CURSUS HEDENDAAGSE SOCIOLOGISCHE THEORIEËN OPLEIDING SOCIOLOGIE NIJMEGEN TWEEDE BACHELOR JAAR 2013-2014 JANBOELSOCIOLOGIE 5: FRANS-BRITSE A-THEORETISCHE.

Presentatie over: "CURSUS HEDENDAAGSE SOCIOLOGISCHE THEORIEËN OPLEIDING SOCIOLOGIE NIJMEGEN TWEEDE BACHELOR JAAR 2013-2014 JANBOELSOCIOLOGIE 5: FRANS-BRITSE A-THEORETISCHE."— Transcript van de presentatie:

1 CURSUS HEDENDAAGSE SOCIOLOGISCHE THEORIEËN OPLEIDING SOCIOLOGIE NIJMEGEN TWEEDE BACHELOR JAAR 2013-2014 JANBOELSOCIOLOGIE 5: FRANS-BRITSE A-THEORETISCHE STRATIFICATIESOCIOLOGIE? WOUT ULTEE 10 SEPTEMBER 2013

2

3 TROUW 4 APRIL 2013: VOLGENS EEN NIEUW ONDERZOEK VAN DE SOCIOLOGEN FIONA DEVINE EN MIKE SAVAGE IS DE TRADITIONELE INDELING VAN DE BEVOLKING VAN HET VERENIGD KONINKRIJK IN DRIE KLASSEN UIT DE TIJD DIE KLASSEN WAREN ARBEIDERSKLASSE, MIDDENKLASSE EN ELITE DE NIEUWE INDELING TELT ZEVEN KLASSEN DIE KLASSEN WERDEN NIET MET NAME GENOEMD, MAAR DE HOOGSTE WAS DE ‘ELITE’ EN DE LAAGSTE HET ‘PRECARIAAT’

4 HET WOORD PRECARIAAT ZINSPEELT OP HET PROLETARIAAT, DE ONDERKLASSE VAN MARX, DE MENSEN DIE TOT DE KLASSE GENAAMD PRECARIAAT BEHOREN HEBBEN PRECAIRE BANEN ZOALS TIJDELIJKE BANEN EN DEELTIJDBANEN EN BANEN MET EEN HOGE WERKLOOSHEIDSKANS

5 DE VRAAG UIT HOEVEEL KLASSEN EEN LAND BESTAAT LIJKT OP HET EERSTE GEZICHT FLAUW EN THEORIELOOS EN DE VERSCHUIVING VAN DE HYPOTHESE VAN DRIE KLASSEN NAAR ZEVEN KLASSENM LIJKT GEEN BIJZONDERE VOORUITGANG EEN INDELING IN WAT DAN OOK KAN ALTIJD FIJNER DAN VOLGENS DE GANGBARE MEETINSTRUMENTEN GEBEURT EN EEN INDELING IS NOOIT FIJN GENOEG WEL IS DE STELLING VAN NU ZEVEN KLASSEN EEN WEERLEGGING VAN DE MARXISTISCHE HYPOTHESE DAT DE MIDDENKLASSE VERDWIJNT EN OPGAAT IN HET PROLETARIAAT MAAR DIE HYPOTHESE HAD ALLANG AFGEDAAN

6 EEN SOCIOLOOG KAN OOK IN VERGAANDE MATE NET ZO VEEL KLASSEN MAKEN ALS DIE WIL BIJ KLASSE GAAT HET VOLGENS VELEN OM (ONDERMEER) GELD EN HET INKOMEN VAN MENSEN IS IN EURO’S EN DE WAARGENOMEN INKOMENSVERDELING IS EEN LOPENDE SCHAAL DIE NA HET NEMEN VAN LOGGEN NORMAAL IS (GEEN NOMINALE SCHAAL MET EEN BEPERKT AANTAL CATEGORIEËN) EN DIE VERDELING KAN NAAR BELIEVEN IN VEEL OF WEINIG BETREKKELIJK WILLEKEURIGE CATEGORIEËN WORDEN OPGEDEELD

7 HET GAAT IN DE STRATIFICATIESOCIOLOGIE OOK MINDER OM DE VRAAG NAAR HET AANTAL KLASSEN EN MEER OM DE VRAAG NAAR OORZAKEN VAN HET BEHOREN TOT EEN KLASSE EN MEER OM DE VRAAG NAAR DE GEVOLGEN VAN HET BEHOREN TOT EEN KLASSE HET GAAT IN DE STRATIFICATIESOCIOLOIGE OOK OM HET PERCENTAGE VAN DE BEVOLKING DAT TOT EEN KLASSE BEHOORT EN DE WIJZIGINGEN DAARIN

8 TROUW ZEI NIET ALLEEN DAT MET DEVINE & SAVAGE DE MIDDENKLASSE IN KLEINERE ONDERDELEN UITEEN WORDT GELEGD DEZE KRANT ZEI OOK WELKE THEORIE ER ACHTER DE INDELING STEEKT DAT WAS DE THEORIE VAN DE FRANSE SOCIOLOOG BOURDIEU UIT 1984 VOLGENS DIE THEORIE BESCHIKKEN MENSEN IN UITEENLOPENDE MATE OVER ECONOMISCHE, CULTURELE EN SOCIALE HULPBRONNEN EN AAN DIE HULPBRONNEN DIENT HET BEHOREN TOT EEN BEPAALDE KLASSE TE WORDEN AFGEMETEN

9 DE NEW YORK TIMES –INTERNATIONAL HERALD TRIBUNE VAN 5 APRIL 2013 NOEMT OOK HET AANTAL KLASSEN EN DE FIJNERE OPDELING VAN DE OUDE MIDDENKLASSE EN DE DRIE SOORTEN HULPBRONNEN MAAR NIET DAT DE ACHTERLIGGENDE THEORIE VAN BOURDIEU STAMT EN IN 1984 IS GEFORMULEERD DAT WAS MISSCHIEN WEL ZO GOED DIE THEORIE WAS UIT 1979 (!) EN STAAT IN EEN BOEK UIT DAT JAAR MET ONDERZOEKGEGEVENS UIT 1964, DIE GROTENDEELS ZOEK ZIJN GEZIEN DE OUDERDOM VAN DE GEGEVENS, KUNNEN, ALS DE DRIE KLASSEN UIT DE TIJD ZIJN, DE ZEVEN DAT OOK ZIJN WEL ZOUDEN VEEL MENSEN DIE GEGEVENS OPNIEUW EN BETER WILLEN ANALYSEREN DE NYT-IHT NOEMT OOK ANDERE CRITERIA DAN DE GENOEMDE HULPBRONNEN ZOALS WOORDKEUZE EN WOORDUITSPRAAK

10 BOURDIEU’S BOEK UIT 1979 VEEL GELEZEN EN BESPROKEN, LEIDEND TOT EEN BOEK UIT 2013, BOURDIEU’S BOEK LEIDDE NAUWELIJKS TOT LANDENVERGELIJKEND ONDERZOEK

11 DE ONDERTITEL VAN LA DISTINCTION IS EEN TOESPELING OP DE FILOSOOF KANT EN DE SOCIOLOOG DURKHEIM KANT SCHREEF EEN BOEK GETITELD KRITIEK DER REINEN VERNUNFT DAARIN ZEI HIJ DAT DE DENKCATEGORIEEEN IN ONZE GEEST ZITTEN ALS APRIORI’S VOLGENS DURKHEIM LAG DE OORSPRONG VAN DE DENKCATEGORIEEN ECHTER IN DE AARD VAN HET SAMENLEVEN

12 KANT SCHREEF OOK KRITIK DER URTEILSKRAFT DAARIN ZEI HIJ DAT ER BEHALVE SUBJECTIEVE SMAKEN OOK DINGEN BESTAAN DIE OBJECTIEF SCHOON ZIJN VOLGENS BOURDIEU WORDT ECHTER IETS NIET MOOI GEVONDEN WEGENS INTRINSIEKE KENMERKEN MAAR OMDAT HET IN DE SMAAK VALT BIJ DE LEDEN VAN DE HOGERE KLASSEN VAN EEN SAMENLEVING VANDAAR DE ONDERTITEL CRITIQUE SOCIAL DU JUGEMENT DE SCHONE KUNSTEN ZIJN NIET MEER DAN DE SMAAK VAN DE HOGERE KLASSE DAT VALT NATUURLIJK NIET GOED IN DE KUNSTWERELD

13

14 HET MERKWAARDIGE VAN DE KRANTENARTIKELEN WAS DAT NEDERLANDSE SOCIOLOGEN MET EEN KLASSENSCHEMA WERKEN DAT ONTWORPEN IS DOOR DE BRITSE SOCIOLOOG GOLDTHORPE IN 1977 EN DAT ZEVEN KLASSEN TELT, VAN ONDER NAAR BOVEN: VII. ONGESCHOOLDE HANDARBEID VI. GESCHOOLDE HANDARBEID V. LEIDINGGEVENDEN VAN HANDARBEIDERS IV. KLEINE ZELFSTANDIGEN III. ROUTINEMATIGE HOOFDARBEID II. LAGERE GEDIPLOMEERDEN, LAGERE MANAGERS I. GROTE ZELFSTANDIGEN, HOGERE MANAGERS, BEDRIJFSDIRECTEUREN, HOGERE GEDIPLOMEERDEN

15

16 ZOALS BOURDIEU’S BOEK UIT 1979 EEN BUNDELING EN HERSCHRIJVING VAN EERDER VERSCHENEN ARTIKELEN WAS ZO WAS GOLDTHORPE’S BOEK UIT 1980 EEN BUNDELING VAN EERDER VERSCHENEN ARTIKELEN GOLDTHORPE ZETTE LATER ZIJN ONDERZOEK IN ENGELAND OM IN EEN VERGELIJKEND ONDERZOEK MET FRANKRIJK EN ZWEDEN DAT HAD ALS SLOTSOM DAT ER MEER RELATIEVE SOCIALE MOBILITEIT WAS IN ZWEDEN DAN IN FRANKRIJK EN ENGELAND WEER LATER VERGELEEK GOLDTHORPE EEN DOZIJN INDUSTRIELANDEN, MET INBEGRIP VAN DE VERENIGDE STATEN, POLEN EN JAPAN DAT VERGELIJKENDE BOEK HEET THE CONSTANT FLUX EN STAMT UIT 1992

17 WAT IS HIER AAN DE HAND? EEN MEDIA HYPE? OF IS ER DOOR TOEDOEN VAN DEVINE & SAVAGE VOORUITGANG IN DE STRATIFICATIESOCIOLOGIE GEBOEKT?

18

19 EVEN OP HERHALINGSOEFENING SOCIOLOGEN ZOUDEN HET LIEFST INKOMENSMOBILITEIT BESTUDEREN MAAR BIJ GEBREK AAN GEGEVENS OVER INKOMEN IN IEMANDS MILIEU VAN HERKOMST WERD DAT BEROEPSPRESTIGEMOBILITEIT EN KLASSEMOBILITEIT AMERIKAANSE SOCIOLOGEN WERKEN VOORAL MET BEROEPSPRESTIGE ENGELSE SOCIOLOGEN WERKEN MET BEROEPSKLASSE IN ENGELAND ZIJN KLASSENTEGENSTELLINGEN OP STRAAT OOK DUIDELIJKER ZICHTBAAR DAN IN DE VERENIGDE STATEN

20 VAN TULDER NEDERLAND 1962 BEROEP VADER BEROEP ZOON DUNCAN VERENIGDE STATEN 1963 BEROEP VADER BEROEP ZOON OPLEIDING ZOON

21 DE HYPOTHESE VAN DUNCAN WAS DAT DE RECHTSTREEKSE INVLOED VAN BEROEP VADER OP BEROEP ZOON STEEDS KLEINER ZOU WORDEN TERWIJL HIJ DE MOGELIJKHEID OPENLIET DAT ONDERWIJS ALS ‘DOORGEEFLUIK’ DIENST DOET OMDAT JE OPLEIDING JE BEROEP BEPAALT EN JE OPLEIDING HOGER IS ALS JE VADER (EN MOEDER) OOK EEN HOGERE OPLEIDING HEBBEN HET EFFECT VAN BEROEP VADER OP BEROEP ZOON IS DAN INDIRECT EN EEN BIJPRODUCT VAN TWEE ANDERE CAUSALE PIJLEN

22 IN 1967 KWAM DUNCAN MET EEN MODEL MET NOG MEER PIJLEN HET OORSPRONKELIJKE VERBAND TUSSEN BEROEP VADER EN HUIDIG BEROEP ZOON WAS 0,405 DAARVAN BLEEF NIET VEEL OVER HOEVEEL? 0,115 HET OORSPRONKELIJKE VERBAND TUSSEN BEROEP VADER EN EERSTE BEROEP ZOON WAS 0,541 DAARVAN BLEEF OVER 0,224

23 Het padmodel van de sociaal-economische levenscyclus zoals bepaald door Blau & Duncan voor de Verenigde Staten in 1962 in The american occupational structure uit 1967

24 ALS HET DIRECTE EN INDIRECTE EFFECT VAN BEROEP VADER KLEINER AAN HET WORDEN IS EN ALS HET EFFECT VAN EIGEN OPLEIDING GROTER AAN HET WORDEN IS WORDT WEL GEZEGD DAT EEN SAMENLEVING AAN HET VERANDEREN IS VAN EEN KLASSENMAATSCHAPPIJ IN EEN DIPLOMAMAATSCHAPPIJ OF: ER IS EEN NIEUWE DIMENSIE VAN STRATIFICATIE AAN HET ONTSTAAN

25

26 EEN UITSTAPJE: HOE LUIDT EEN HYPOTHESE VOLGENS WELKE HET EFFECT VAN OUDERLIJKE OPLEIDING OP EIGEN OPLEIDING EEN BIJPRODUCT IS VAN ANDERE VERBANDEN? INTELLIGENTIE IS ERFELIJK, ALS VADERS INTELLIGENTIE HOGER IS, IS ZIJN OPLEIDING HOGER EN ALS ZOONS INTELLIGENTIE HOGER IS, IS ZIJN OPLEIDING DAT OOK WAT KLOPT DAARVAN?

27 ARTIKEL VAN LEIJTEN, ULTEE & VROON IN MENS & MAATSCHAPPIJ VAN 1985 IQ-GEGEVENS VAN ZONEN EN HUN VADER VAN KEURINGEN VOOR MILITAIRE DIENST DE OORSPRONKELIJK CORRELATIE TUSSEN OPLEIDING VADER EN OPLEIDING ZOON WAS 0,43

28

29 VAN EEN VERBAND VAN 0,43 BLEEF DUS 0,23 OVER DAT IS MEER DAN DE HELFT DE SOCIOLOGIE IS NIET OVERBODIG ALLES IS GEEN ERFELIJKHEID VAN GENEN

30

31 HOE ZIEN DUNCAN- ACHTIGE MODELLEN ER VOOR NEDERLAND NU UIT? AFSCHEIDREDE WOUT ULTEE OKTOBER 2011

32 onkerkelijk- heid moeder onkerkelijk- heid vader beroep vader opleiding vader opleiding moeder opleiding zoon eerste baan baan na twintig jaar baan na tien jaar EEN BEROEPSLOOPBANENMODEL VOOR NEDERLAND ROND 2000

33 onkerkelijk- heid moeder onkerkelijk- heid vader beroep vader opleiding vader opleiding moeder opleiding zoon eerste baan baan na twintig jaar baan na tien jaar GEVOLGEN VAN ONKERKELIJKHEID?

34 onkerkelijk- heid moeder onkerkelijk- heid vader beroep vader opleiding vader opleiding moeder opleiding zoon eerste baan baan na twintig jaar baan na tien jaar DIPLOMAOVERDRACHT?

35 onkerkelijk- heid moeder onkerkelijk- heid vader beroep vader opleiding vader opleiding moeder opleiding zoon eerste baan baan na twintig jaar baan na tien jaar EEN DIPLOMAMAATSCHAPPIJ?

36 onkerkelijk- heid moeder onkerkelijk- heid vader beroep vader opleiding vader opleiding moeder opleiding zoon eerste baan baan na twintig jaar baan na tien jaar TOCH EEN KLASSENMAATSCHAPPIJ?

37 onkerkelijk- heid moeder onkerkelijk- heid vader beroep vader opleiding vader opleiding moeder opleiding zoon eerste baan baan na twintig jaar baan na tien jaar BEROEPLOOPBANEN ALS ZELFVERSTERKENDE PROCESSEN?

38 onkerkelijk- heid moeder onkerkelijk- heid vader beroep vader opleiding vader opleiding moeder opleiding zoon eerste baan baan na twintig jaar baan na tien jaar KLEURRIJKE SPAGHETTI !

39 WAAROM GEEN PIJLEN GETROKKEN VAN OPLEIDING VADER NAAR TWEEDE EN DERDE BEROEP ZOON? DIE WAREN NIET SIGNIFICANT EN DE PIJL VAN OPLEIDING VADER NAAR EERSTE BEROEP ZOON WAS IK VERGETEN!

40

41 DE NYT-IHT VERWEES NAAR EEN ARTIKEL VAN DEVINE & SAVAGE IN HET BRITSE TIJDSCHRIFT SOCIOLOGY DAARIN SOMMEN DE AUTEURS BEZWAREN OP TEGEN GOLDTHORPE’S KLASSENSCHEMA ZE KOMEN EROP NEER DAT GOLDTHORPE TE VEEL UITGAAT VAN BEROEP, TERWIJL STRATIFICATIE MULTIDIMENSIONEEL IS EN BOURDEU ZO DE GROTE MULTIDIMENSIONALIST ZIJN BIJ BLAU & DUNCAN WAREN ER ECHTER AL TWEE DIMENSIES: VADERS BEROEP EN VADERS OPLEIDING EN DAT AANTAL DIMENSIES KAN GEMAKKELIJK WORDEN VERGROOT DOOR ER MOEDERS OPLEIDING BIJ TE HALEN ZIE NEDERLAND MET MOEDERS OPLEIDING EN OUDERLIJKE GODSDIENST

42 VERDER ZEGGEN DEVINE & SAVAGE DAT GOLDTHORPE ER DE LAATSTE JAREN ACHTER IS GEKOMEN DAT ZIJN KLASSEN NIET ALLESBEPALEND ZIJN ZO HEEFT HIJ AANGETOOND DAT STATUS EEN GROTE INVLOED DAN KLASSE HEEFT OP CULTURELE CONSUMPTIE ZIE BIJGAAND BOEK UIT 2010 VAN GOLDTHORPE’S LEERLING CHAN DIE OPMERKING VAN D&S WAS ECHTER MERKWAARDIG WANT DE THEORIE VAN GOLDTHORPE DAAROVER VERSCHEEN AL IN 1975

43 GOLDTHORPE HEEFT ZICH TOEN EN LATER OOK BEZIG GEHOUDEN MET DE MULTIDIMENSIONALITEITSVRAAG GOLDTHORPE WEES DAARBIJ OP EEN MOOIE UITWEG UIT DE MOEILIJKE KWESTIE: WELKE DIMENSIE VAN STRATIFICATIE IS IN EEN BEPAALD TYPE SAMENLEVING DE BELANGRIJKSTE? MARX ZOU DE MAN ZIJN VAN KLASSE ALS DE BELANGRIJKSTE DIMENSIE VAN STRATIFICATIE WEBER ZEI DAT KLASSEN, STANDEN (STATUSGROEPEN, ZIE TITEL CULTUURBOEK) EN PARTIJEN VERSCHIJNINGSVORMEN VAN DE MACHTSVERHOUDINGEN IN EEN SAMENLEVING ZIJN EN DAT DE KANSEN DIE IEMAND IN HET LEVEN HEEFT, AFHANGEN VAN DIE AL DIE MACHTSVERHOUDINGEN MAAR WELKE DIMENSIE IN ZIJN TIJD DE BELANGRIJKSTE WAS ZEI HIJ ER NIET BIJ

44 BIJ NEO-WEBERIANEN ALS GOLDTHORPE, LENSKI EN RUNCIMAN WERD DIT DE HYPOTHESE DAT ALS EEN LID VAN EEN SAMENLEVINGEN OVER MEER MACHTSMIDDELEN OF HULPBRONNEN BESCHIKT, DIENS LEVENSOMSTANDIGHEDEN GUNSTIGER ZIJN RUNCIMAN ONDERSCHEIDT DRIE SOORTEN MACHTSMIDDELEN: THE MEANS OF PRODUCTION THE MEANS OF DESTRUCTION THE MEANS OF PERSUASION DE MEEST VOOR DE HAND LIGGENDE AANWIJZING VOOR GUNSTIGER LEVENSOMSTANDHEDEN IS INKOMEN OF LEVENSSTANDAARD ANDERE AANWIJZINGEN BIJ GOLDTHORPE ZIJN LEVENDUUR EN LEVENSSTIJL, BLIJKEND UIT OMGANG IN EIGEN KRING BIJ VRIJETIJDSBESTEDING ZOALS DEELNAME AAN CULTUUR MET EEN HOOFDLETTER

45 DE VRAAG WELKE DIMENSIE VAN STRATIFICATIE DE BELANGRIJKSTE IS VALT BINNEN HET NEOWEBERIANISME TE BESLECHTEN DOOR AF TE GAAN OP DE GROOTTE VAN HET EFFECT VAN EEN BEPAALDE HULPBRON OP LEVENDUUR, INKOMEN OF CULTUURDEELNAME BOURDIEU ONDERSCHEIDT MATERIËLE, CULTURELE EN SOCIALE HULBRONNEN MAAR HIJ RAAKT DE HYPOTHESE KWIJT DAT DIE VAN INVLOED ZIJN OP INKOMEN BIJ DEVINE EN SAVAGE ZIJN BEROEPSKLASSE EN INKOMEN WEER GAAN SAMENVALLEN DAN VALT GOLDTHORPE MAKKELIJKER TE KRITISEREN, MAAR DAN WEL TEN ONRECHTE EN BLIJFT DE VRAAG NAAR DE BELANGRIJKSTE DIMENSIE ONBEANTWOORD

46 BIJ GOLDTHORPE BEPAALT KLASSE WERKLOOSHEIDSKANS EN DAARMEE INKOMEN OP LANGE TERMIJN DE MENSEN DIE TOT EENZELFDE STAND OF STATUSGROEP BEHOREN GAAN IN HUN VRIJE TIJD MET ELKAAR OM (EEN KLASSE WORDT EEN STAND ALS DE LEDEN VAN EEN KLASSE MET ELAKAR OMGAAN) EN BIJ DE HOGERE STATUSGROEPEN BESTAAT DIE VRIJETIJDSBESTEDING VOORAL UIT DEELNAME AAN HOGERE VORMEN VAN CULTUUR BOURDIEU ZEI DAT DE HOOGTE VAN EEN CULTUURVORM NIET ONAFHANKELIJK IS VAST TE STELLEN EN IETS HOGERE CULTUUR HEET ALS DE MENSEN MET EEN HOGERE PLAATS IN DE SAMENLEVING DIE DRAGEN

47

48 BOURDIEU TOONDE AAN DAT ER NAAST MATERIELE HULPBRONNEN OOK CULTURELE HULPBRONNEN BESTAAN EN DAT MENSEN VERSCHILLEN DE MATE VAN BESCHIKKING OVER CULTURELE HULPBRONNEN BOURDIEU TOONDE AAN DAT ER MENSEN ZIJN DIE OVER VEEL CULTURELE HULPBRONNEN BESCHIKKEN MAAR OVER WEINIG MATERIELE, EN OMGEKEERD BOURDIEU TOONDE NIET AAN DAT IEMANDS KANSEN IN HET LEVEN BETER WAREN ALS DEZE PERSOON OVER MEER CULTURELE HULPBRONNEN BESCHIKTE BOURDIEU TOONDE OOK NIET AAN DAT HET OPLEIDINGSNIVEAU VAN KINDEREN HOGER IS ALS HUN OUDERS MEER CULTURELE HULPBRONNEN HEBBEN

49 VERDER HAD BOURDIEU DE HYPOTHESE DAT ALS OUDERS HUN MATERIELE HULPBRONNEN DOOR EEN STELSEL VAN STUDIEBEURZEN NIET MEER VOOR HUN KINDEREN KUNNEN INZETTEN ZE DIT COMPENSEREN DOOR MEER CULTURELE HULPBRONNEN IN TE ZETTEN DIE TOETSTE HIJ ECHTER NIET DE HYPOTHESE VAN BOURDIEU OVER COMPENSERENDE STRATEGIEËN IS DE MOEITE WAARD ZE VERKLAART WAAROM ONGELIJKHEID DOOR FINANCIELE MAATREGELEN VAN DE OVERHEID WEINIG VERANDERT

50 DE AMERIKAANSE SOCIOLOOG DIMAGGIO TOONDE IN 1982 AAN DAT DE CULTURELE HULPBRONNEN VAN KINDEREN VAN INVLOED ZIJN OP HET DOOR HEN BEREIKTE SCHOOLNIVEAU, ONAFHANKELIJK VAN HUN MATERIELE HULPBRONNEN DE HYPOTHESE OVER COMPENSERENDE STRATEGIEËN IS GETOETST DOOR DE NEDERLANDSE SOCIOLOOG PAUL DE GRAAF IN SOCIOLOGY OF EDUCATION UIT 1986

51 BOURDIEU SPRAK WEL OVER SOCIAAL KAPITAAL MAAR HIJ DEED DAAR NIETS MEE GEEN ONDERZOEK, GEEN HYPOTHESEN ER IS DUS NIET AANGETOOND DAT VRIENDEN JE VERDER HELPEN IN HET LEVEN DAT KUNNEN ZE ALLEEN OOK MAAR ALS HET HOGERE VRIENDEN ZIJN EN ZE BEREID ZIJN LAGERE VRIENDEN TE HELPEN BOVENDIEN KAN DE SAMENHANG TUSSEN EEN HOOG BEROEP EN HOGERE VRIENDEN ANDERSOM ZIJN: ALS JE EEN HOGER BEROEP KRIJGT, KRIJG JE HOGERE VRIENDEN

52 WAAROM WILDEN MENSEN DE GEGEVENS VAN BOURDIEU HERANALYSEREN? OM DE HYPOTHESE TE TOETSEN DAT CULTURELE ÉN MATERIËLE HULPBRONNEN ONAFHANKELIJKVAN ELKAAR INVLOED HEBBEN (OP WAT?) WAT BOURDIEU MET ZIJN GEGEVENS DEED WAS LATEN ZIEN DAT MATERIËLE EN CULTURELE HULPBRONNEN NIET ALTIJD SAMENVIELEN BOURDIEU LIET ECHTER NIET ZIEN DAT ZE ONAFHANKELIJK VAN ELKAAR EFFECT HADDEN

53 OMDAT DE TWEE HULPBRONNEN NIET ALTIJD SAMENVIELEN KWAM BOURDIEU TOT EEN VIERDELING VAN DE INWONERS VAN EEN SAMENLEVING: 1. MENSEN MET WEINIG ECONOMISCH EN WEINIG CULTUREEL KAPITAAL 2. MENSEN MET VEEL ECONOMISCHE KAPITAAL MAAR WEINIG CULTUREEL KAPITAAL 3. MENSEN MET VEEL CULTUREEL KAPITAAL MAAR WEINIG ECONOMISCH KAPITAAL 4. MENSEN MET VEEL ECONOMISCH EN VEEL CULTUREEL KAPITAAL DE LAATSTE KLASSE WAS IN ZIJN STEEKPROEVEN ZO KLEIN VAN OMVANG DAT ZE EIGENLIJK NIET BESTOND

54 BOVEN ‘DE REST’ STOND EEN ECONOMISCHE ELITE EN EEN CULTURELE ELITE

55 ALS JE MET VEEL EN WEINIG VAN DRIE HULPBRONNEN GAAT WERKEN, KOMT WOUT ULTEE MET GEZOND VERSTAND TOT MEER DAN VIER CATEGORIEËN, EN WEL ACHT: 1. WEINIG ECONOMISCH, WEINIG CULTUREEL, WEINIG SOCIAAL 2. VEEL SOCIAAL, WEINIG ECONOMISCH EN CULTUREEL 3. VEEL ECONOMISCH, WEINIG SOCIAAL EN CULTUREEL 4. VEEL CULTUREEL, WEINIG ECONOMISCH EN SOCIAAL 5. VEEL SOCIAAL EN CULTUREEL, MAAR WEINIG ECONOMISCH 6. VEEL SOCIAAL EN ECONOMISCH, MAAR WEINIG CULTUREEL 7. VEEL ECONOMISCH EN CULTUREEL, MAAR WEINIG SOCIAAL 8. ZOWEL VEEL ECONOMISCH, ALS CULTUREEL EN SOCIAAL

56

57 DEVINE & SAVAGE HEBBEN DE MATE VAN BEZIT VAN DE DRIE HULPBRONNEN MET EEN GROOT AANTAL ENQUÊTEVRAGEN GEMETEN VERDER HEBBEN ZE NIET ZO MAAR EEN TWEEDELING GEMAAKT IN DE SCHAAL VOOR ELKE HULPBRON MAAR EEN TECHNIEK TOEGEPAST DIE LATENTE KLASSENANALYSE HEET BOURDIEU GEBRUIKTE DIE TECHNIEK OOK, MAAR DIE SLOEG NIET AAN OMDAT HET AANTAL LATENTE KLASSEN VAN HET AANTAL ONDERZOEKSEENHEDEN AFHANGT EN ZE NIET MEER DAN CATEGORIEËN ZONDER NAMEN ZIJN OMDAT DEVINE & SAVAGE VEEL PERSONEN HADDEN GEËNQUÊTEERD KONDEN ZE REDELIJKE CELVULLINGEN VOOR ALLE CATEGORIEËN KRIJGEN EN VEEL KLASSEN ONDERSCHEIDEN

58 DEVINE & SAVAGE VROEGEN MENSEN NATUURLIJK NAAR HUN BEROEP EN ANAR HUN OPLEIDING ZE VROEGEN ZE OOK NAAR HUN JAARINKOMEN EN NAAR DE OMVANG VAN HUN BESPARINGEN ZE VROEGEN OOK OF MENSEN HET HUIS BEZATEN WAARIN ZE WOONDEN DAT WAREN METINGEN VOOR ECONOMISCHE HULPBRONNEN VOLGENS GOLDTHORPE IS INKOMEN ECHTER EEN GEVOLG VAN ECONOMISCHE HULPBRONNEN BEROEPSKLASSE IS EEN ECONOMISCHE HULPBRON EN OPLEIDNG OOK, BLIJKEND UIT BEROEPSTITELS ALS ONGESCHOOLDE ARBEID EN GEDIPLOMEERD

59 VERDER LEGDEN DEVINE & SAVAGE MENSEN EEN LANGE LIJST MET BEROEPTITELS VOOR EN ZE VROEGEN MENSEN OF ZE IEMAND MET DIT BEROEP KENDEN EN DAARMEE OMGINGEN DAT WAS HUN METING VAN SOCIAAL KAPITAAL

60 TENSLOTTE VROEGEN DEVINE & SAVAGE MENSEN NAAR HUN VOORKEUREN IN MUZIEK, SCHILDERIJEN, BOEKEN EN NAAR HUN BEZIT AAN BOEKEN, MUZIEK EN SCHILDERIJEN MUZIEK: NAMEN VAN KLASSIEKE COMPONISTEN EN POPZANGERS SCHILDERIJEN: NAMEN VAN OUDE MUSEUMSCHILDERS EN HEDENDAAGSE GALERIE-EXPOSANTEN BOEKEN: NAMEN VAN KLASSIEKE SCHRIJVERS EN HEDENDAAGSE VEELVERKOPERS DAT WAS HUN METING VAN CULTURELE HULPBRONNEN, DIE NIET GOED ONDERSCHEIDEN WERDEN VAN CULTURELE CONSUMPTIE

61

62 BIJ DE LATENTE KLASSENANALYSE CORRELEERDEN DEVINE & SAVAGE BIJVOORBEELD DE ANTWOORDEN VAN MENSEN OP DE ITEMS VOOR CULTURELE HULPBRONNEN MET ELKAAR DE SAMENHANG TUSSEN HOUDEN VAN POPZANGERS EN HOUDEN VAN OPERA’S IS DAN NEGATIEF TERWIJL OPERAGANGERS OOK VAN OUDE SCHILDERS HOUDEN, EN DERGELIJKE OP GROND VAN DE STERKTE EN RICHTING VAN SAMENHANGEN KAN MEN DAN CATEGORIEËN MAKEN, OFWEL LATENTE KLASSEN DAT KAN MEN VOOR ALLE HULPBRONNEN APART DOEN EN DAN WEER VOOR ALLE HULPBRONNEN SAMEN

63 HOGE CULTUUR KOMT UIT LATENTE KLASSENANALYSES VAKER ALS TWEE OF MEER DIMENSIES ZOWEL EEN VOORKEUR VOOR OUDE SCHILDERS ALS VOOR GALERIE-EXPOSANTEN HANGEN NEGATIEF SAMEN MET HET HEBBEN VAN KUNSTBLOEMEN THUIS MAAR DE POSITIEVE SAMENHANG TUSSEN HOUDEN VAN OUDE SCHILDERS EN VAN GALERIE-EXPOSANTEN IS BEPERKT

64

65 HET RESULTAAT:

66

67 GfK WAS EEN STEEKPROEF DIE REPRESENTATIEF WAS VOOR ENGELAND IN 2011 VAN 1000 PERSONEN GBCS WAS EEN WEBONDERZOEK VAN DE BBC MET 160.000 RESPONDENTEN TOT NU TOE DAT ONDERZOEK WAS NATUURLIJK NIET REPRESENTATIEF ZO DEED AAN HET BBC-ONDERZOEK HET PRECARIAAT NAUWELIJKS MEE

68 DE ZEVEN LATENTE KLASSEN VAN DEVINE & SAVAGE KOMEN BEHOORLIJK OVEREEN MET MIJN ACHT ‘GEZOND VERSTAND’ KLASSEN

69

70 HIER STAAT DAT MENSEN UIT DE ELITE EEN HOGER INKOMEN HEBBEN EN MEER SPAARGELD MAAR DAT IS GEEN EMPIRISCH VERBAND IEMAND WORDT TOT DE ELITE GEREKEND OMDAT HIJ ONDER ANDERE MEER SPAARGELD HEEFT ER WORDEN HIER DUS GEEN HYPOTHESEN GETOETST OVER HET EFFECT VAN BIJVOORBEELD ECONOMISCHE HULPBRONNEN OP INKOMEN UIT DE CIJFERS BLIJKT DAT MENSEN MET MEER INKOMEN OOK MEER VRIENDEN EN MEER CULTUUR HEBBEN HET GAAT ECHTER OM DE SAMENHANG, HOE ZWAK HANGEN ECONOMISCHE EN CULTURELE HULPBRONNEN SAMEN? MULTIDIMENSIONELE STRATIFICATIEMODELLEN BEWIJZEN HUN NUT PAS ALS DE DIMENSIES NIET STERK SAMENHANGEN !

71 IK VREES DAT HET ONDERZOEK VAN DEVINE & SAVAGE NIET PRECIES IN ANDERE LANDEN KAN WORDEN OVERGEDAAN EN OOK NIET IN ENGELAND OP LATERE TIJDSTIPPEN ER ZITTEN TE VEEL ITEMS IN DIE STERK PLAATS EN TIJD ZIJN GEBONDEN WIE WEET NOG WIE PETULA CLARK UIT HET ONDERZOEK VAN BOURDIEU WAS EN WAT IS HET HEDENDAAGSE EQUIVALENT? AMY WHITEHOUSE?!

72 DE ELITE WOONT IN EN ROND LONDEN, MAAR WAAR KAN JE ANDERS NAAR DE OPERA GAAN?

73

74 NEDERLANDS ONDERZOEK NAAR SOCIAAL KAPITAAL FLAP & NAN-DIRK DE GRAAF 1988 ‘With a little help from my friends’ IN SOCIAL FORCES MOERBEEK & NEED 2002 ‘Friends and foes in the occupational career’’ IN SOCIOMETRY

75 ALS JE IN NEDERLAND VIA EEN VRIEND OF BEKENDE EEN BAAN HEBT GEVONDEN DAN IS DIE BAAN, ONAFHANKELIJK VAN JE OPLEIDING, LAGER DAN WANNEER JE OP DIE BAAN HEBT GESOLLICITEERD WEL IS DIE BAAN HOGER ALS DE VIA-VRIEND EEN HOGER BEROEP HAD HET BEROEPSNIVEAU VAN JE JEURDVRIENDEN HEEFT, ONAFHANKELIJK VAN JE EIGEN OPLEIDING, EEN POSITIEVE INVLOED OP JE LATERE BROEPSHOOGTE SOCIAAL KAPITAAL WERKT CAUSAAL

76 MENSEN HEBBEN NIET ALLEEN VRIENDEN, MAAR OOK VIJANDEN JE BAAS KAN JE TEGENWERKEN EN EEN LOONSVERHOGING WEIGEREN, JE COLLEGA’S KUNNEN JE NIET AANSTAAN (OF ANDERSOM) BEVINDING: MENSEN DIE IN HUN BAAN DE WERKSFEER ONAANGENAAM VINDEN, VERLATEN DIE BAAN SNELLER EN NEMEN EEN LAGER SALARIS OOP DE KOOP TOE

77 IK NEEM AAN DAT ER KOMEND JAAR KRITIEKEN IN SOCIOLOGY ZULLEN VERSCHIJNEN OP HET ARTIKEL VAN DEVINE & SAVAGE DE VRAAG IS EIGENLIJK HOE HET ARTIKEL DE ANONIEME REFERENTEN KLAARBLIJKELIJK TOCH GEMAKKELIJK HEEFT KUNNEN PASSEREN

78 HET ANTWOORD OP DE BEGINVRAAG: DE FRANS-BRITSE STRATIFICATIESOCIOLOGIE IS NIET A-THEORETISCH MAAR DE FRANS-BRITSE THEORIE WORDT NIET GETOETST DE FRANS-BRITSE THEORIE WORDT SLECHTS TOEGEPAST

79

80

81