Hoofdstuk 4 Ontwikkeling van het internationale concurrentievermogen
Internationale concurrentie Analyse nationale concurrentievermogen –macro niveau (diamantmodel van Porter) Analyse concurrentie in sector/bedrijfstak –meso niveau (de vijf krachten van Porter) Waardeketenanalyse in bedrijf –micro niveau/
Bron: Internationale marketing, Hollensen – Figuur 4.1 blz. 66
Analyse van het nationaal concurrentievermogen Het diamantmodel van Porter –De kenmerken van de “thuisbasis spelen een cruciale rol bij de verklaring van het internationale concurrentievermogen van bedrijven. Deze kenmerken zijn factorcondities, vraagcondities, gerelateerde en ondersteunende sectoren, bedrijfsstrategie, bedrijfsstructuur, mate van onderlinge concurrentie, toeval en overheid.
Factorcondities Basisfactoren –O.a. natuurlijke hulpbronnen (klimaat) –Mobiliteit is laag Geavanceerde factoren –O.a. ontwikkelde menselijke middelen (vaardigheden) –Zijn vaak sectorspecifiek Basisfactoren kunnen geen waarde scheppen zonder geavanceerde factoren
Vraagcondities Wisselwerking tussen schaalvoordelen, transportkosten en omvang van de thuismarkt –Voordelen goed: producenten gaan erheen –Transportkosten laag: producenten kiezen locatie waar vraag groot is
Gerelateerde en ondersteunende sectoren Succes is afhankelijk van toeleveringsbedrijven en gerelateerde sectoren in dezelfde regio –Je gaat naar een gebied waar de omstandigheden gunstig zijn
Bedrijfsstrategie en –structuur en mate van onderlinge concurrentie Gaat over de organisatie van bedrijven, hoe bedrijven geleid worden, de doelen van het bedrijf en de aard van de concurrentie op de binnenlandse markt
Overheid De overheid kan door elk van voorgaande factoren invloed uitoefenen Overheden kunnen ontwikkeling van sectoren in eigen land stimuleren Ze zorgen voor veel belangrijke zaken: –Infrastructuur –Onderwijs –Zorg –Alternatieve energie (bv. Groene energie)
Toeval “misschien is het belangrijkste geval van toeval wie als eerste met een groot nieuw idee komt” Ondernemers beginnen vaak in het thuisland. Als het hier goed gaat, kan het verder uitbreiden in eigen land en het buitenland
4.3 Analyse van de concurrentie in een sector Het vijf krachtenmodel van Porter De mate van concurrentie en winstpotentieel in een sector hang af van vijf fundamentele concurrentiekrachten: nieuwe toetreders, toeleveringsbedrijven, afnemers, substituten en concurrenten op de markt Sectorniveau Alle soorten spelers in een sector met een mogelijk of werkelijk belang Marktniveau Alle spelers met en werkelijk belang (kopers en verkopers)
Concurrenten op de markt Intensiteit van concurrentie hang af van: –De concentratie van de sector Veel in een gebied is veel concurrentie –De mate van marktgroei Langzame groei is veel concurrentie –De kostenstructuur Hoge vaste kosten zorgen voor prijsverlaging –De mate van differentiatie Standaardproducten zorgt voor concurrentie –Switching costs Specialistische producten zorgen voor hoge wisselingskosten –Uittredingsdrempels Hoge drempels geeft meer concurrentie
Toeleveringsbedrijven Onderhandelingsmacht toeleveringsbedrijven groot door: –Enkele toeleveringsbedrijven domineren –Producten zijn uniek of gedifferentieerd –Hoeven niet te concurreren met andere producenten
Afnemers Onderhandelingsmacht afnemers groot door: –Kopers geconcentreerd (of kopen grote hoeveelheden) –Producten die ze kopen zijn 13 in dozijn –Er zijn veel aanbieders –Ze willen de producten zo goedkoop mogelijk
Substituten Aanwezigheid kan winstgevendheid verlagen doordat deze producten een rem zetten op prijsniveaus Een succesvolle sector heeft grote kans op toetreding van concurrenten met substituut-producten om een deel van de winst te krijgen. Mate van bedreiging afhankelijk van: –Bereidheid tot kopen van substituten –Relatieve prijs en prestatie –Kosten voor omschakeling naar substituten
Nieuwe toetreders Nieuwe toetreders kunnen concurrentie laten toenemen. Dreiging houdt verband met toetredingsdrempels Sleutelfactoren voor toetredingsdrempels: –Schaalvoordelen –Productdifferentiatie en merkidentiteit –Kapitaalvereisten voor productie –Switching costs –Toegang tot distributiekanalen
Het vijfbronnenmodel Voor het stellen van een effectieve en duidelijke bedrijfsstrategie is het nodig dat bedrijven hun samenwerkings- en concurrentiebeleid evalueren en formuleren Dit om de volgende redenen: –Om in alle dimensies van hun bedrijfsomvang de juiste balans tussen samenwerking en concurrentie te krijgen –Om ze te integreren om mogelijke botsingen tussen de twee te voorkomen
Het vijfbronnenmodel Bron: Internationale marketing, Hollensen – Tabel 4.1 blz. 76