Instructeur B Rotsklimmen Theorie zekeringstechnieken

Presentatie over: "Instructeur B Rotsklimmen Theorie zekeringstechnieken"— Transcript van de presentatie:

1 Instructeur B Rotsklimmen Theorie zekeringstechnieken
Instructeur B Rotsklimmen

2 Instructeur B Rotsklimmen
Nut les ‘theorie zekeringstechnieken’ Bewust worden gevaarlijke situaties Beter inzicht onbekende/nieuwe situaties (bvb K) “waarom?” i.p.v. “daarom!” Toogdiscussies (bvb: FC ½ > 1) Helpen bij keuze maken verschillende technieken of materiaal (bvb laten zakken) Instructeur B Rotsklimmen

3 Instructeur B Rotsklimmen
Werkwijze les ‘theorie zekeringstechnieken’ Vanuit praktijkvoorbeeld => achterliggende theorie => andere toepassingen Zo veel mogelijk visueel en analoog, zo weinig mogelijk formules Interactiviteit Basis: deze pdf; naslag: lestekst Instructeur B Rotsklimmen

4 Instructeur B Rotsklimmen
« EXAMEN » Instructeur B Rotsklimmen

5 Instructeur B Rotsklimmen
HET BELANGRIJKSTE… Mechanisch hulpstuk (niet perfect en foolproof!) Ondergrond (belangrijkste !) Zekering/zekerheid WHAT IF ? => BACKUP! Vb: prusikken! Instructeur B Rotsklimmen

6 Instructeur B Rotsklimmen
Bvb ENKELVOUDIGE TAKEL: wat is krachtwinst? P.S.: wrijving verwaarlozen we in eerste instantie Instructeur B Rotsklimmen

7 Instructeur B Rotsklimmen
Eerste gedacht….. Instructeur B Rotsklimmen

8 Na diepere analyse, en bedenkingen omtrent ‘evenwicht’…
Instructeur B Rotsklimmen

9 Instructeur B Rotsklimmen
‘Echte’ en ‘valse’ poulie-effect Instructeur B Rotsklimmen

10 Instructeur B Rotsklimmen
KRACHTEN “Vectoriêle grootheid” Heeft een grootte (kg-kracht, of decaNewton= 10 N = 1 daN) Heeft een richting Voorstellen door pijl, lengte pijl evenredig aan grootte kracht Je kan ze ”al tekenend” optellen (bij evenwicht: som krachten = nul) A+B=C C B A Instructeur B Rotsklimmen

11 Instructeur B Rotsklimmen
KRACHTEN: ook optelbaar als ze niet in zelfde richting liggen: Krachtendriehoek, bvb! Instructeur B Rotsklimmen

12 Instructeur B Rotsklimmen
A B C A+B=C Instructeur B Rotsklimmen

13 Instructeur B Rotsklimmen
Andere toepassing krachtvectoren optellen KLEMBLOK (of friend) Instructeur B Rotsklimmen

14 Instructeur B Rotsklimmen
En bij een slaghaak is dit nog ‘erger’ (cfr ‘wig’ van steenhouwer) Instructeur B Rotsklimmen

15 Instructeur B Rotsklimmen
EN WAT ALS ER TOCH WRIJVING IS? Bvb bij een takel met hulptouw? Instructeur B Rotsklimmen

16 Instructeur B Rotsklimmen
WRIJVING is iets raars… Want bvb onafhankelijk van grootte van contactoppervlak… voorwerp wordt tegen een oppervlak geduwd Wanneer het voorwerp opzij geduwd wordt, onstaat er een tegengestelde kracht in het contactoppervlak tussen voorwerp en oppervlak. Deze tegenwerkende kracht is de wrijving Instructeur B Rotsklimmen

17 Instructeur B Rotsklimmen
WRIJVING is iets raars… Want bvb onafhankelijk van grootte van contactoppervlak… Daarom: klimschoentjes… Instructeur B Rotsklimmen

18 Instructeur B Rotsklimmen
WRIJVING in musketon Vergelijk met… Instructeur B Rotsklimmen

19 Instructeur B Rotsklimmen
WRIJVING Instructeur B Rotsklimmen

20 Instructeur B Rotsklimmen
Hoe zit het dan bij die takel met hulptouw? Instructeur B Rotsklimmen

21 Instructeur B Rotsklimmen
WRIJVING toegepast op zekeringstoestellen Instructeur B Rotsklimmen

22 Instructeur B Rotsklimmen
VOORKLIMMERSVAL Instructeur B Rotsklimmen

23 Instructeur B Rotsklimmen
VOORKLIMMERSVAL V= √2mgkVf Vf = 2B/(A+B) k= constante?? Typische waardes k: 1-touw: (norm), 20 à (praktisch) ½-touw: 15 à , (praktisch) Instructeur B Rotsklimmen

24 Instructeur B Rotsklimmen
VOORKLIMMERSVAL V= √2mgkVf Invloed van m, g, k, Vf ?? P.S.: er bestaat ‘correcte’ formule…bvb van belang bij kleine vallen (naklimmersval!) Instructeur B Rotsklimmen

25 Instructeur B Rotsklimmen
VOORKLIMMERSVAL Instructeur B Rotsklimmen

26 Instructeur B Rotsklimmen
VOORKLIMMERSVAL Wat bij voorklimmersval op 2 touwen?? Instructeur B Rotsklimmen

27 Instructeur B Rotsklimmen
VOORKLIMMERSVAL Verband poulie-effect laatste tussenzekering en normering musketons ~ 2000DaN Instructeur B Rotsklimmen

28 Instructeur B Rotsklimmen
VOORKLIMMERSVAL : tussenzekering én zekeringstoestel Instructeur B Rotsklimmen

29 Instructeur B Rotsklimmen
VOORKLIMMERSVAL :zekeren op lichaam versus op relais Instructeur B Rotsklimmen

30 Instructeur B Rotsklimmen
VOORKLIMMERSVAL :invloed aantal setjes Instructeur B Rotsklimmen

31 Instructeur B Rotsklimmen
Het model versus de werkelijkheid: Lichaam klimmer én touw zelf (interne wrijving) neemt energie op => vangstoot verlaagt! Instructeur B Rotsklimmen

32 Instructeur B Rotsklimmen

33 Instructeur B Rotsklimmen
INDOOR Rotsklimmen enkele TL Alpiene rotsklimmen Big Wall Waterval-ijs-klimmen Gletsjer Hoog-alpiene routes Top-rope VKL, begin-ners VKL Hoog niveau Beginners Geconfir-meerd DIMENSIES Type enkel X half Evt. X Lengte - 50 60/70 60 Diameter (en dus gewicht per m) Dik Medium Dun VAL-GEDRAG Aantal normvallen medium hoog Hoog Vangstooot Bij normval HANDEL-BAARHEID gebruiksrek klein Klein Tot Mantel Groot aan-deel knoopbaarheid goed SPECIFIEK Kantenvalbestendigheid gewenst? ja Impregnering gewenst? Instructeur B Rotsklimmen

34 Instructeur B Rotsklimmen
Klimtouw verkort tussen fabrikatie (onder spanning) en verkoop touwdiameters en -gewicht: enkel (8,9-11 mm, g/m), half (7,8-9 mm, g/m) Diameter beïnvloedt rechtstreeks gewicht Diameter kan invloed hebben op gebruik zekeringsapparaat (grote diameter is ook makkelijker vast te houden) Bij sportklimmen: 50 tot 80 maal aantal normvallen mogelijk (dixit Pit Schubert) Normvallen (5 – 17): bij meer dan 10: ‘multisturzseil’ : grotere veiligheidsreserve bij touwen waarvan men verwacht dat ze gaan ‘afzien’ Vangstoot bij normval: criterium= 15 g als maximum wat menselijk lichaam kan verdragen; = Omgekeerd evenredig met vangstootrek Vangstotrek bij ‘normale’ sportklimval: 17% gemiddeld (dixit Pit Schubert) en sowieso min. 9 % om te overleven Gebruiksrek: maat voor de elasticiteit bij gebruik (Normtest: voorbelast met 5 kg, dan belast tot 80 kg, 10 – 12 %, weinig verschil enkel- en halftouwen) - Topropetouwen hebben best een hoog mantel-aandeel (> 40%) Knoopbaarheid wordt gemeten in normtest: (enkelvoudige knoop onder 10 daN belast, tot 1 daN ontlast; verhouding ‘diafragma’/touwdiameter bepalen), maar kan even goed ‘handmatig’ geverifieerd worden; van belang voor goed passeren touwen door zekerings- en afdaalapparaat en tussenzekeringen Impregnering: beperk wateropslorping en dus gewicht touw beprkt vuil worden, maakt het duurderMaakt touw duurder Instructeur B Rotsklimmen

35 Instructeur B Rotsklimmen
Gletsjertouw en rotsklimtouw niet mengen Touw niet aan chemicaliën blootstellen Regelmatige visuele en tactiele inspectie ôp beschadiging Proper houden Instructeur B Rotsklimmen

36 Instructeur B Rotsklimmen
Laatste bemerkingen bij materialen * Karabiners Snapper open/gesloten Incidenteel openen snapper=> draadsnapper Instructeur B Rotsklimmen

37 Instructeur B Rotsklimmen
Gordel Slijtage (bijzonder rond inbindlussen) beenlussen Instructeur B Rotsklimmen

38 Instructeur B Rotsklimmen
KEUZECRITERIA TOUW Mantelaandeel en –verschuiving - Hoog mantelaandeel (> 40%) voor topropetouwen Type touw Norm mantelverschuiving courant 20 mm (UIAA) Instructeur B Rotsklimmen