Gemeentearchief Barneveld Vraag 1 Maar doodslaan deed hij niet, want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren, en ook weemoedigheid,

Presentatie over: "Gemeentearchief Barneveld Vraag 1 Maar doodslaan deed hij niet, want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren, en ook weemoedigheid,"— Transcript van de presentatie:

1

2 Gemeentearchief Barneveld

3 Vraag 1 Maar doodslaan deed hij niet, want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren, en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren, en die des avonds komt, wanneer men slapen gaat. Wie dichtte deze woorden over droom en daad? A.Gerard Walschap B.Ward Ruyslinck C.Jef Geeraerts D.Willem Elsschot

4 Vraag 2 Wanneer kregen Nederlanders voor het eerst een paspoort? A.In 1813, toen Napoleon iedereen verplichtte een paspoort bij zich te dragen B.In 1830, om zich te onderscheiden van de net afgescheiden Belgen C.In 1914, om eigen burgers aan de grens te kunnen herkennen D.In 1940, toen de Duitse bezetter het persoonsbewijs invoerde

5 Vraag 3 A.Garderen B.Elspeet C.Terschuur D.Kootwijk De huidige gemeente Barneveld kent negen dorpskernen. De voorganger, het schoutambt Barneveld, telde drie dorpen meer: Elspeet, Uddel en Vierhouten. Het dorp Barneveld was oorspronkelijk niet het centrum van het ambt. Welk dorp was dat wel? Het Schoutambt Barneveld

6 Vraag 4 Op veel plaatsen in de gemeente Barneveld ondervinden anno 2015 mensen hinder van de verkeersdrukte. Veertig jaar geleden was dat ook al het geval. Ook toen werd naar oplossingen gezocht. Er is zelfs overwogen om onder een dorp een tunnel aan te leggen. Welk dorp bedoelen we? A.Terschuur B.Kootwijkerbroek C.Voorthuizen D.Garderen

7 Vraag 5 Eind zeventiende eeuw ontvluchtten vele protestanten, de Hugenoten, Frankrijk. Ze vertrokken massaal naar de Nederlanden en Pruisen. Waarom? A.De paus had opgeroepen tot de vervolging van protestanten B.Hugenoten waren vermoord in de Bartholomeusnacht C.Lodewijk XIV ontnam hun de vrijheid van geloof D.Na het Rampjaar wilden ze het calvinistische Nederland er weer bovenop helpen Hugenoten in Amsterdam, 1715

8 Vraag 6 A.1848 B.1890 C.1898 D.1918 Vlaggenschip de “Sjtandart” Op het Congres van Wenen in 1815 werd tot de vorming van het Groothertogdom Luxemburg besloten. Dit werd toegekend aan onze koning Willem I ter compensatie van het verlies van het vorstendom Oranje-Nassau na de Napoleontische oorlogen. In welk jaar kwam er aan deze personele unie waarin Nederland en Luxemburg verbonden waren een einde?

9 Vraag 7 Welk van de volgende auteurs heeft NOOIT in het dorp Barneveld gewoond? A. Jan de Hartog B. Cees Nooteboom C. Jacques Presser D. Jan Terlouw

10 Vraag 8 Ook deze vraag gaat over geschiedenis. De dorpen Terschuur en Zwartebroek worden de laatste jaren steeds vaker in één adem “Terbroek” genoemd. Dat is niet zo vreemd want de inwoners werken op diverse terreinen samen en door de bouw van nieuwe woonwijken groeien beide nederzettingen ook ruimtelijk steeds meer naar elkaar toe. Toch bestaat er nog niet in alle opzichten eendracht. Want hoeveel kerkgebouwen staan er in dit tweelingdorp? A.Drie B.Eén C.Twee D.Vier

11 Vraag 9 Rond de West-Vlaamse stad Ieper werd in de Eerste Wereldoorlog zwaar slag geleverd. Sinds 1928 wordt elke avond om acht uur onder een poort in deze stad de Last Post geblazen om de gevallen soldaten uit het Gemenebest te herdenken. Deze poort is gebouwd op de plek van een oude poort, die in 1862 was afgebroken. In de Eerste Wereldoorlog trokken vele soldaten langs deze weg richting het front. Hoe heet deze poort? A.Zonnebekepoort B.Langemarkpoort C.Menenpoort D.Passendalepoort

12 Vraag 10 A.Een onderzoeker B.Een rechter C.Een jachtopziener D.Een wildeman In augustus zijn er aan de Wencopperweg in Harselaar bijzondere archeologische vondsten gedaan. Resten van een versterkte nederzetting uit de 14 e eeuw en boerderijen uit de IJzertijd geven een nieuw beeld van de vroege bewoning van dit gebied. De versterkte nederzetting is waarschijnlijk een wildforstersgoed, de woning van een wildforster. Deze werd door de Graaf van Gelre aangesteld. In heel Gelre waren er 12 wildforstersgoederen. Wat was een wildforster?

13 B. Het eerste Stadhouderloze Tijdperk tussen 1650 en 1672 A. De eeuw na het sluiten van de Vrede van Münster in 1648 C. De Bataafse Republiek tussen 1795 en 1801 D. Het einde van de Duitse bezetting in 1945 Vraag 11 Welke periode uit de Nederlandse geschiedenis staat bekend als ‘De Ware Vrijheid’?

14 Vraag 12 A.Sachsenring, de fabriek waar de Trabant werd gemaakt B.Zauberhaft, Duits voor wonderschoon of geweldig C.Satellit, een synoniem voor Trabant D.Zwickau, de plaats waar de fabriek stond 3 oktober jongstleden was het 25 jaar geleden dat BRD en DDR ophielden te bestaan en er na 45 jaar scheiding weer één Duitsland was. In de DDR droomde elke burger ervan een mooie auto te bezitten. Eentje die in de DDR zelf gemaakt werd: een Wartburg, een Trabant, of een Barkas bestelbus. Voor de meeste DDR-burgers bleef het een droom: in de jaren tachtig was de wachtlijst voor een Trabant maar liefst 14 jaar. Dit logo sierde de motorkap van de Oostduitse trots Trabant. De eerste vraag is of het gaat om een gestileerde S of een mislukte Z. De tweede en echte vraag is waarvan deze letter een afkorting is.

15 A.ZwartebroekC. Stroe B.KootwijkD. De Glind Boven welk dorp is deze luchtfoto uit de jaren dertig van de 20 e eeuw gemaakt? Vraag 13

16 Vraag 14 Christoffel Columbus zeilde onder Spaanse vlag naar het Westen om een doorgang naar de Oost te vinden. Zelf kwam hij echter uit Italië. Uit welke stad was hij afkomstig? A. Florence B. Genua C. Venetië D. Pisa Christoffel Columbus

17 Vraag 15 In 1960 was de welvaart in ons land, na de magere naoorlogse jaren, weer redelijk op peil. Veel mensen begonnen te dromen van enige luxe, bijvoorbeeld in de vorm van een Philips-radio uit de “mijlpaal-serie 1960”. Maar zo’n apparaat kostte wel iets. Hoeveel? Barneveldse Krant, 17-03-1960 A.ƒ 228,= B.ƒ 198,= C.ƒ 328,= D.ƒ 148,=

18 Vraag 16 A.Handelsreizigers B.Godsdienstige vluchtelingen C.Bedelaars, landlopers en andere ongelukkigen D.Rijke stedelingen die behoefte hadden aan frisse lucht Kootwijk was en is het meest geïsoleerde dorp in de gemeente Barneveld. Het dorp is al eens verstoken geweest van een preek op zondag omdat de dominee de weg niet kon vinden en acht uur lang over het Zand gezworven had. Gelukkig werd hij gered door een schaapherder. En die Franse soldaten in 1672 die het dorp niet konden vinden? Feit of fictie? Feit is wel dat er een andere groep mensen was die Kootwijk heel goed wist te vinden. Wie waren dat?

19 Vraag 17 Heel Nederland leek begin vorige eeuw in de ban van de luchtvaart. In juni 1910 werd het vliegkamp Ede opgericht. Hiervandaan vloog Jan Hilgers op 29 juli van dat jaar als eerste Nederlander boven Nederlands grondgebied. Schiphol werd op 19 september 1916 in gebruik genomen als een bescheiden militair vliegveld. Op 2 juni 1910 meldde de Barneveldsche Courant het plan om binnen de gemeente Barneveld een vliegveld aan te leggen. We weten allemaal dat deze droom nooit is veranderd in een daad. Waar moest deze luchthaven worden aangelegd? A.Langs de weg tussen Amersfoort en Apeldoorn B.Halverwege Barneveld en Voorthuizen C.In het veengebied van Zwartebroek D.Op het Kootwijkerzand

20 De Verklaring van de Rechten van de Mens en Burger is een fundamentele tekst over democratie en vrijheid. Bij welke gelegenheid werd de verklaring uitgevaardigd? A. Bij het opstellen van de Magna Carta in 1215 Vraag 18 B. Tijdens de Franse Revolutie in 1789 C. Bij de oprichting van de Volkenbond in 1920 D. Bij de oprichting van de Verenigde Naties in 1948

21 Vraag 19 De Amerikaanse politica, diplomate, activiste en presidentsvrouw Eleanor Roosevelt staat bekend om haar bijzondere uitspraken die veel mensen tot op de dag van vandaag inspireren. Welke van de volgende uitspraken is NIET van haar? Eleanor Roosevelt in 1932

22 A. Het is niet genoeg om te praten over vrede, je moet erin geloven. En het is niet genoeg om erin te geloven, je moet eraan werken It isn’t enough to talk about peace. One must believe in it. And it isn’t enough to believe in it. One must work at it D. De mensheid moet een einde maken aan oorlog, anders maakt oorlog een einde aan de mensheid Mankind must put an end to war before war puts an end to mankind C. Je moet doen wat je denkt niet te kunnen doen You must do the things you think you cannot do B. Doe waarvan je in je hart voelt dat het goed is, je wordt hoe dan ook bekritiseerd Do what you feel in your heart to be right, for you’ll be criticized anyway

23 Vraag 20 A.Bij busstation De Wittenberg B.In De Glind C.Voor het gemeentehuis D.Bij De Punt in Voorthuizen De heer Gerrit Lijesen was van 1923 tot 1955 gemeentearchitect van Barneveld. In die tijd ontwierp hij diverse schoolgebouwen, kerken en markthallen. Ook tekende hij een zuil met daarop een lantaarn, die in de volksmond “Het Mausoleum van Lijesen” werd genoemd. Het bouwwerk kreeg een opvallende plaats in de gemeente. Wat was die plaats?

24 Vraag 21 Op 23 september 1122 sloten paus Calixtus II en Heilig Rooms keizer Hendrik V het Concordaat van Worms. Waaraan probeerden ze met dit verdrag een einde te maken? Calixtus II Hendrik V A.De kruistochten B.De Investituurstrijd C.De opkomst van de Katharen D.De Rozenoorlogen

25 Vraag 22 Hoe heette dit gebouw dat aan de Noordersingel in Voorthuizen stond? A. De FlambouwC. De Toorts B. De LantaarnD. De Kaars

26 Johan van Oldenbarnevelt, de landsadvocaat van Holland, werd in 1619 op het Binnenhof onthoofd. Hij was beschuldigd van landverraad, maar eigenlijk was het proces tegen hem het gevolg van een machtsstrijd met prins Maurits, over verschillende zaken. Welke twistappel hoort in dit rijtje NIET thuis? Vraag 23 Johan van Oldenbarnevelt A.Religie B.De oprichting van de VOC C.De Slag bij Nieuwpoort D.Het Twaalfjarig Bestand

27 Vraag 24 In het verleden hebben verschillende leden van het Koninklijk Huis een bezoek gebracht aan de gemeente Barneveld. U ziet hier Prins Hendrik die een bezoek bracht aan de bestuursvergadering van de Nederlandsche Heidemaatschappij op 2 juli 1909. Deze vond plaats in het Barneveldse gemeentehuis. Ook zijn echtgenote, koningin Wilhelmina, heeft Barneveld bezocht. Bij welke gelegenheid was dat? A.Eerste steenlegging van het eerste meisjespaviljoen van de latere Rudolphstichting in 1913 B.Opening van het Concertgebouw in 1931 C.Landdag van de Bijzonder Vrijwillige Landstorm in 1935 D.Cross-country wedstrijd door huzaren in 1939 waar ook Prins Bernhard aan meedeed

28 Vraag 25 In 1085 stuurde de Engelse koning Willem de Veroveraar zijn commissarissen het land in om al het belastbare bezit van zijn onderdanen tot in detail te beschrijven. Het uiteindelijke overzicht werd beschouwd als beslissend bij conflicten, “tot op de dag des oordeels”. A.Book of Kells B.Bayeux Book C.Book of Kings D.Domesday Book Dit boek is één van de belangrijkste economisch-historische bronnen voor de geschiedenis van Engeland. Pas in 1873 werd er een soortgelijke poging gedaan om op te schrijven hoeveel bezit een ieder had. Hoe heet dit boek?

29 Vraag 26 In de Grote Van de Giessen (het Barnevelds woordenboek) staat de volgende uitdrukking: “hie het uut de krenteton esnoept”. Wat wordt hiermee bedoeld? A.Hij heeft teveel boerenjongens genuttigd B.Hij heeft uitslag (krent) in zijn gezicht C.Hij is erg zuinig (krenterig) D.Hij is ontrouw geweest

30 Vraag 27 Het Nationaal Park De Hoge Veluwe viert dit jaar zijn 80-jarig bestaan. Tussen 1909 en 1921 werden de gronden aangekocht door het echtpaar Kröller-Müller om een privé jachtterrein te stichten. Zij lieten een groot onderkomen bouwen in het midden van het park, het Sint- Hubertus jachtslot. Wie was de architect van dit gebouw? A.Theo van Doesburg B.Karel de Bazel C.Tjeerd Kuipers D.Hendrik Berlage Jachtslot Sint Hubertus

31 Vraag 28 In de gemeente Barneveld zijn er door de jaren heen heel wat sportverenigingen geweest. Welke van de volgende voetbalclubs is NIET Barnevelds? A.Excelsior B.Rood-Wit ‘58 C.De Schaffelaar D.Maluku Muda Elftalfoto uit 1923 of 1924

32 Vraag 29 Een groot deel van de huidige gemeente Barneveld was in de Middeleeuwen bezit van een kerkelijke instelling in het huidige Duitsland. Destijds viel dit ook onder het graafschap, later hertogdom, Gelre. Over welke instelling hebben wij het? A.Het klooster van Sint Petrus en Paulus te Paderborn B.De abdij van Essen C.Het klooster Gräfenthal in Goch D.De abdij van Corvey Het Hertogdom Gelre rond 1350

33 Vraag 30 The Jetsons, een gezin in de toekomst, konden met een videotelefoon met elkaar communiceren. De televisieserie is gemaakt in de jaren zestig van de 20 e eeuw, toen video op een telefoon nog science fiction was. Vanaf wanneer kon men in Nederland gebruik maken van een videotelefoon? A.2004 B.1994 C.1984 D.1974 Klik na afloop van het filmpje op enter om verder te gaan

34 De Barneveldse Geschiedenisquiz 2015 werd samengesteld en georganiseerd door het Gemeentearchief Barneveld