Alcohol, roken en opvoeding

Presentatie over: "Alcohol, roken en opvoeding"— Transcript van de presentatie:

1 Alcohol, roken en opvoeding
Alcohol, roken en opvoeding Uw kind in de 2e klas Welkom ouders en verzorgers van leerlingen uit de 2e klas bij deze bijeenkomst over alcohol en roken en uw kind.

2 Stand van zaken Vanaf 1 januari 2014:
Geen alcohol of tabak verkopen aan jongeren onder de 18 jaar Jongeren onder de 18 met alcohol in bezit riskeren een boete Campagne NIX18: het is heel normaal om tot je 18e niet te roken of alcohol te drinken Er komt steeds meer bewustzijn bij verschillende mensen dat het alcoholgebruik onder de jongeren aangepakt moet worden. Er is een probleem, dat wordt gelukkig steeds vaker ingezien.

3 Jongeren en alcohol Er is jarenlang campagne gevoerd om uit te leggen dat jong beginnen met alcohol drinken kan leiden tot schade en veranderingen in de hersenen. Deze boodschap is op allerlei manieren bekend gemaakt, en dat heeft resultaat gehad. We zien dat de startleeftijd waarop jongeren hun eerste drankje drinken in de afgelopen jaren iets omhoog is gegaan. Daarnaast is ook bekend dat er meer ouders zijn die het niet goed vinden dat hun opgroeiende kind onder de 18 alcohol drinkt. Alle aandacht heeft zin gehad! En dus ook complimenten voor de ouders die de boodschap naleven. Er is wel iets veranderd aan de tolerante houding tov alcohol en jongeren de laatste jaren. Het is aan de andere kant ook weer niet zo dat we nu klaar zijn! Maar het begin is gemaakt..

4 Jongeren en alcohol Nederlandse jongeren drinken: …te vroeg …te vaak
Nederlandse jongeren drinken: …te vroeg …te vaak …te veel Nog steeds is het zo dat de nederlandse jongeren te vroeg te vaak en te veel alcohol drinken.

5 Te vroeg en te vaak Als we kijken naar het % jongeren dat de laatste maand heeft gedronken, zien we op de horizontale lijn de leeftijden 12 t/m 16 en op de verticale lijn de percentages. We zien dat bijna 4 % van de kinderen van 12 jaar de laatste maand dronk. Op 16-jarige leeftijd is dat gestegen tot ongeveer 66%! Dat is dus een enorme stijging. Bron: HBSC 2013

6 Laatste maand 5 of meer glazen alcohol op één gelegenheid gedronken
Te veel Laatste maand 5 of meer glazen alcohol op één gelegenheid gedronken Maar jongeren beginnen niet alleen vroeg met drinken, ze drinken ook vaak te veel. Ruim de helft van de jongeren tussen de 13 en 14 jaar die de laatste maand alcohol dronken, heeft op één gelegenheid vijf glazen of meer gedronken. Dus als je kind tussen de 13 en 14 al drinkt, is de kans groot dat hij of zij ook veel drinkt. Er zijn nu minder drinkers vergeleken met een aantal jaar geleden, maar als ze drinken, drinken ze meteen veel. Grafiek geldt voor de jongeren die de afgelopen maand dronken. Bron: HBSC 2013

7 Wat weten we over de risico’s?
Door hoeveel glazen alcohol kan een 12-jarige jongen bewusteloos raken? Voorbeeld: 3 mixdrankjes Door hoeveel glazen alcohol kan een 14-jarige 7,5 biertje Als jongeren op jonge leeftijd alcohol is dat extra risicovol. Ze voelen niet (zoals volwassenen vaak) dat ze aangeschoten worden, en kunnen dus doordrinken en dan letterlijk omvallen. Daar zijn niet eens enorme hoeveelheden voor nodig. Een 12 jarige kan al na 3 mixdrankjes bewusteloos raken.

8 Gevolgen van op jonge leeftijd drinken
Jongeren die jong al wekelijks drinken hebben een grotere kans op: latere alcoholverslaving kans op veranderingen in de hersenen agressie, onveilig vrijen alcoholvergiftiging slechte schoolprestaties en uitval - Alcohol beïnvloedt de ontwikkeling van het beloningscentrum in de hersenen. Dus hoe jonger je begint met alcohol, hoe groter de kans op verslaving op latere leeftijd. - Alcohol verstoort de ontwikkeling van specifieke (rationele) hersengebieden en de verbindingen tussen hersengebieden. Verder onderzoek moet uitwijzen in hoeverre de schade blijvend is en of er verschil is in de mate van schadelijkheid voor jongens en meisjes. - Alcohol neemt remmingen weg in het gedrag. Daardoor is er meer kans op: - agressie en geweld - (verkeers)ongelukken - onveilig vrijen Daarnaast zijn pubers gevoeliger voor alcoholvergiftiging, met kans op onderkoeling, bewusteloosheid, coma en zelfs overlijden. En zorgt veel alcohol drinken op jonge leeftijd ervoor dat schoolprestaties achteruit gaan, problemen op school en uitval.

9 Gevolgen alcohol Jongeren niet echt gevoelig voor de boodschap over mogelijke hersenschade Zij zijn gevoeliger voor de gevolgen op korte termijn: Voor schut staan omdat je dronken bent Genante foto’s op social media Dingen doen waar je achteraf spijt van hebt Het blijft lastig om bij jongeren tussen de oren te krijgen waarom alcohol drinken op jonge leeftijd niet goed is. Ze zijn niet gevoelig voor risico’s op lange termijn, eerder voor gevolgen die je direct merkt: genante foto’s op social media, spijt krijgen van dingen die je hebt gedaan onder invloed, verder zijn gegaan met seks dan je eigenlijk wou, of onveilige seks enz.

10 Wat werkt? Stel regels en geef duidelijk uw mening
Bespreek het op tijd Geef zelf het goed voorbeeld Inmiddels is er veel onderzoek gedaan naar opvoeding en alcoholgebruik van kinderen, en is bekend dat als ouders streng zijn en met hun kinderen regels afspreken om niet te drinken, deze kinderen ook daadwerkelijk minder drinken dan hun leeftijdsgenoten waarmee geen afspraken gemaakt zijn. Belangrijk is wel uit te leggen waarom u niet wilt dat uw kind drinkt. Alleen verbieden heeft geen zin. Verder is het belangrijk om hierover op tijd met uw kind in gesprek te gaan. Dus wacht niet met het gesprek tot uw kind begint met uitgaan, maar probeer daarvoor te gaan zitten. En wat ook helpt is om zelf het goede voorbeeld te geven. Kinderen kijken naar volwassene en doen hun gedrag na. Het wil niet zeggen dat u zelf niet mag drinken, u bent volwassen. Daarvoor geldt het advies: drink niet teveel en niet elke dag.

11 Duidelijke afspraak NIX18: Geen alcohol onder de 18
NIX18: Geen alcohol onder de 18 ….ook geen mixdrankjes Samenvattend: Maak een duidelijke afspraak met uw kind: De afspraak van NIX: geen alcohol onder de 18. En maak ook geen uitzonderingen (bv voor vakanties, of feestjes met Oud&Nieuw), hoe duidelijker en eenduidiger de boodschap, hoe beter het werkt.

12 Roken Als we kijken naar het % jongeren dat ooit heeft gerookt, zien we op de horizontale lijn de leeftijden 12 t/m 16 en op de verticale lijn de percentages. We zien dat tussen de 12 en 13 jaar er flink meer gerookt wordt. Op 12 jarige leeftijd heeft gemiddeld 5,3% van de jongeren ooit gerookt, op 13 jarige leeftijd is dat 12,9 %. Op 16-jarige leeftijd is dat gestegen tot bijna 45% (44,8%). NB op 12-jarige leeftijd rookt bijna niemand dageljiks, op 16-jarige leeftijd is dat 14% Bron: HBSC 2013

13 Jongeren en roken De gemiddelde startleeftijd is 12,8 jaar
De gemiddelde startleeftijd is 12,8 jaar Na 16 jaar beginnen jongeren niet meer snel meer met roken Omdat jongeren na hun 16e niet meer zo snel beginnen met roken, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat het startmoment van roken zo lang mogelijk wordt uitgesteld.

14 Risico’s roken Verslaving Kanker Hart- en vaatziekten Slechte conditie
Verslaving Kanker Hart- en vaatziekten Slechte conditie Bruine vingers Gele tanden Stinkende adem

15 Risico’s meeroken Meeroken: ongewild inademen van tabaksrook Risico’s:
Meeroken: ongewild inademen van tabaksrook Risico’s: irritatie aan ogen, neus, keel misselijkheid hoofdpijn Sommige ouders roken zelf, en roken ook thuis waar hun kind bij is. Het is voor kinderen (ook voor oudere kinderen) extra slecht als ze meeroken, dit komt omdat hun lichaam nog in ontwikkeling is. Er is veel onderzoek gedaan naar meeroken, en steeds blijkt dat kinderen ziek kunnen worden van meeroken. U kunt als ouder uw kind het beste beschermen door te zorgen voor een rookvrij huis. Rook altijd buiten!

16 Duidelijk advies NIX18: Niet roken, sowieso niet tot 18 jaar.
Roken is niet goed voor je, ook niet na je 18e. We weten ook dat als je het startmoment zo lang mogelijk uitstelt, de kans dat je gaat beginnen ook kleiner wordt. Het is dus belangrijk om met uw kind de afspraak te maken om niet te roken, in elk geval niet tot 18 jaar. Het is heel lastig om met roken te stoppen als je eenmaal begonnen bent, dit geldt ook voor jongeren. Maak daarom samen met uw kind weer de afspraak van NIX: niet roken, sowieso niet tot 18 jaar, en leg uit waarom u niet wilt dat uw kind rookt.

17 (ook al ervaren ouders dat niet altijd zo)
Ouders hebben grote invloed op het gedrag en de opvattingen van hun kinderen…. (ook al ervaren ouders dat niet altijd zo) Ouders denken vaak dat de invloed op hun kinderen minder wordt naarmate ze ouder worden. Toch is dat niet helemaal waar. Natuurlijk is het zo dat vrienden en omgeving (de invloed van vriendengroepen/reclame enz) belangrijk zijn, maar de invloed van ouders blijft belangrijk. Het is dus belangrijk dat u blijft aangeven dat u niet wilt dat uw kind alcohol drinkt of rookt.

18 Invloed ouders Deze illustratie laat zien dat ouders meer zijn gaan beseffen dat hun invloed belangrijk is op het drink- en rookgedrag van hun kind. Ze realiseren zich steeds meer dat het zin heeft om regels te stellen over roken en drinken en zjin er meer van overtuigd dat het dus zin heeft om te doen.

19 Als ik zelf rook, kan ik mijn kinderen dat niet verbieden."
Stelling 1 Als ik zelf rook, kan ik mijn kinderen dat niet verbieden." Onderzoek: Ook ouders die roken kunnen effectief het roken van hun kinderen beperken Ouders vinden het lastig om hun kind te verbieden om te roken, als ze zelf roken. Toch kan dat. U kunt als ouder uitleggen dat u niet wilt dat uw kind gaat roken. U kunt vertellen dat jongeren nog sneller verslaafd kunnen raken dan volwassenen. En dat het dus erg moeilijk is om te stoppen als je eenmaal rookt.

20 Stelling 2 "Als ik mijn kinderen verbied alcohol te drinken, gaan ze zich tegen mij verzetten." Onderzoek Kinderen hechten aan heldere regels. Bij heldere regels niet meer ruzie. Ouders willen natuurlijk goed contact met hun kinderen en zijn bang dat hun kind zich tegen hun keert als ze het verbieden om alcohol te drinken. Of dat ze ete dan toch stiekem, en juist meer gaan doen. Onderzoek laat zien dat kinderen van strenge ouders (die dus regels maken en ze handhaven, dwz consequenties verbinden als er toch gedronken wordt) uiteindelijk minder drinken dan kinderen die geen afspraken hierover hebben met hun ouders. Belangrijk is om uit te leggen waarom u de regels belangrijk vindt en zorg ervoor dat de regels helder en duideljik zijn, zodat er geen misverstanden over kunnen bestaan. De afspraak van NIX18 is een hele duidelijke..

21 Wat kunt u doen? Maak duidelijke afspraken met uw kind
Maak duidelijke afspraken met uw kind NIX18: niet roken en drinken tot 18 jaar Weet wat uw kind doet Actie vooraf in plaats van reactie achteraf

22 Regels en volhouden Het kan lastig zijn om als individuele ouder regels te stellen, als ouders van vrienden en vriendinnen dit niet doen. Ons advies is: maak SAMEN afspraken voor dit jaar! ‘Ik ben de enige die niet mag drinken, echt iedereen mag het gewoon..’ Veel gehoord argument van jongeren. U wilt als ouder niet dat uw kind uit de groep valt en soms vallen ouders dan voor dit argument. Toch blijkt dit hel vaak niet te kloppen en hebben veel ouders met hun kinderen de afspraak van NIX gemaakt. Informeer uzelf en ga in gesprek met andere ouders hoe zij dit doen en welke afspraken zij hebben gemaakt met hun kind. Samen staat u sterker. Tip: maak een app-groepje aan met een aantal ouders (of met de klas)

23 Samenvatting Als ouders heeft u invloed op het gedrag van uw kind
NIX18: Niet roken en drinken tot 18 jaar Stel heldere grenzen Maak samen met andere ouders afspraken hierover

24 De gezonde school en genotmiddelen
Meer info op: Hoepakjijdataan.nl Pratenmetuwkind.nl Uwkindenalcohol.nl Uwkindenroken.nl Rookvrijopgroeien.nl Deze presentatie is onderdeel van het preventieprogramma De gezonde school en genotmiddelen, zie Bronnen van deze presentatie: Koning, Vollebergh, Smit, Verdurmen, Van der Eijnden, ter Bogt, et al. (2009). Preventing heavy alcohol use in adolescents (PAS): cluster randomized trial of a parent and student intervention offered separately and simultaneously. Addiction, 104, Koning, I.M., van den Eijnden, R.J.J.M., Verdurmen, J.E.E., Engels, R.C.M.E., & Vollebergh, W.A.M. Long-term effects of a Parent and Student Intervention on alcohol use in adolescents; a Cluster Randomized Trial. Manuscript submitted for publication. Koning, I.M., van den Eijnden, R.J.J.M., Engels, R.C.M.E., Verdurmen, J.E.E., & Vollebergh, W.A.M. Why target early adolescents and parents in alcohol prevention? The mediating effects of self-control, rules and attitudes about alcohol use. Accepted for publication in Addiction. Koutakis N., Stattin H., Kerr M. Reducing youth alcohol drinking through a parent-targeted intervention: the Örebro Prevention Program. Addiction 2008; 103: 1629–37. HBSC 2013