De zomer van 2030 Gerbrand Komen Bart van den Hurk Frank Selten Geert Lenderink Albert Klein Tank © KNMI 2004
Basisfeiten De zomer van 2003 Veranderende kansen De zomer van 2030: enkele scenario’s
Wereldgemiddelde temperatuur Mondiale stijging 0.6 ºC in 20ste eeuw Menselijke invloed aantoonbaar vanaf 1970 Waarnemingen 20 e eeuw
Opwarming in Europese stationstijdseries Temperatuurtrend JJA in aantal graden per 10 jaar ECA dataset, Albert Klein Tank
Opwarming in Europese stationstijdseries Temperatuurtrend JJA in aantal graden per 10 jaar ECA dataset, Albert Klein Tank
Wereldgemiddelde temperatuurstijging IPCC
Basisfeiten De aarde is een complex systeem dat door de mens verstoord wordt Een complex systeem is nooit helemaal te begrijpen en te voorspellen Menselijke invloed op het klimaat is aangetoond, maar hoe groot precies? Business as usual leidt naar verwachting tot aanzienlijke veranderingen in temperatuur, gletsjers, neerslag en zeespiegel
Langzame variaties met uitschieters Zomers in De Bilt
Wat was het patroon van de hittegolf ? Schär et al, Nature 2004 Temperatuur afwijking ten opzichte van normaal: lokaal meer dan 5 standaard deviaties
De zomer van 2003: signaal van een veranderend klimaat? Schär et al, Nature 2004 Kansverdeling van zomertemperaturen op Zwitserse stations: Juni en Augustus ver in de staart van de verdeling
Veranderende kansen? Het Challenge experiment Regionale klimaatsimulaties (RACMO)
Challenge simulatie zomer- temperaturen Nederland waarnemingen ensemble gemiddelde
RACMO simulatie: mndgem. T JJA Q90 – Q10 huidige klimaat
Kansverdeling T_max, Zuidoost Nederland
De zomer van 2030: enkele scenario’s 1.Koud en nat? Kan! Extreem warm: 2.[Mediterraan] : nog een paar graden warmer dan in [Elbe-zomer] : normale hete zomer met kans op intense neerslag
Samenvatting en conclusie De hete zomer van 2003 was zeer extreem en moeilijk te begrijpen Volgens twee verschillende modelsimulaties zal de kans op extreme zomers veranderen De kans op een extreem warme zomer stijgt meer dan de gemiddelde klimaatverandering zou doen verwachten Indien de modelvoorspellingen correct zijn zal het effect reeds in de komende decennia merkbaar zijn
Ammann et al, 2003 Forceringen en temperatuurrespons in de 20ste eeuw
Challenge: kansverdeling aug.-temperaturen 1/10 jaar warm extreem gemiddelde Kansverdeling schuift op naar warmere temperaturen en verbreedt
emissies concentraties temperatuur zeespiegel Hasselmann et al, Science 2003