De motieven van Bin Laden Referaat Ruben van der Ploeg.

Presentatie over: "De motieven van Bin Laden Referaat Ruben van der Ploeg."— Transcript van de presentatie:

1 De motieven van Bin Laden Referaat Ruben van der Ploeg

2

3

4 De stelling Waarom niet onderhandelen met Bin Laden en Al Qa’ida?

5 Mohammed-Mahomoud Ould Mede-directeur Harvard-programma voor humanitair beleid en onderzoek naar conflictsituaties. Mede-directeur Harvard-programma voor humanitair beleid en onderzoek naar conflictsituaties. Volkskrant 13 mei en NRC 19 mei Volkskrant 13 mei en NRC 19 mei Casus belli in essentie politiek, drie politieke eisen: Casus belli in essentie politiek, drie politieke eisen: De VS moeten hun steun autoritaire regimes in het Midden-Oosten en aan Israël intrekken. De VS moeten hun steun autoritaire regimes in het Midden-Oosten en aan Israël intrekken. De VS moeten hun troepen terugtrekken uit moslimlanden De VS moeten hun troepen terugtrekken uit moslimlanden Politieke doelen waar over te onderhandelen valt. Politieke doelen waar over te onderhandelen valt.

6 De motieven van Bin Laden Op basis van artikelen van Bernard Lewis, Michael Scott Doran, review-artikel van Martin Kramer (boeken Gilles Kepel en Roland Jacquard) en een artikel uit The Economist van vier februari: ‘Forty shades of green – political islam; The divisions in political Islam’. Op basis van artikelen van Bernard Lewis, Michael Scott Doran, review-artikel van Martin Kramer (boeken Gilles Kepel en Roland Jacquard) en een artikel uit The Economist van vier februari: ‘Forty shades of green – political islam; The divisions in political Islam’.

7 De motieven van Bin Laden Twee verschillende visies Twee verschillende visies De visie van Bernard Lewis vs de visie zoals verwoordt in de andere gelezen artikelen. De visie van Bernard Lewis vs de visie zoals verwoordt in de andere gelezen artikelen. In gelezen artikelen motieven van Bin laden vooral zien als motieven voor 9/11. Waarom 9/11 en hoe valt deze ramp te verklaren vanuit Bin Ladens’s gezichtpunt? In gelezen artikelen motieven van Bin laden vooral zien als motieven voor 9/11. Waarom 9/11 en hoe valt deze ramp te verklaren vanuit Bin Ladens’s gezichtpunt?

8 De visie van Bernard Lewis (1) Vooral op basis van ‘A letter to America’, geplubliceerd in november 2002 en toegeschreven aan Bin Laden. Vooral op basis van ‘A letter to America’, geplubliceerd in november 2002 en toegeschreven aan Bin Laden. Strijd van Al-Qa’ida (9/11) tegen Amerika zien als een hervatting van de strijd voor religieuze werelddominantie zoals die begonnen is in de zevende eeuw. Strijd van Al-Qa’ida (9/11) tegen Amerika zien als een hervatting van de strijd voor religieuze werelddominantie zoals die begonnen is in de zevende eeuw. De VS leiders van de christelijke wereld, christendom voornaamste hindernis verspreiding islam. De VS leiders van de christelijke wereld, christendom voornaamste hindernis verspreiding islam. De VS beschouwt als gedegenereerd en gedemoraliseerd, kortom als zwak, klaar om te worden verslagen. De VS beschouwt als gedegenereerd en gedemoraliseerd, kortom als zwak, klaar om te worden verslagen.

9 De visie van Bernard Lewis (2) Vergelijking getrokken met de strijd tegen de Sovjetunie zoals die werd gevoerd in Afghanistan. Vergelijking getrokken met de strijd tegen de Sovjetunie zoals die werd gevoerd in Afghanistan. Belangrijk precedent: terugtrekken uit Somalië. Belangrijk precedent: terugtrekken uit Somalië. Amerika naast zwak tegelijkertijd ook gevaarlijk: de verleiding van de ‘losbandige’ Amerikaanse levenstijl. Amerika naast zwak tegelijkertijd ook gevaarlijk: de verleiding van de ‘losbandige’ Amerikaanse levenstijl. Bernard Lewis ziet de aanwezigheid van Amerika in het Midden-Oosten als een ‘trigger’, niet als het motief. Bernard Lewis ziet de aanwezigheid van Amerika in het Midden-Oosten als een ‘trigger’, niet als het motief.

10 Visie Michael Scott Doran (1) Aanval op VS niet zozeer expansief, gericht op het omverwerpen van de VS, maar een aanval voor ‘intern gebruik’: Somebody else’s civil war’. Aanval op VS niet zozeer expansief, gericht op het omverwerpen van de VS, maar een aanval voor ‘intern gebruik’: Somebody else’s civil war’. Bin Laden’s voornaamste prioriteit ligt bij een revolutie in het Midden-Oosten: terug naar de pure islam! Bin Laden’s voornaamste prioriteit ligt bij een revolutie in het Midden-Oosten: terug naar de pure islam! Oorlog met Amerika (9/11) geen doel op zich, maar een instrument. Oorlog met Amerika (9/11) geen doel op zich, maar een instrument. Dit laatste algemeen kenmerk van terrorisme: daad op zich is niet het doel, maar altijd iets anders. Dit laatste algemeen kenmerk van terrorisme: daad op zich is niet het doel, maar altijd iets anders.

11 Visie Michael Scott Doran (2) Wat dan wel het doel van Bin Laden? Wat dan wel het doel van Bin Laden? Actie gericht op ‘the hearts and minds’ in het Midden-Oosten, op de Umma. Actie gericht op ‘the hearts and minds’ in het Midden-Oosten, op de Umma. Bin Laden anticipeerde op een te verwachten tegenaanval in Afghanistan. Bin Laden anticipeerde op een te verwachten tegenaanval in Afghanistan. Breuk tussen staat en maatschappij in het Midden-Oosten. Breuk tussen staat en maatschappij in het Midden-Oosten. Regeringen zouden gedwongen worden om te kiezen. Regeringen zouden gedwongen worden om te kiezen.

12 Salafisme (1) Religieuze beweging voortgekomen uit de ‘shock’ van het oprukkende Europese kolonialisme eind 19e eeuw en de val van het Ottomaanse rijk. Religieuze beweging voortgekomen uit de ‘shock’ van het oprukkende Europese kolonialisme eind 19e eeuw en de val van het Ottomaanse rijk. De ‘remedie’ bestond eruit terug te gaan naar de pure Islam, dwz: terug naar de pure Islam van Mohammed en de eerste twee generaties daarna. De ‘remedie’ bestond eruit terug te gaan naar de pure Islam, dwz: terug naar de pure Islam van Mohammed en de eerste twee generaties daarna. Belangrijkste nazaten van deze stroming: Al-Qa’ida en de Egyptische Moslimbroederschap. Belangrijkste nazaten van deze stroming: Al-Qa’ida en de Egyptische Moslimbroederschap. Algemeen kenmerk: nadruk op Shari’a ≠ secularisme. Algemeen kenmerk: nadruk op Shari’a ≠ secularisme. Extreme salafisten zien de Westerse beschaving met de VS voorop als principieel vijandig t.o.v. van Moslims en de Islam zelf. Extreme salafisten zien de Westerse beschaving met de VS voorop als principieel vijandig t.o.v. van Moslims en de Islam zelf.

13 Salafisme (2) Salafisme van oorsprong gericht op interne vijand: afvallige leiders: bv. Sadat. Salafisme van oorsprong gericht op interne vijand: afvallige leiders: bv. Sadat. Al-Qa’ida voegt hier een nieuw element aan toe: de interne strijd laten liggen en de strijd aangaan met de ‘voornaamste ongelovige’. Al-Qa’ida voegt hier een nieuw element aan toe: de interne strijd laten liggen en de strijd aangaan met de ‘voornaamste ongelovige’. Theologische rechtvaardiging ontleend aan Ibn Taymiyya Theologische rechtvaardiging ontleend aan Ibn Taymiyya

14 Salafisme (3) Waarom deze ommezwaai in het radicale salafisme? Waarom deze ommezwaai in het radicale salafisme? Te wijten aan het falen van de politieke islam. Te wijten aan het falen van de politieke islam. Nergens aan de macht gekomen. (Soedan en Afghanistan als uitzonderingen). Nergens aan de macht gekomen. (Soedan en Afghanistan als uitzonderingen). Salafisme een verdeelde beweging. Salafisme een verdeelde beweging. Aanval op Amerika uit wanhoop niet uit keuze. Aanval op Amerika uit wanhoop niet uit keuze.

15 Visie Michael Scott Doran (3) Aanval op Amerika overkwam deze zwakheden Aanval op Amerika overkwam deze zwakheden Amerika was de vijand die iedereen als zijn vijand zag. Amerika was de vijand die iedereen als zijn vijand zag. Daarbij reflecteerde en bekrachtigde de aanval het geloofspunt dat de Umma (de wereldwijde Moslimgemeenschap) de ware politieke gemeenschap is zoals het Salafisme en Al-Qa’ida voorstaat. Daarbij reflecteerde en bekrachtigde de aanval het geloofspunt dat de Umma (de wereldwijde Moslimgemeenschap) de ware politieke gemeenschap is zoals het Salafisme en Al-Qa’ida voorstaat.

16 Tussenstelling Welke visie mbt. tot de motieven van Bin Laden is geloofwaardiger?

17 Beginstelling Waarom niet onderhandelen met Bin Laden en Al Qa’ida?