Ontwikkelingsgerichte zorg: éénrichtingsverkeer Jacqueline Kroon en Marja Suurd

Definitie van OGZ De individuele, op ontwikkeling van het kind gerichte zorg is een wijze van zorgverlening gericht op comfort, stabiliteit, het verminderen van stress voor de pasgeborene en het stimuleren van de relatie met zijn ouders. (Wielenga e.a. 2006)

NIDCAP (Newborn Individualized Developmental Care and Assessment Program) Ontwikkeld in de jaren 80 (VS) door Heidelise Als Doel: Reduceren stress Bevorderen ontwikkeling kind Bevorderen band met ouders

Voorwaarden ontwikkelingsgerichte zorg Kennis van de ontwikkeling vd baby Samenwerking tussen alle professionals Betrokkenheid familie

In de baarmoeder 80% slaap – 20% actief constante warmte 37 gr fysische expansiebeperking/ flexie schokbreker bescherming/ begrenzing bescherming tegen infectie donker ritmisch gedempt geluid constante voeding Op de neonatologie afdeling geen vast slaap/ waak ritme wisselende temperatuur een grote open ruimte/ overstrekken zwaartekracht opdringerig, soms pijnlijk groot risico op infectie licht harde schelle geluiden parenterale/ sondevoeding op gezette tijden Verschil intra- en extra- uterien

Welke medische en verpleegtechnische handelingen veroorzaken gedragsmatige stressreacties?

STRESS ?

Reductie stress en bevorderen relatie Verminderen van omgevingsstress Gebruik maken van hulpmiddelen Aanpassen van verzorging door gedragsobservaties. Kind zelf stress laten opheffen Ouderparticipatie Ouders leren gedrag herkennen d.m.v. van VIB!

Samenwerking tussen de verschillende disciplines en ouders noodzaak!

AD 26 wk AD 32 wk AD 40 wkAD 34 wk MRI verschillende ontwikkelingsstadia Rutherford, MRI of the neonatal brain

Observatie van gedrag: Autonome systeem Motorische systeem Gedrag oriënterend systeem Attentie- en interactiesysteem Zelfregulerende systeem

Signalen wijzend op stress Autonoom: apneu, snelle ademhaling, bleek/grauwe kleur, spugen, trillen Motorisch: verslapping van gezicht, romp en extremiteiten, overstrekken, spreiden vingers Bewustzijn: gestoorde slaaptoestand, grimassen, klaaglijk huilen, starende blik

Zelfregulerend gedrag Terugvallen naar lager bewustzijnsniveau Veranderen van houding Steun zoeken/afzetten Handjes naar de mond brengen, grijpen Ritmisch, robuust huilen

Afdeling aanpassen; gezinsgericht/ minder stressvol Aanpassen de omgeving; minder licht, geluid, onnodige activiteiten Gebruik speciale materialen en technieken Bevorderen zelfregulerende, zelf kalmerende gedragingen van het kind

Er zijn op de afdeling 2 soorten aanrakingen: aanraking voorkomend uit medisch en/of verpleegkundig handelen aanraking met als doel de sociale interactie te bevorderen Aanraking en activiteiten

Hoe kunnen we de handelingen en positie van de baby aanpassen ? Begrenzende omgeving van baarmoeder na bootsen Clusteren van zorg, kritisch zijn t.a.v. frequentie van handelingen Baby rustig wakker maken d.m.v. stem/aanraken De baby op een rustige manier benaderen De baby met een vlakke hand vastpakken Temperaturen/verschonen in zijligging, billen niet van de onderlaag af Wegen in doek, op de zij

Tijdens de verzorging de reacties van de baby observeren en daarop anticiperen Na verzorging in contact blijven totdat de baby zich volledig herstelt Je bij alle handelingen afvragen waarom je iets doet

Voorbeelden van verpleegkundige acties ter bevordering van OGZ Ouderparticipatie Kangoeroeën Bakerbadderen Voeden

Ontwikkelingsgerichte zorg: zorg op maat

Positieve resultaten:  Afname aantal dagen ademhalingsondersteuning  Toename fysiologische stabiliteit  Afname duur periode tot enterale voeding  Grotere gewichtstoename  Toename gedragsorganisatie  Minder complicaties  Minder intraventriculaire bloedingen

 Afname opnameduur  Afname ziekenhuiskosten  Toename mentale en psychomotorische  Ontwikkeling op leeftijd van 9 maanden  Toename oudertevredenheid  Toename tevredenheid werknemers Positieve resultaten:

Geen weg terug!! Keer om alstublieft!!

And you think, a neonat has stress????!!!!