ZORGVRAGER MET DE ZIEKTE VAN PARKINSON
Ziektedefinitie Progressief (wordt erger) verlopende neurologische aandoening Afsterven van zenuwcellen in de middenhersenen (substantia nigra) die dopamine produceren Dopamine= neurotransmitter= boodschappenstof tussen hersencellen De balans tussen dopamine en andere neurotransmitters raakt ook verstoord Begint tussen 50ste en 60ste jaar 1 op de 10 gevallen begint voor 40ste jaar Niet te genezen en te voorkomen maar niet dodelijk Oorzaak is (nog) niet bekend
Symptomen; motorische STIJFHEID (rigiditeit) Maskergelaat Slik- en kauwklachten en spraakproblemen Speekselvloed Droge ogen BEWEGINGSVERTRAGING (brady- of hypokinesie) Trager worden bewegingen Moeilijk in gang zetten en stoppen beweging Nadenken bij de beweging Kan de beweging niet lang vol houden BEVEN (tremor) In rust Neemt af bij doelbewuste handeling en tijdens de slaap Emoties verergeren de tremor GESTOORDE HOUDINGSBALANS Verminderd meebewegen van één of beide armen bij het lopen Later schuifelend lopen, kleine pasjes, met voorovergebogen houding Niet snel houding kunnen corrigeren Neiging tot achterover vallen bij opstaan stoel/bed en bij achteruitlopen
Symptomen; niet motorische AUTONOME VERSCHIJNSELEN BLOEDDRUKDALING BLAASLEDIGINGSPROBLEMEN OBSTIPATIE ERECTIESTOORNISSEN SPEEKSELVLOED VERHOOGDE TRANSPIRATIE
Symptomen; niet motorische Slaapstoornissen; Afwijkend slaappatroon Overmatig slapen overdag Psychiatrische stoornissen; Apathie Lusteloosheid Depressie Dementering Hallucinaties
HET KOMT IN DE BESTE FAMILIES VOOR
SUBSTANTIA NIGRA
Behandeling
COMPLICATIES INTERTRIGO CONTRACTUREN CYSTITIS DECUBITUS TROMBOSE (ASPIRATIEPNEUMONIE)
INTERTRIGO EN DECUBITUS
TROMBOSE 1
TROMBOSE 2
INTERVENTIES VOEDING HULPMIDDELEN BIJ HET ETEN EN DRINKEN ZOALS EEN GEBOGEN LEPEL, EEN LEPEL MET VERDIKT HANDVAT, TUITBEKER, RIETJES BESCHERM KLEDING TEGEN MORSEN SCHENK KOPJES NIET TE VOL EVENTUEEL GEMALEN VOEDING EN VERDIKTE VLOEISTOF BETREK ZORGVRAGERS BIJ HET ETEN EN GEEF ZE EEN PLAATS IN DE HUISKAMER WAAR ZE ZICH OP HUN GEMAK VOELEN LEG DE OMGEVING UIT WAT ER AAN DE HAND IS ZODAT ZIJ DAAR OOK REKENING MEE KUNNEN HOUDEN DIËTISTE/ERGOTHERAPEUT EVENTUEEL INSCHAKELEN
INTERVENTIES PERSOONLIJKE HYGIËNE VERZORG HUID EN HAREN MET PRODUCTEN DIE GESCHIKT ZIJN VOOR VETTE HUID EN HAREN ONDERSTEUN BIJ WASSEN KLEDEN; REGELMATIG OPFRISSEN IVM TRANSPIRATIE GEBRUIK GEMAKKELIJK ZITTENDE KLEDING (KLITTENBAND, DRUKKNOPEN, GROTE KNOPEN) ZORG VOOR SCHONE ZAKDOEKEN/TISSUES PREVENTIE INTERTRIGO EN DECUBITUS!
INTERVENTIES LICHAAMSHOUDING ATTENDEER OP JUISTE LICHAAMSHOUDING EVENTUEEL AANGEPASTE STOEL BEGELEID BIJ START- EN STOPPROBLEMEN LOPEN GEBRUIK EVENTUEEL ROLLATOR VALPREVENTIE STIMULEREN BEWEGEN IVM BUIGCONTRACTUUR; EVENTUEEL 3 MAAL DAAGS BUIKLIGGING VAN 20 MINUTEN STIMULEER GOED DOOR TE ADEMEN EN TE HOESTEN INSCHAKELEN FYSIO- EN ERGOTHERAPEUT
RECHTOP LOPEN MET ROLLATOR
PROBLEEM; OBSTIPATIE VERSCHIJNSELEN HARDE ONTLASTING DEFECATIE MINDER DAN 3 KEER PER WEEK PERSEN BIJ DE DEFECATIE VOL GEVOEL IN HET RECTUM ONVOLLEDIGE DEFECATIE DRUK OP DE ENDELDARM
OORZAKEN OBSTIPATIE ONVOLDOENDE VOCHT- EN/OF VEZELINNAME VERKEERDE VOEDINGSGEWOONTEN ONVOLDOENDE LICHAAMSBEWEGING OF INACTIVITEIT LANGDURIG GEBRUIK VAN LAXEERMIDDELEN GEBREK AAN PRIVACY, OPHOUDEN VAN ONTLASTING STRESS EN EMOTIONELE STOORNISSEN ZIEKTEN ZOALS ZIEKTE VAN PARKINSON, VERLAMMING, STOFWISSELINGSSTOORNISSEN
INTERVENTIES OBSTIPATIE VOORLICHTING GEVEN OVER GEZONDE VOEDING EN LEEFREGELS ;VEZELRIJK; VOLDOENDE DRINKEN; VOLDOENDE BEWEGING; GLAS LAUW WATER OP DE NUCHTER MAAG; ONTLASTING NIET OPHOUDEN EVENTUEEL HULPMIDDELEN GEBRUIKEN ZOALS TUITBEKER/RIETJE/AANGEPAST BESTEK EVENTUEEL DIËTISTE/ERGOTHERAPEUT INSCHAKELEN HULP BIJ DE TOILETGANG INDIEN NODIG EVENTUEEL VOCHTLIJST BIJHOUDEN DAGELIJKS ONTLASTINGSPATROON RAPPORTEREN IN ZORGDOSSIER ZORG VOOR PRIVACY
Probleem; cystitis Verschijnselen Pijn bij het plassen Pijn in de onderbuik Vaak kleine beetjes plassen Troebele urine,vlokjes, soms met bloed erin (roze) Urine riekt Soms lichte temperatuursverhoging
Preventie cystitis Veel (water) drinken. Veelvuldig urineren. Wacht niet onnodig lang om te plassen. Veeg van voor naar achteren na de stoelgang. Dit voorkomt dat bacteriën in de anale regio zich naar de vagina en de plasbuis verspreiden. Neem douches in plaats van baden. De huid rond de vagina en anus dagelijks wassen Leeg de blaas zo spoedig mogelijk na de geslachtsgemeenschap. Vermijd het gebruik van deodorant sprays in het genitale gebied. Deze producten kunnen de plasbuis en blaas irriteren.