Het SI - Stelsel
Grootheid Een grootheid is iets wat je meet De snelheid van een wagen De druk aan een pomp De concentratie van een stof in een oplossing Wordt voorgesteld door een symbool Bv : v, m, T, s,….. Wordt uitgedrukt in een bepaalde eenheid
Eenheid Een eenheid is een afgesproken maat Meter Kilogram Liter Voor elke te meten grootheid wordt een éénheid afgesproken. Wordt voorgesteld door een symbool Bv : m, l, kg, ……
Meten Meten is bepalen hoeveel keer een bepaalde éénheid in de te meten grootheid gaat. Voorbeeld Als je de lengte van een kamer wil meten, dan ga je na hoeveel keer je de afgesproken maat (meter) kan afpassen op de vloer.
Het SI - stelsel In het SI (Système International )wordt afgesproken: wat we meten met welke standaardmaten we meten (eenheden) welke symbolen we gebruiken Uniforme mannier om formules en berekeningen te noteren. Internationaal systeem van afspraken m.b.t Grootheden en Eenheden. Basis grootheden (7) – Afgeleide grootheden Maakt het mogelijk om gegevens op een correcte mannier met elkaar te vergelijken
Grootheden - Basis Grootheden Eenheden Naam Symbool Afstand l Meter m Tijd t Seconde s Temperatuur T Kelvin K Massa Kilogram kg
Grootheden - Afgeleide Eenheden Naam Symbool Oppervlakte A Vierkante meter m2 Volume V Kubieke meter m3 Snelheid v Meter per seconde m/s Versnelling a Meter per seconde kwadraat m/s2
Grootheden - Afgeleide Eenheden Naam Symbool Kracht F Newton N Druk P Pascal (Newton per m²) Pa (N/m²) Dichtheid ρ kg per m3 kg/m3 Energie (Arbeid) E Joule (Newtonmeter) J (Nm) Vermogen Watt (Joule per seconde) W (J/s) Debiet Q m3 per seconde m3/s
Voorvoegsels M (mega) x 106 x 1.000.000 k (kilo) x 103 x 1.000 h (hecto) x 102 x 100 da (deca) x 101 x 10 d (deci) x 10-1 : 10 c (centi) x 10-2 : 100 m (milli) x 10-3 : 1.000 μ (micro) x 10-6 : 1.000.000
De Luchtdruk Druk uitgeoefend door de luchtmoleculen Alle gassen die aanwezig zijn in de atmosfeer dragen bij aan de luchtdruk, dus kan gezegd worden dat luchtdruk de som is van alle drukken, die de gassen in de lucht elk afzonderlijk uitoefenen. De luchtdruk is afhankelijk van de dichtheid en de samenstelling van de lucht.
De Luchtdruk
De Luchtdruk Druk uitgeoefend door de luchtmoleculen Bestaan aangetoond door Torricelli
De Luchtdruk Hoogte kwik ~ 76 cm Patm = ρ.g.h ~ 101.396 Pa
De Luchtdruk Enkele voorbeelden die bestaan van luchtruk aantonen : Maagdenburgese halve bollen Implosie treinwagon Implosie Vat
Hydrostatische druk Druk in een horizontaal vlak is overal gelijk Phyd = ρ.g.h
Hydrostatische druk
Absolute - Onder - Over druk Abosulte druk Referentie punt absolute vacuuüm ( 0 Pa of 0 bar) De luchtdruk is de absolute druk in de buitenlucht Onderdruk - Overdruk Refentie punt = luchtdruk (atmosferische druk) Onderdruk : druk lager dan de luchtdruk Overdruk : druk hoger dan de luchtdruk
Absolute - Onder - Over druk
Absolute - Onder - Over druk
Absolute - Onder - Over druk
Praktische zuighoogte Theoretische zuighoogte Proef van Toricelli met water hoogte ~ 10 meter Praktische zuighoogte Ligt lager dan de theoretische zuigdruk omwille van : Ontluchtingspompen Luchtlekkages in kranen, koppelingen, …. De dampspanning van water
Kooklijn van water
Manometrische zuigdruk Is het totale drukverschil tussen de atmosferische druk en de druk gemeten aan de ingang van de pomp Wordt afgelezen op de vacuüm manometer Opgebouwd uit : Statische zuigdruk Dynamische zuigdruk Drukverliezen in de zuigleiding Pz man = Pz stat + Pz dyn + Jz
Manometrische zuigdruk
Manometrische persdruk Deze druk lezen we af op de manometer aan de uitgang van de pomp. Opgebouwd uit : Statische persdruk Dynamische persdruk Drukverliezen in de persleiding De straalpijpdruk Pp man = Pp stat + Pp dyn + Jp + h0
Manometrische persdruk
Manometrische opvoerdruk Wordt ook opvoerhoogte genoemd Som van Pz man + Pp man
Drukverliezen Hoogte verlies Stootverliezen Wrijvingsverliezen Formule van Herterich J = f * Q2