8 Samengestelde Redeneringen identificeren

Presentatie over: "8 Samengestelde Redeneringen identificeren"— Transcript van de presentatie:

1 8 Samengestelde Redeneringen identificeren
KRITISCH DENKEN 8 Samengestelde Redeneringen identificeren © Kritisch Denken

2 Vorige keer Redeneringen Identificeren in tekst:
localiseren (indicatoren) specificeren Twee benaderingen: top-down bottom-up

3 Vandaag De uitdaging Hoofdstelling identificeren Tekst markeren

4 Enkelvoudige en Samengestelde Redeneringen

5 Samengestelde redeneringen identificeren: de uitdaging
Twee soorten uitdagingen De redeneringen zelf De tekst waarin ze verborgen zitten Waarom is het zo moeilijk? Auteur beweert veel verschillende zaken De belangrijkste redenen liggen verborgen in veel tekst zonder redeneringen Auteurs hebben vaak zelf hun redeneringen niet op een rijtje of kunnen die niet goed articuleren Redeneringen hebben een hiërarchische structuur. Het uitschrijven van de redenering dwingt tot breuken in de gedachtegang

6 Hiërarchie versus volgorde
1.1 2 3 1.2 2.1 3.1 1 1 1.1 1.2 2 2.1 2.2 3 3.1 1 2 3 1.1 1.2 2.1 2.2 3.1 Elke vertaling van een hiërarchische structuur in een reeks moet breuken introduceren (d.w.z. zaken, die naast elkaar staan in de reeks, staan in de hiërarchische structuur niet naast elkaar). Dus als een samengestelde redenering in standaard tekst gepresenteerd wordt zal de volgorde van presentatie altijd breuken vertonen vergeleken met de logische volgorde.

7 Zou het niet mooi zijn … …als we de redenen in tekst in één oogopslag zagen … Het identificeren van samengestelde redeneringen is echter meestal een langzaam en nauwkeurig proces. We moeten systematisch te werk gaan.

8

9 De hoofdstelling De hoofdstelling van een samengestelde redenering is een stelling die zelf niet deel uit maakt van een reden of bezwaar. Hij staat aan de top van het redeneerschema. In een betoog is de hoofdstelling meestal het belangrijkste punt dat de schrijver wil maken. Het is waar alle redeneringen naar toe leiden. De hoofdstelling is het antwoord op de volgende vragen: Waarom neemt de schrijver de moeite me dit allemaal te vertellen? Wat is het zaak waarvan de schrijver me wil overtuigen? Wat is de belangrijkste kwestie voor de schrijver? Wat is de belangrijkst boodschap die de schrijver heeft?

10 Identificeer de belangrijkste stelling
Hoe? Zes richtlijnen 1. Kijk naar de titel 2. Zoek de belangrijkste indicatoren 3. Plaats, plaats, plaats 4. Echt waar? 5. Context 6. Wat volgt uit wat?

11 1. Lees de titel Lees eerst de titel! Het is verbazingwekkend hoe veel mensen de titel compleet overslaan. Schrijvers helpen ons vaak door meteen te schrijven wat hun stelling zal zijn. Wees echter voorzichtig: soms wordt de titel niet door de schrijver gemaakt. Bijvoorbeeld: in kranten wordt de titel door de koppenredacteur gemaakt. Dan kan die redacteur de stelling verkeerd begrepen hebben en je moet dus controleren om zeker te zijn van de interpretatie.

12 2. Zoek naar indicatoren voor stellingen
Indicatoren signaleren redeneringen in een tekst. Schrijvers kunnen indicatoren gebruiken om aan te geven dat ze een bepaalde bewering beredeneren. De volgende woorden kunnen gebruikt worden om aan te geven dat de volgende bewering een stelling is: daarom dus hieruit volgt hetgeen bewijst dat dit rechtvaardigt dat ik concludeer dat

13 3. Plaats, plaats, plaats! Stellingen staan vaak aan het begin van een tekst of op het einde van een belangrijke passage. De belangrijkste stelling vind je vaak expliciet in het introducerende deel van het stukje of in het samenvattende deel van de tekst. Binnen een alinea of paragraaf vind je de stelling meestal in het begin.

14 4.De echt-waar? test De stelling is vaak een of andere controversiële, belangrijke of nieuwe bewering – in ieder geval vergeleken met de redenen. Over het algemeen wordt een redenering gebruikt om ons een bewering te doen geloven of afwijzen. Per slot van rekening: daarom neemt de initiatiefnemer de moeite om de stelling te bepleiten of aan te vallen. Dé manier om ons een stelling te laten accepteren is om ons in een aantal logische stappen van redenen, die over het algemeen als waar worden gezien, naar een stelling te leiden die we anders niet zouden geloven. Daarom moet je erop bedacht zijn dat de stelling controversiëler zal zijn dan de redenen.

15 5. Context De context geeft veel en verschillende aanwijzingen voor de stelling. Kijk naar de context waar vanuit de tekst was gemaakt en vraag je af: Wie is de auteur?   Wat zijn de doelen van de auteur?   Waar vond ik de tekst?  Wat kan ik van de context verwachten?

16 6. Wat volgt uit wat? Het gaat erom dat je de tekst goed begrijpt en ziet welke beweringen als bewijs worden gebruikt. Hoe? Neem steeds een bewering en vraag jezelf af of de tekst redenen aanvoert om de bewering te geloven. Als het antwoord ´ja´ is, dan is de bewering een stelling, alhoewel het niet noodzakelijkerwijs de hoofdstelling hoeft te zijn. Om te bepalen of een bewering de hoofdstelling is, kijk of hij gebruikt wordt om een andere bewering te staven, ofwel of een volgende bewering er afhankelijk van is. Als hierop het antwoord ´ja´ is, dan heb je niet de hoofdstelling te pakken, maar een lemma. Als het antwoord ´nee´ is, heb je waarschijnlijk de hoofdstelling te pakken.

17 Verborgen stellingen Soms staat de hoofdstelling nergens in de tekst.
Dit kan gebeuren als er een lopend debat gevoerd wordt, of als de reden in een context wordt gebracht die iedereen geacht wordt te begrijpen. Of anders, een schrijver kan een aantal redenen opvoeren en zeggen: ‘nu mag jij de conclusie trekken’. Dit is natuurlijk een uitnodiging om de conclusie van de schrijver te trekken. We vragen hiertoe: ‘Welke conclusie zou kunnen volgen uit deze informatie? Als de conclusie juist zou zijn geweest, wat zou daaruit volgen?’

18 Teksten markeren: het proces
Een handige strategie om redeneringen in een tekst te herkennen is om de belangrijkste passages, de indicatoren en de belangrijkste beweringen te markeren Bijvoorbeeld: als je de tekst op papier hebt, neem een potlood en Markeer de indicatoren Streep de delen die geen redenering bevatten door Onderstreep de belangrijkste beweringen Als je eenmaal de tekst goed gemarkeerd hebt, is het veel makkelijker de redeneerstructuur te herkennen. Voeg verborgen aanames in de marge toe.

19 Voorbeeld