Zelfstandige ondernemers in nood Ook zij kennen armoede Onderzoek in opdracht van Unizo Johan Lambrecht en Wouter Broekaert Studiecentrum voor Ondernemerschap.

Presentatie over: "Zelfstandige ondernemers in nood Ook zij kennen armoede Onderzoek in opdracht van Unizo Johan Lambrecht en Wouter Broekaert Studiecentrum voor Ondernemerschap."— Transcript van de presentatie:

1 Zelfstandige ondernemers in nood Ook zij kennen armoede Onderzoek in opdracht van Unizo Johan Lambrecht en Wouter Broekaert Studiecentrum voor Ondernemerschap (SVO), Hogeschool-Universiteit Brussel Persontmoeting, Brussel, 16 december 2010

2 Structuur: zes vragen 1.Hoe zijn de inkomens van de zelfstandigen in hoofdberoep verdeeld? 2.Verschillen de inkomens volgens leeftijdsklasse, geslacht, sector en gewest? 3.Hoeveel zelfstandigen kennen armoede? 4.Wat leren buitenlandse cijfers? 5.Hoe belanden zelfstandigen in armoede? 6.In een notendop 7.Welke beleidsaanbevelingen formuleert Unizo? 16 december 20102

3 3 1. Hoe zijn de inkomens van de zelfstandigen in hoofdberoep verdeeld? 1. Hoe zijn de inkomens van de zelfstandigen in hoofdberoep verdeeld? Bron: Eigen berekeningen op basis van RSVZ-gegevens België199819992000200120022003200420052006 Totaal aantal zelfstandigen283 846298 410315 494328 578343 354369 603390 569416 475463 860 Gemiddeld jaarinkomen (€)22 246.8723 296.0223 907.0225 297.5825 429.5325 607.1025 972.4826 533.2426 647.84 Standaarddeviatie (€)34 306.9136 236.3841 777.9343 945.0241 681.5141 852.5140 597.1644 192.1050 495.25 Eerste kwartiel (25%) (€)8 064.798 497.948 723.099 552.049 602.909 640.939 777.949 972.499629.11 Mediaan (50%) (€)15 443.6316 248.0416 716.7017 877.4618 002.9918 155.3418 401.3718 802.0918 784.68 Derde kwartiel (75%) (€)25 783.8326 985.0927 684.5829 060.3229 255.9829 519.8929 770.6730 361.2030 818.68 Gemiddeld uurloon (€)7.17.57.78.18.2 8.38.5 Mediaan uurloon (€)4.95.25.45.75.8 5.96.0

4 Lorenz-curve: 70 % van de zelfstandigen bezit slechts 35% van de inkomenstaart 16 december 20104 1. Hoe zijn de inkomens van de zelfstandigen in hoofdberoep verdeeld? Bron: Eigen berekeningen op basis van RSVZ-gegevens

5 Maatstaf voor inkomensongelijkheid (0 = perfecte gelijkheid, 1 = meest extreme ongelijkheid) = Gini- coëfficiënt 0,5 binnen de groep van de zelfstandigen t.o.v. 0,3 voor de totale Belgische bevolking 16 december 20105 1. Hoe zijn de inkomens van de zelfstandigen in hoofdberoep verdeeld?

6 16 december 20106 1. Hoe zijn de inkomens van de zelfstandigen in hoofdberoep verdeeld? Bron: Eigen berekeningen op basis van RSVZ-gegevens Inkomens in Brussels Gewest, Antwerpen-stad en Gent-stad ongelijker verdeeld Jaarinkomens in euro (2006) Primaire sectorIndustrieHandel Vrije en intellectuele beroepen Diensten Eerste kwartiel (€)8 42111 1708 72213 8585 527 Mediaan (€)17 13819 31316 79226 00312 235 Derde kwartiel (€)29 01828 94328 25143 92221 838 Gini-coëfficiënt0.460.430.490.530.5

7 Jaarinkomen van hoogste 10 % verdieners is 18 keer hoger dan jaarinkomen van laagste 10 % verdieners 16 december 20107 1. Hoe zijn de inkomens van de zelfstandigen in hoofdberoep verdeeld? Bron: Eigen berekeningen op basis van RSVZ-gegevens

8 16 december 20108 2. Verschillen de inkomens volgens leeftijdsklasse, geslacht, sector en gewest? Bron: Eigen berekeningen op basis van RSVZ-gegevens

9 16 december 20109 2. Verschillen de inkomens volgens leeftijdsklasse, geslacht, sector en gewest? Bron: Eigen berekeningen op basis van RSVZ-gegevens GeslachtInkomensgroep 199819992000200120022003200420052006 ManLaag*40 21042 29941 27045 79348 47550 38653 16255 85156 405 18.9119.0017.8918.8219.1518.7818.8818.7417.54 Midden53 65256 24458 93661 72863 95267 76271 07574 80480 394 25.2325.2725.5525.3725.26 25.2425.1025.01 Hoog58 78361 34564 47867 11669 88274 23377 86082 75090 787 27.6527.5627.9527.5827.6127.6727.6527.7728.24 Zeer hoog59 96862 70266 01068 68670 82475 89179 54484 56393 925 28.2128.1728.6128.2327.9828.2928.2428.3829.21 VrouwLaag30 75032 30337 60336 35137 36342 01444 48048 26759 560 43.1742.6044.3442.6441.4141.4640.8340.7341.84 Midden17 31118 35919 93820 41621 88724 63926 56729 31535 571 24.3024.2123.5123.9524.2624.3224.3924.7424.99 Hoog12 17813 25714 39515 02915 95618 16819 78221 36825 178 17.1017.4816.9817.6317.6917.9318.1618.0317.69 Zeer hoog10 99411 90112 86413 45915 01516 51018 09919 55722 040 15.4315.7015.1715.7916.6416.2916.6216.5015.48 Totaal 283 846298 410315 494328 578343 354369 603390 569416 475 463 860 * In absolute aantallen met daaronder percentages

10 16 december 201010 2. Verschillen de inkomens volgens leeftijdsklasse, geslacht, sector en gewest? 2. Verschillen de inkomens volgens leeftijdsklasse, geslacht, sector en gewest? Bron: Eigen berekeningen op basis van RSVZ-gegevens (2006)

11 16 december 201011 2.Verschillen de inkomens volgens leeftijdsklasse, geslacht, sector en gewest? Bron: Eigen berekeningen op basis van RSVZ-gegevens (2006)

12 16 december 201012 3. Hoeveel zelfstandigen kennen armoede? Bron: Eigen berekeningen op basis van RSVZ-gegevens 19992000200120022003200420052006 Armoedegrens jaarinkomen (60% van mediaaninkomen na belastingen) 8 5208 8619 295/9 3139 4059 94710 328 Absoluut aantal armen91 01698 69599 530/107 846113 102128 241153 536 Percentage armen30.531.2830.29/29.1828.9630.7933.1 Meeste zelfstandigen blijven in dezelfde inkomensklasse het jaar erna

13 16 december 201013 3. Hoeveel zelfstandigen kennen armoede? Bron: Eigen berekeningen op basis van RSVZ-gegevens

14 16 december 201014 3. Hoeveel zelfstandigen kennen armoede? Bron: Eigen berekeningen op basis van RSVZ-gegevens

15 16 december 201015 3. Hoeveel zelfstandigen kennen armoede? * Zelfstandigen met minstens 7 jaar inkomen in 2006 Bron: Eigen berekeningen op basis van RSVZ-gegevens

16 16 december 201016 3. Hoeveel zelfstandigen kennen armoede? * Rijpercentage ° Kolompercentage Bron: Eigen berekeningen op basis van RSVZ-gegevens (2006) Land- en tuinbouw en visserij IndustrieBouwHandelHoreca Vrije en intellectuele beroepen DienstenTotaal 0 jaar8 51822 64110 27244 2602 92844 0308 540141 189 6.03*16.047.2831.352.0731.196.0551.2 28.85° 56.359.4751.5630.6165.6932.44 1-4 jaar13 66311 4695 51724 3284 10915 4027 19781 685 16.7314.046.7529.785.0318.868.8129.62 46.2728.5231.9428.3442.9522.9827.34 >4 jaar7 3466 1051 48517 2552 5307 59510 58852 904 13.8911.542.8132.624.7814.3620.0119.18 24.8815.188.620.126.4511.3340.22 Totaal29 52740 21517 27485 8439 56767 02726 325275 778

17 4. Wat leren buitenlandse cijfers? -VS: mediaaninkomen ondernemer beduidend lager dan loon voor dezelfde activiteit en dezelfde duur -VK: een zelfstandige meer dan 3 x meer kans om in laagste deciel van inkomensverdeling te zitten -NL: kans om onder armoedegrens te vallen 4 x zo hoog voor zelfstandigen dan voor werknemers (ook zo voor België) 16 december 201017

18 5. Hoe belanden zelfstandigen in armoede? - Concurrentie - Te grote lasten - Aanslepende openbare werken - Econ. crisis - Ontoereikende managementkennis en ontoereikende kennis over regel- en wetgeving - Onbezonnen en naïef zakendoen - Slechte start - Slechte begeleiding 16 december 201018

19 6. In een notendop Inkomensverdeling zelfstandigen veel ongelijker dan die van totale Belgische bevolking Vrouwelijke zelfstandigen en zelfstandigen in horeca en dienstensector zitten vaker in laagste inkomenscategorie Veel zelfstandigen kennen minstens 1 jaar een zware inkomensachteruitgang en kunnen zo onder de armoedegrens vallen Ongeveer 15 % van de zelfstandigen verkeert in grote nood Meerdere interne en externe factoren veroorzaken armoede bij zelfstandigen 16 december 201019

20 7. Welke beleidsaanbevelingen formuleert Unizo? 16 december 201020 1.Een positiever ondernemersklimaat  Lagere lastendruk Huidige druk = voor 64% van ondernemers (zeer) belangrijk probleem  Vereenvoudiging regelgeving en ondersteuning Begeleiding door administratie  Overheid als betrouwbare partner (vb. gevolgen openbare werken)

21 7. Welke beleidsaanbevelingen formuleert Unizo? 16 december 201021 2. Een goede start voor ondernemers Uitvoering maatregel advies voor pré-starters : Was opgenomen in WIP (Werkgelegenheids- en Investeringsplan) Nu ook in APO (Actieplan Ondernemerschap)

22 7. Welke beleidsaanbevelingen formuleert Unizo? 16 december 201022 3. Betere sociale zekerheid voor ondernemers in nood  Faillissementsverzekering verbeteren  Faillissementsverzekering uitbreiden tot overbruggingsrecht  Meer sociale rechten bij betalingsproblemen

23 7. Welke beleidsaanbevelingen formuleert Unizo? 16 december 201023 4.Betere preventie- en faillissementsaanpak  Preventief Bedrijfsbeleid verbeteren  WCO : ondernemingsbemiddelaar  Faillissementswetgeving : betere samenwerking tussen curator en ondernemer

24 7. Welke beleidsaanbevelingen formuleert Unizo? 16 december 201024 5. Geïntegreerde en integrale begeleiding  Geïntegreerde aanpak met structurele ondersteuning voor Tussenstap  Opvang door OCMW’s versterken