Buitenlandse rechtspraak

Presentatie over: "Buitenlandse rechtspraak"— Transcript van de presentatie:

1 Buitenlandse rechtspraak
PAO Actualiteiten auteursrecht Prof. dr. M.R.F. Senftleben Leiden, 11 november 2013

2 Inhoud makerschap in internationale context vrije bewerking
secundaire openbaarmaking in de cloud uitputting internationale uitputting in de VS toepassing UsedSoft-leer in Duitsland filterverplichtingen van hostingdiensten aansprakelijkheid voor filesharing door kinderen triple damages in Polen

3 Makerschap volgens lex loci protectionis

4 Art. 5 lid 2 BC Bijgevolg worden, buiten de bepalingen van deze Conventie, de omvang van de bescherming, zowel als de rechtsmiddelen, die de auteur worden gewaarborgd ter handhaving van zijn rechten, uitsluitend bepaald door de wetgeving van het land, waar de bescherming wordt ingeroepen.

5 Cour de cassation 10 april 2013, zaak 11-12508, Fabrice X/ABC Intercontinental
reporter en cameraman van ABC Intercontinental werkte als reporter in Parijs doet beroep op auteursrecht, volgens hem sprake van ongeautoriseerde exploitatie van zijn documentaires ABC Intercontinental internationale nieuwsprovider gevestigd in de VS heeft Fabrice X 2004 ontslagen

6 Strekking art. 5 lid 2 BC? regelt slechts omvang van bescherming algemeen IPR om maker vast te stellen regelt ook vaststelling van de maker bijzondere IPR-norm met voorrang

7 Cour de cassation Qu’en statuant ainsi, alors que la détermination du titulaire initial des droits d’auteur sur une oeuvre de l’esprit est soumise à la règle de conflit de lois édictée par l’article 5-2 de la Convention de Berne, qui désigne la loi du pays où la protection est réclamée, la cour d’appel a violé cette disposition par fausse application…

8 Cour de cassation 10 april 2013, zaak 11-12508, Fabrice X/ABC Intercontinental
Vgl. S.J. Schaafsma, IE in het conflictenrecht, diss. Leiden 2009, p Oppassen geblazen bij fictief makerschap! werkgeversauteursrecht, art. 7 Aw openbaarmakingsauteursrecht, art. 8 Aw opdrachtgeversauteursrecht, artt en 3.8 BVIE HR 25 oktober 2013, S&S/Esschert, ‘vuurkorf’

9 Vrije bewerking

10 OGH 12 februari 2013, zaak 4 Ob 190/12p, ‘Hundertwasserhaus VI’
Josef Krawina architect van Hundertwasserhaus in Wenen roept auteursrecht in om merchandisingartikelen te verbieden Gedaagde gespecialiseerd in het bedrukken van zijden doeken gebruikt Hundertwasserhaus in bewerkte vorm als motief voor merchandisingartikelen

11 Interpretatie § 5 lid 2 UrhG: freie Benützung
…dass trotz des Zusammenhangs mit einem anderen Werk ein von diesem verschiedenes, selbstständiges Werk vorliegt, dem gegenüber das Werk, an das es sich anlehnt, vollständig in den Hintergrund tritt.

12 OGH 12 februari 2013, zaak 4 Ob 190/12p, ‘Hundertwasserhaus VI’

13 OGH 12 februari 2013, zaak 4 Ob 190/12p, ‘Hundertwasserhaus VI’
Beoordelingscriteria uitgangspunt: kenmerken waaruit individualiteit blijkt maar ook: totaalindruk, geen opsplitsing in separate elementen, vrij vormgevingserfgoed blijft buiten beschouwing individualiteit uitgangswerk vs. individualiteit bewerking In beginsel hoge drempel vervolginnovatie meestal niet belemmerd want: groot reservoir van vrij beschikbaar materiaal

14 OGH, r.o. 2.2, sub b Im vorliegenden Fall verfügt die Vorlage (das Hundertwasser-Haus) über eine ausgeprägte Individualität. Das strittige Motiv der Tücher lässt auch bei bloß flüchtiger Betrachtung die charakteristischen Merkmale der Vorlage erkennen. Zwar tritt mit der Spiegelung, der teilweise abweichenden Zuordnung von Farben zu bestimmten Bauteilen, den Schriftelementen und dem gepunkteten Hintergrund eine eigene geistige Schöpfung des Urhebers der Bearbeitung hinzu. Von einem Verblassen der Vorlage kann aber nicht einmal ansatzweise die Rede sein.

15 HR, Stokke-arresten

16 Secundaire openbaarmaking in de cloud

17 Privékopie naar de cloud

18 Cloud TV-recorder

19 US Court of Appeals 2nd Cir. 1 april 2013, WNET/Aereo
Beoordelingsfactoren op basis van eerdere uitspraak in Cablevision (Cartoon Network LP/CSC Holdings): Potentieel publiek: als een transmissie slechts door een abonnee kan worden bekeken, geen public performance (tenzij, punt 3). Privétransmissies mogen niet bij elkaar worden opgeteld. Maakt niet uit of er vele transmissies zijn van één werk (tenzij, punt 3). Tenzij afzonderlijke transmissies voortkomen uit één kopie van een bepaald werk. Dan wel transmissies samentellen en bepalen of sprake is van public performance. Iedere factor die het potentiele publiek van een transmissie beperkt is relevant.

20 US Court of Appeals 2nd Cir. 1 april 2013, WNET/Aereo

21 BGH 22 april 2009, zaak I ZR 216/060, ‘Internet-Videorecorder’
RTL en Sat.1 zenden tv-programma’s uit Shift.TV en Save.tv bieden persoonlijke online videorecorders aan geregistreerde klanten kunnen tv-programma’s kiezen die vervolgens op hun persoonlijke onlinerecorder worden opgeslagen per internet zijn deze kopieën altijd toegankelijk, ook voor herhaald gebruik

22 BGH 22 april 2009, zaak I ZR 216/060, ‘Internet-Videorecorder’
Alternatieve benaderingen Oplossing I: kopieën zijn de klanten van Shift.TV toe te rekenen schending doorzendrechten? Oplossing II: kopieën zijn Shift.TV toe te rekenen schending reproductierecht

23 BGH 22 april 2009, zaak I ZR 216/060, ‘Internet-Videorecorder’
Kopieën zijn de klanten van Shift.TV toe te rekenen. Shift.TV treedt in de achtergrond, handelt slechts als instrument van de klanten (geautomatiseerde procedure) Schending van doorzendrechten? omroepsignalen gelijktijdig doorgezonden aan onlinerecorders gebruik vergelijkbaar met andere openbaarmakingsrechten in dit geval mogelijkerwijs publiek aanwezig

24 Meer ruimte in de toekomst?
van een beoordeling op basis van de technische werkwijze… naar een functionele beoordeling van de gebruiksmogelijkheden?

25 Criteria HvJ EU andere technische werkwijze
dezelfde technische werkwijze ander organisme interventie publiek ander organisme interventie nieuw publiek winstoogmerk

26 HvJ EU, TV Catchup, punt 38 …voor een nieuw publiek waarmee de betrokken auteurs geen rekening hebben gehouden toen zij de betrokken uitgezonden doorgifte hebben gedaan.

27 Internationale uitputting in de VS

28 US Supreme Court 19 maart 2013, Kirtsaeng/Wiley
heeft auteursrecht op wetenschappelijke boeken gebruikt copyright notices om verdere verspreiding van buiten de VS verkochte boeken te beperken op de desbetreffende regio (Asië, Europa etc.) Supap Kirtsaeng student met studiebeurs in de VS haalt profijt uit de verkoop van goedkope Thai edities van Wiley boeken in de VS

29 Sec. 109(a) US Copyright Act: first sale doctrine
…the owner of a particular copy or phonorecord lawfully made under this title […] is entitled, without the authority of the copyright owner, to sell or otherwise dispose of the possession of that copy or phonorecord.

30 ‘lawfully made under this title’
beperking van geografische reikwijdte = alleen gebieden waar de Copyright Act daadwerkelijk van kracht is geen beperking van geografische reikwijdte = omvat alle boeken die geautoriseerd zijn in de zin van de Copyright Act

31 US Supreme Court, part II, section A
…one can say that the American Copyright Act is applicable to all pirated copies, including those printed overseas.

32 Amici curiae American Library Association Used-book dealers
vreest dat buitenlandse boeken niet zonder toestemming in de VS verspreid mogen worden Used-book dealers hebben altijd verondersteld dat de first sale doctrine van toepassing was op buitenlandse boeken Technology companies vrezen dat voor de verkoop van auto’s met buitenlandse software nogmaals toestemming nodig is

33 US Supreme Court, part III
…Congress enacted a copyright law that (through the ‘first sale’ doctrine) limits copyright holders’ ability to divide domestic markets. And that limitation is consistent with antitrust laws that ordinarily forbid market divisions.

34 Art. 10 lid 2 sub a Nieuwe Merkenrichtlijn (voorstel Europese Commissie)
…the sign is identical with the trade mark and is used in relation to goods or services which are identical with those for which the trade mark is registered and where such use affects or is liable to affect the function of the trade mark to guarantee to consumers the origin of the goods or services.

35 Toepassing UsedSoft-leer in Duitsland

36 HvJ EU 3 juli 2012, zaak C-128/11, UsedSoft/Oracle
onbruikbaar maken eigen kopie maakt doorverkoop mogelijk verkrijger van second hand licentie mag zelf opnieuw downloaden download van software brengt uitputting van distributierecht met zich mee

37 OLG Frankfurt a.M. 18 december 2012, zaak 11 U 68/11
Eiser producent van software verkoopt met 80% korting aan onderwijsinstellingen Gedaagde koopt 40 licenties met korting, heeft echter geen eigen gebruik voor ogen wil alleen doorverkopen aan een derde die zelf niet in aanmerking komt voor korting derde verkoopt verder en splitst daarbij licenties af

38 OLG Frankfurt a.M. 18 december 2012, zaak 11 U 68/11
Voldaan aan HvJ EU voorwaarde dat verkoper voldoende gelegenheid had om billijke vergoeding te verkrijgen? rechter kan ervan uitgaan dat door de rechthebbende bepaalde prijs in beginsel billijke vergoeding inhoudt geldt ook bij kortingen die wellicht niet rendabel zijn reeds de mogelijkheid om billijke vergoeding te verkrijgen is voldoende bij misleiding door koper zou rechthebbende de koopovereenkomst kunnen aanvechten

39 OLG Frankfurt a.M. 18 december 2012, zaak 11 U 68/11
Voldaan aan HvJ EU voorwaarde dat licentie voor meerdere gebruikers niet mag worden opgesplitst? hier wel afsplitsing van twee licenties in de loop van de verdere doorverkoop situatie echter niet met UsedSoft vergelijkbaar, want geen centrale server eiser heeft gewoon 40 licenties verkocht en dus 40 gebruiksmogelijkheden toegestaan dit totaalaantal is niet overschreden omdat steeds kopieën voor doorverkoop onbruikbaar zijn gemaakt

40 OLG Frankfurt a.M. 18 december 2012, zaak 11 U 68/11
Is het OLG Frankfurt a.M. te ver gegaan? niet het laatste woord in deze zaak revision bij BGH, zaak I ZR 8/13 zie

41 Filterverplichting hostingdienst

42 BGH 15 augustus 2013, zaak I ZR 80/12, ‘File-Hosting-Dienst’
GEMA vertegenwoordigt muziekauteursrechten Rapidshare.com stelt serverruimte aan gebruikers ter beschikking geüploade bestanden zijn via ‘download link’ toegankelijk links kunnen door gebruikers aan doorzoekbare verzamelingen worden toegevoegd verdient geld met premiumaccounts vroeger ook premiumpunten voor het delen van bestanden met andere gebruikers

43 BGH 15 augustus 2013, zaak I ZR 80/12, ‘File-Hosting-Dienst’
Rapidshare.com = ‘Störer’ niet medeplichtig want kennis van een concreet dreigende inbreuk niet bewezen maar wel ‘Störer’ want redelijke controleverplichtingen niet nagekomen Redelijke controleverplichtingen algemene monitoringverplichting gaat te ver maar wel controleverplichting in specifieke gevallen om onrechtmatige handelingen te ontdekken en voorkomen (HvJ EU, L’Oréal/eBay)

44 BGH 15 augustus 2013, zaak I ZR 80/12, ‘File-Hosting-Dienst’
Verder gaande controleverplichtingen mogelijk in het geval van platforms die bijzondere gevaren met zich meebrengen in het bijzonder wanneer businessmodel van meet af aan op het faciliteren van inbreuk is gericht

45 BGH 15 augustus 2013, zaak I ZR 80/12, ‘File-Hosting-Dienst’
Concrete beoordeling Rapidshare.com niet a priori op inbreuk gericht want verschillende legale toepassingen mogelijk (cloud locker) maar wel verhoging inbreukrisico door eigen activiteiten, namelijk aanbod van premiumaccounts met enorme downloadsnelheden en geheugencapaciteit die met name voor illegaal aanbod aantrekkelijk is hieruit kan verder worden afgeleid dat rapidshare van onrechtmatige downloads profiteert aanbod van anonieme accounts is ook aanwijzing hiervoor

46 BGH 15 augustus 2013, zaak I ZR 80/12, ‘File-Hosting-Dienst’
Controleverplichtingen Rapidshare.com algemene monitoringverplichting gaat te ver omdat rapidshare vaak ook legaal gebruikt wordt controleverplichting ontstaat echter zodra GEMA melding maakt van duidelijke inbreuken dan dient rapidshare ook toekomstige inbreuken op door GEMA genoemde werken in het algemeen te voorkomen dus niet slechts dezelfde inbreuk door dezelfde gebruiker maar ook beschikbaarstelling van hetzelfde werk door andere gebruikers

47 BGH 15 augustus 2013, zaak I ZR 80/12, ‘File-Hosting-Dienst’
Controleverplichtingen Rapidshare.com deze controleverplichting is niet op een maximumaantal te controleren werken beperkt in het geval van de linkverzamelingen betekent dit ook het actieve zoeken naar vergelijkbare links die de werktitel bevatten of in de beschrijving naar het werk verwijzen zoektocht omvat gebruik van Google, Facebook en Twitter, maar ook ‘webcrawlers’ en tekstfilters gevaar dat rechtmatige privékopieën worden gewist sluit controleverplichting niet uit

48 Aansprakelijkheid voor filesharing door kinderen

49 BGH 15 november 2012, zaak I ZR 74/12, ‘Morpheus’
Duitse platenmaatschappijen vorderen schadevergoeding voor illegaal filesharing ten aanzien van 15 muziektitels 200 € per titel, dus in totaal 3000 € Ouders stelden computer aan 13-jarige zoon ter beschikking hadden geen aanwijzingen dat de zoon betrokken was bij filesharing

50 BGH 15 november 2012, zaak I ZR 74/12, ‘Morpheus’
Omvang toezichtsverplichting uitgangspunt: normaal ontwikkelde 13-jarige zoon zoon volgt in het algemeen de verboden van de ouders dan voldoende dat de ouders de zoon op onrechtmatigheid filesharing wijzen en deelname aan filesharing verbieden In beginsel niet vereist toezicht op internetgebruik en controle van de computer ook geen (gedeeltelijke) blokkade van internettoegang Anders zodra concrete aanwijzingen voor inbreuk

51 Triple damages in Polen

52 Hooggerechtshof 21 oktober 2011, zaak III CSK 133/11, ‘Triple damages’
Vereniging van filmmakers collectieve beheersorganisatie voor filmrechten S.A.V. kabelaar in de regio Bialystok had contract voor oktober 2004 – april 2009 waarin als vergoeding 2,8% van de nettoinkomsten was afgesproken daarna echter doorgifte zonder contractuele basis

53 Hooggerechtshof 21 oktober 2011, zaak III CSK 133/11, ‘Triple damages’
Art. 79 lid 1 no. 3 sub b Aw Polen licentievergoeding x 2 bij inbreuk, x 3 bij opzet In strijd met Handhavingsrichtlijn? gericht op schadevergoeding, niet op straf geldt niet direct tussen individuele rechtssubjecten gewone licentievergoeding niet voldoende, want geen prikkel voor inbreukmakers om licentie te nemen verder voorkomen van bewijsproblemen

54 For publications, search for ‘senftleben’ at www.ssrn.com.
Bird & Bird is an international legal practice comprising Bird & Bird LLP and its affiliated businesses.