Dilemma’s in Duurzaamheid: Positie in klimaat! Pagina 1 Nintes 30 januari 2008 Jannes Verwer

Dilemma’s in Duurzaamheid: Positie in klimaat! Pagina 2  Duurzaamheid een aanzwellend begrip (club van Rome 60 e j, Brundtland 80 e j, IPCC 90 e j)  Duurzaamheid – klimaatverandering - energievraagstuk  Devils details bederven het goede voornemen  Facts en figures over energie  Duurzaamheid veel meer dan klimaatverandering  Fascinerende perspectieven “Geruchten en vermoedens sterker dan feiten”

Dilemma’s in Duurzaamheid: Positie in klimaat! Pagina 3  1974 eerste energienota van Minister EZ: integraal beleid, energie besparen en diversificatie Duurzaamheid een aanzwellend begrip  Club van Rome: Pessimisme, fossiele brandstoffen raken snel op, het gaat fout met de wereld  Brundtland:Optimistischer, economische vooruitgang en technologie helpen  IPCC:An inconvenient truth, fossiele brandstoffen warmen de aarde op met CO 2 uitstoot

Dilemma’s in Duurzaamheid: Positie in klimaat! Pagina 4 Duurzaamheid – Klimaatverandering - Energievraagstuk  Duurzaamheid wordt strijd tegen CO 2 uitstoot, strijd tegen fossiele brandstoffen Olie- en gasvoorraden steeds moeilijker winbaar

Dilemma’s in Duurzaamheid: Positie in klimaat! Pagina 5 “Devils details” bederven het goede voornemen  Groene elektriciteit, belastingvrijdom kost alleen maar geld  Verbranden varkensmest  Tuinbouw in kassen  Biomassa uit voedselketen  Huizenverwarming Bleiswijk  CO 2 certificaten allocatie  Oorlogsgeweld in bossen van Oeganda  Skischansen in het Midden Oosten  Milieupapier  Etc.

Dilemma’s in Duurzaamheid: Positie in klimaat! Pagina 6  Groei: 52%(BS), 42%(AS) bron IEA Wereld energievraag 2030 Basis scenario / alternatief scenario B 30 A 30 NucleairHernieuwbaarFossielTotaal Facts en Figures

Dilemma’s in Duurzaamheid: Positie in klimaat! Pagina 7 Duurzaamheid veel meer dan CO2 uitstoot Bijvoorbeeld: malaria, armoede, ondervoeding, schoon drinkwater, water tekorten, hart en vaatziekten, HIV/ aids, sanitaire voorzieningen, gebrekkige medische voorzieningen, gebrekkige oudedagvoorzieningen, waterverdedigingswerken, bevolkingsgroei, etc. etc. Corporate social responsibility Chief sustainability officer V ijgenblad of substantieel? Retoriek of realiteit? Aspiraties of acties?

Dilemma’s in Duurzaamheid: Positie in klimaat! Pagina 8 Fascinerende perspectieven Volg Brundtland: binnen economisch systeem, technologieontwikkeling Vb.  Cradle to cradle  Processen chemische industrie veel efficiënter  Energie efficiency verhoging bij opwekking en bij apparatuur  Elektrische tractie/auto  Etc. etc.  Decennia lang innoveren. R&D vraagt tijd en een beetje geduld