Allogene stamceltransplantatie Corrie Bezemer Coördinator hematologie afdeling B3
Doel van allo-SCT vroeger: Conditionering: –Ter behandeling van evt. rest-ziekte –Om afweer reactie tegen transplantaat te voorkomen (afstoting) Langdurige beenmergaplasie door conditionering overkomen door teruggeven van stamcellen Afweercellen van de donor kunnen eventuele zieke cellen van patiënt herkennen als lichaamsvreemd en opruimen (graft-versus-tumor)
Doel van allo-SCT nu: Conditionering: –Ter behandeling van evt. rest-ziekte –Om afweer reactie tegen transplantaat te voorkomen Langdurige beenmergaplasie door conditionering overkomen door teruggeven van stamcellen Afweercellen van de donor kunnen eventuele zieke cellen van patiënt herkennen als lichaamsvreemd en opruimen (graft-versus-tumor)
Wat zijn bloedvormende stamcellen: Stamcellen staan aan de oorsprong van de bloedcelvorming Stamcellen leven normaal in het beenmerg Stamcellen kunnen delen en vervolgens uitgroeien tot rijpe bloedcellen Stamcellen houden zichzelf in stand
Relatie Donoren: Verwante donor (broer of zus) = sib-donor Niet verwante donor (werelddonorbank) = MUD-donor (matched unrelated donor) HLA-typering: geschikte donor?
HLA-typering
Conditionering Myeloablatieve (= geen herstel BM) conditionering Non - myeloablatieve conditionering –RIC-transplantatie = Reduced Intensity Conditioning
Wanneer allo-SCT: AML mits geen goede prognose ALL, mits slechte prognose CML, als je niet reageert op glivec, dasatinib, nilotinib. Recidief Multiple myeloom Recidief Mantelcellymfoom, > 2 e recidief laaggradig NHL Recidief CLL na Fludarabine (17P-mutatie) Very Severe Aplastische anemie
Eisen allo-SCT LFO > 50% Ejectiefractie > 45% Redelijke nierfunctie WHO = 0-2 Ziekte onder controle (bijna altijd voorbehandeling)
Risico allo-SCT Afstoting: 5% Acute omgekeerde afstoting (GvHD): 20% Chronische omgekeerde afstoting (GvHD): 50% Infekties: 25% ernstig Recidief ziekte: afhankelijk van diagnose
AML en allo-SCT
Casus Allo-SCT Voorgeschiedenis: –V.a MDS-RARS waarvoor iedere 3 weken transfusie –2 half-zussen Opname met koorts Laboratorium: –Hb L Tr –Diff –Normale nier- en leverfunctie
Casus allo-PSCT Behandeling: –Tazocin / Tobramycine –Beenmergpunctie –Voorbereiding intensieve chemo Beenmerguitslag –90% blasten –Passend bij AML Cytogenetica: 5q- Moleculaire diagnostiek: EVI-1 mutatie
Casus allo-PSCT BM patiënt Normaal BM
Casus allo-PSCT Cytogenetica & overleving –5q-
Casus allo-PSCT Moleculaire diagnostiek: –EVI-1 mutatie
Casus allo-SCT Behandeling: –HOVON 102 arm B: Idarubicine + Cytarabine + Clofarabine Complicaties: –IC opname ivm ernstig tumorlysissyndroom –Vochtretentie: Respons dag +17: –Leeg BM –Geen blasten!!
Tumorlysis syndroom Hyperkaliemie Hyperuricemie Hyperfosfatemie Hypocalciëmie Nierinsufficiëntie
Casus allo-SCT Geen sib-donor In remissie tijdens 1 e kuur Hematologiebespreking: –i.p. kandidaat MUD-SCT gezien slechte prognostische parameters Transplantatiebespreking (ErasmusMC): –Indicatie klopt –Start MUD-search
Casus allo-SCT BM dag + 31: –Leeg –Geen blasten Aspergilluspneumonie Overlijden tgv aspergilluspneumonie ondanks Voriconazol / Caspofungin MUD-search beëindigd
Vinden sib-donor HLA-typering: –Alle broers en zussen –Op 1 dag prikken na maken van afspraak –Na 2 weken uitslag bekend Indien mogelijk ouders typeren
Voorbereidingstraject sib-donor Goede algemene conditie. Bloedonderzoek op hepatitis, herpes, HIV, bloedgroep, bloedbeeld, nadere weefseltypering. Aanvullend onderzoek Algemeen lichamelijk onderzoek + BM-punctie Toestemmingsverklaring tekenen
Aferese + G-CSF donor
RIC-conditionering ontvanger: Fludarabine dag –4, -3, -2 via een infuus: –Tegen het afstoten van het transplantaat door de ontvanger Lichaamsbestraling lage dosis totale lichaamsbestraling dag –1 –Eenmalig 2 gray –Remt het delingsproces van de witte bloedcellen (m.n. Lymfocyten, die het transplantaat kunnen afstoten) Bij MUD donor ATG –Lymfocyten van ontvanger (en ook beetje donor) gaan kapot Stamcelinfusie dag 0
Afweeronderdrukkende medicijnen: Celcept: -Eerste 1 – 3 maanden -Dosering op geleide van bloedspiegels. Ciclosporine -Start dag –3 tot 6 maanden na transplantatie -Dosering op geleide van bloedspiegels, twee maal daags, mag 12 uur tussen zitten Langer indien Graft – versus – Host Disease (GvHD) –Omgekeerde afstoting door afweercellen donor
Medicijnen na stamceltransplantatie Co- Trimoxazol -Start dag 1 -Stop na 3 maanden indien geen langere immuunsuppressie Valaciclovir -Start bij opname tot 6 maanden na transplantatie -Langer bij langere immuunsuppressie Vaccinaties: –Pneumovax –DTP –Infuenza
Conclusie Allo-SCT Indien Graft versus tumor effect meer is dan risico allo-SCT: –Bij bepaald diagnoses –Op bepaalde momenten van de ziekte Indien patient voldoende fit is Indien ziekte onder controle is Indien er een goede donor is (sib / MUD)
Vragen ?