Modellen en Stromingen

Presentatie over: "Modellen en Stromingen"— Transcript van de presentatie:

1 Modellen en Stromingen
College 1 Inleiding

2 Sheets: Kamer: ML

3 Vandaag Inhoud module H1 en H9

4 Inhoud Module Week 2 t/m 8 hoor- en werkcolleges
Hoorcolleges behandelen het grootste gedeelte van de literatuur, aanvullende leermiddelen, en ruimte om vragen te stellen tijdens elk college Werkcolleges maken de koppeling tussen theorie en praktijk Week 9 schriftelijke toets

5 Toetsing Toets met MC-vragen Minimaal 5,5 voor toekenning studiepunten

6 Literatuur Rigter, J. (2008). Het palet van de psychologie. Stromingen en hun toepassingen in de hulpverlening en opvoeding. Bussum, Nederland: Uitgeverij Coutinho.

7 Het Palet In elk hoofdstuk staat een stroming centraal LET OP: H7 omgevingsspsychologie is GEEN tentamenstof Kijk op en op de site van de uitgever voor extra leermiddelen

8 Definitie Psychologie
Geen overeenstemming over de definitie. Letterlijk ‘wetenschap van de psyche van de mens’ - psyche=geest Extern: de psychologie kent van oudsher veel raakvlakken met andere mens- of sociale wetenschappen Intern: veel meningsverschillen tussen psychologen

9 Relatie psychologie - andere sociale wetenschappen
Op welke manier kijkt een psycholoog naar een kind? Op welke manier kijkt een socioloog naar een kind? Op welke manier kijkt een cultureel antropoloog naar een kind? Op welke manier kijkt een orthopedagoog naar een kind? Op welke manier kijkt een pedagoog naar een kind?

10 Functies van theorieën
Systematiseren of ordenen Wetenschappelijke kennisverwerving geschiedt volgens duidelijke regels: controleerbaar en herhaalbaar Verklaren en voorspellen van gedrag Heuristische functie Een theorie is nooit af; zij levert weer nieuwe ideeën op

11 Kenmerken psychologische stromingen
Een stroming heeft een geschiedenis Een stroming heeft een mensbeeld

12 Geschiedenis van stromingen
Altijd een historische ontwikkeling Altijd invloed van cultuur en tijdstip van ontstaan Stromingen reageerden op elkaar Er is vaak sprake van wisselende modes; slingerbeweging Stromingen maken gebruik van elkaars inzichten

13 Nieuwe eis aan wetenschap
Nadruk op effectiviteit van een methode Een theorie moet bewijzen dat ze een juist inzicht biedt, dus dat ze werkt Het nieuwe begrip is: evidence based afkomstig uit de medische wetenschap Psychologie zoveel mogelijk benaderen als exacte wetenschap. Theorieen gebaseerd op gedegen onderzoek

14 Twee aspecten van een mensbeeld
Beschrijving van kenmerkende eigenschappen Een verwijzing naar hoe mensen behoren te zijn

15 Mensbeelden in drie niveaus
Hoe hoger het niveau, hoe complexer het gedrag

16 Mechanistisch mensbeeld
Mensen zijn als mechanieken Een mens is een ingewikkeld dier Iedere mens en ieder menselijk deeltje is afzonderlijk te bestuderen De invloed van de omgeving is niet essentieel Het geheel is gelijk aan de som der delen

17 Organistisch mensbeeld
Mensen zijn als organismen, ze groeien en bloeien Vergelijkingen met dieren kunnen zinvol zijn Een organisme kun je niet los bestuderen van zijn omgeving Het geheel is meer dan de som der delen

18 Personalistisch mensbeeld
Principieel onderscheid tussen mensen en overige organismen Menselijk handelen is doelgericht, mensen geven zin aan hun leven Een mens is één geheel Kennis uit dierexperimenten zegt niets over menselijk gedrag

19 De 6 stromingen Wat weet je al van deze stromingen?
Biologische psychologie Psychoanalyse Behaviorisme Humanistische psychologie Cognitieve psychologie Systeemtheorie

20 Biologische psychologie
‘Alles is aangeboren, bepaald door evolutie, genen, hormonen en neurotransmitters’ Darwin Evolutie, hersenactiviteit, genonderzoek, hormoonhuishouding Problemen ontstaan door erfelijke aanleg en ontregelde biologische processen

21 Psychoanalyse ‘Een mens wordt gestuurd door aangeboren driften en lusten.’ Freud, Erikson, Marcia Es-Ich-Uberich (OF Id-Ego-Superego) Verdedigingsmechanismen Problemen ontstaan door ego-zwakte, onderdrukte innerlijke driften, onverwerkte trauma’s Overdracht: In de behandeling is het soms nodig gevoelens buiten de behandeling, uit het verleden, over te dragen naar de therapiesituatie

22 Gedragsbenadering; behaviourisme
‘Gedrag is aangeleerd’ Klassiek conditioneren (Pavlov, Watson) Operant conditioneren (Skinner) Modelling; observational learning (Bandura) Gaat over waarneembaar gedrag. Emotionele problemen worden gezien als gedragsproblemen Problemen ontstaan door verkeerd aangeleerd gedrag

23 Clientgerichte benadering; humanistische psychologie
‘Elk mens heeft de behoefte en kracht zich te ontplooiien’ Rogers, Maslow Zelfactualisatie, congruentie zelfbeeld en ideaalbeeld Niet gericht op problemen, maar op coping Problemen ontstaan door incongruentie zelfbeeld en ideaalbeeld, geen mogelijkheid tot zelfactualisatie, en is ter interpretatie van het individu

24 Cognitieve psychologie
‘Het begint met een gedachte’ Ellis, Beck Brein als computer ABC-schema (Activating events, Beliefs, Consequences) Problemen ontstaan door irrationele gedachten

25 Systeemgerichte benadering
‘Het geheel is meer dan de som der delen’ Grondslag in verschillende theorieen waaronder Gestalt Interactie mens en omgeving (verschillende systemen) Een verandering bij een gezinslid heeft gevolgen voor het hele systeem (gezin) Streven naar homeostase Problemen ontstaan binnen het systeem, oorzaken kunnen niet los benoemd worden, maar staan in interactie met elkaar. Problemen worden in stand gehouden door het systeem

26 Belangrijke begrippen
Functie van theorieen Mensbeelden; mechanistisch, organistisch, personalistisch Evidence-based

27 Volgende week H2 psychoanalyse Kijk op de site!!