
Halogeenverlichting
Transfo’s
Led