Baten ondergrond Drechtsteden Martijn Blom en Mark in ‘t Veld

AD Dordrecht, 30 september Martijn Blom – 8 oktober 2014

Economische baten van “Denken Zonder Maaiveld” Meer regie en bundeling kabels en leidingen Wateradaptatie Herontwikkeling stortplaatsen Duurzame (bodem) energie  focus presentatie Onderzoek 3 Martijn Blom – 8 oktober 2014

Benodigde transitie NL voor klimaatneutraal in 2050 Ook Dordrecht heeft deze doelstelling Transitie duurzame energie Martijn Blom – 8 oktober 2014

Transitie in bodemenergie 5 Martijn Blom – 8 oktober 2014

Bodemsector belangrijk voor economie: werkzame personen (5,5% van totaal in regio) 286 miljoen euro toegevoegde waarde 918 miljoen euro productiewaarde Vooral marktsegment bodembouw belangrijk: grondverzet, baggeren, bouwrijp maken grond, waterbouw… Bodem in Drechtsteden en Dordrecht 6 Martijn Blom – 8 oktober 2014

Nu: 95% van fossiele productie in handen energiebedrijven (buiten regio) Inzet op Warmte Koude opslag (WKO) levert op: 60 tot 80% besparing op energierekening Investeringen rendabel, terugverdientijd is kort (<10 jaar, utiliteit <5 jaar) Impuls lokale economie, vooral kleine, gesloten projecten Geothermie: meer risico’s Transitie bodemenergie = economie 7 Martijn Blom – 8 oktober 2014

Kansen 8 Martijn Blom – 8 oktober 2014 Belangrijke potentie voor bodemenergie en restwarmte in regio Gevarieerd restwarmteaanbod: Op dit moment warmtelevering via HVC en TWC’s Leveringszekerheid waarborgen → inzet op geïntegreerd netwerk Stap voor stap aanleg warmtenet met meerdere duurzame bronnen Veel verschillende gebruikers: Utiliteitsgebouwen (Wet Milieubeheer, standaard bij nieuwbouw) Woningbouw (veel warmteaansluitingen, westkant)

Warmtenet Dordrecht 9 Martijn Blom – 8 oktober 2014

Gebiedsgericht is goedkoper dan nul-op de-meter 10 Martijn Blom – 8 oktober 2014

1) Niets doen 2) Faciliteren –Vergunningaanvragen honoreren –Aanwijzen van inteferrentiegebieden 3) Kiezen en actief stimuleren Bestemmen gebieden met potentieel Toezicht Wet Milieubeheer Energieprestatie van locatie Realiseren van baten 11 Martijn Blom – 8 oktober 2014

Vragen? drs. M.J. (Martijn) Blom senior onderzoeker/ adviseur themaleider Financiële instrumenten CE Delft Oude Delft HH Delft +31 (0) (0) Martijn Blom – 8 oktober 2014

Bodemlagen, -functies en kosten/baten 13 Martijn Blom – 8 oktober 2014

ProjectalternatiefKostenBaten Bodemenergie/WKO Inzet op WKO bij verduurzaming van de bestaande voorraad kantoren op 4 locaties 26 Bodemenergie/Geo- thermie Inzet op realisatie van 1 tot 4 geothermie- bronnen in de regio Drechtsteden voor warmtelevering aan woningen via het warmtenet Water(adaptatie) Inzet op een geleidelijke maar gerichte afname van het percentage afgedekte bodem (inzet 5 % in de komende 50 jaar) in de risico-gebieden voor wateronderlast PM1,5 Regie en bundeling kabels en leidingen Meer regie op de aanleg en het beheer van ondergrondse infrastructuur Inzet op de ondergrondse bundeling van kabels en leidingen (bijvoorbeeld in kabelgoten) in combinatie met geplande rioleringswerken en omvangrijke herstructureringen (met als gevolg een doorlooptijd van 50 jaar tot meer) PM3,5 Herontwikkeling stortplaatsen Inzet op herontwikkeling en realisatie van de kansen voor recreatie, natuurontwikkeling en productie duurzame energie met zone-energie op 4 van de 5 aanwezige stortplaatsen PM9,5 Kosten en baten (NCW, mln Euro) 14 Martijn Blom – 8 oktober 2014

Overzicht aannames in alternatieven (1) 15 Martijn Blom – 8 oktober 2014 NulalternatiefProjectalternatief Bodemenergie/WKO Geen specifiek beleid of investeringen gemeente(n) Inzet vanuit de gemeente(n) op WKO bij verduurzaming van de bestaande voorraad kantoren (nadere uitwerking in aantallen en capaciteit zie Paragraaf 4.3). Waar nodig aanwijzing van interferentiegebieden en uitwerken aanvullend beleid gericht op optimale benutting bodemenergie. Bodemenergie/ Geothermie Geen specifiek beleid of investeringen gemeente(n) Inzet vanuit de gemeente(n) op realisatie van 1 tot 2020 en daarna aanvullend 3 geothermie-bronnen in de regio Drechtsteden voor warmte-levering aan woningen (nadere uitwerking in aantallen en capaciteit zie Paragraaf 4.3). WateradaptatieBestaand beleid voor problematiek grond- wateronderlast. Geen specifiek beleid op het gebied van bodemafdekking Inzet vanuit de gemeente(n) op een geleidelijke maar gerichte afname van het percentage afgedekte bodem (inzet 5 % in de komende 50 jaar) in de risicogebieden voor wateronderlast.

NulalternatiefProjectalternatief Ondergrondse ordening kabels en leidingen Bestaand wetgeving en huidig beheersregime Meer regie vanuit de gemeente(n) op de aanleg en het beheer van onder-grondse infrastructuur. Inzet op de ondergrondse bundeling van kabels en leidingen (bijvoorbeeld in kabelgoten) in combinatie met geplande rioleringswerken en omvangrijke herstructureringen (met als gevolg een doorlooptijd van 50 jaar tot meer). Herontwikkeling van stortplaatsen Continuering bestaand gebruik 5 aanwezige stortplaatsen Inzet op herontwikkeling en realisatie van de kansen voor recreatie, natuurontwikkeling en productie duurzame energie met zonne-energie op 4 van de 5 aanwezige stortplaatsen Overzicht aannames in alternatieven (2) 16 Martijn Blom – 8 oktober 2014

LocatiesBestaand BVO (m 2 )0-scenario (zie kaartje) Schil-west Dordrecht WKO aanwezig aan de rand, nog ruimte voor uitbreiding Stationsgebied Zwijndrecht WKO aanwezig aan de rand, nog ruimte voor uitbreiding Businesspark Amstelwijck Dordrecht Geen WKO Stationspark Sliedrecht36.000Geen WKO WKO-kantorenlocaties in het projectalternatiev 17 Martijn Blom – 8 oktober 2014

Private terugverdientijd Maatschappelijke terugverdientijd Netto Contante Waarde Zonder warmte-net Met warmte- net Zonder warmte-net Met warmte- net Zonder warmte-net Met warmte- net WKO kantoor-locaties4-4-€ 4,17- Geothermie appartementen € 23,9€ 13,9 Geothermie woningen € 33,5€ 3,5 Geothermie woningen na € 85,4 € 0,1 Overzicht resultaten 18 Martijn Blom – 8 oktober 2014