DE OERMECHANISMEN VAN DE POLITIEK RIK COOLSAET BINNENLANDSE FRANCQUI LEERSTOEL 2008-2009 VUB 3 MAART 2009 De machten van deze tijd.

Presentatie over: "DE OERMECHANISMEN VAN DE POLITIEK RIK COOLSAET BINNENLANDSE FRANCQUI LEERSTOEL 2008-2009 VUB 3 MAART 2009 De machten van deze tijd."— Transcript van de presentatie:

1 DE OERMECHANISMEN VAN DE POLITIEK RIK COOLSAET BINNENLANDSE FRANCQUI LEERSTOEL 2008-2009 VUB 3 MAART 2009 De machten van deze tijd

2

3 Macht in de 21 e eeuw (1) Staten niet langer de pijlers van internationaal systeem (‘post-Westfaals’ of ‘nonpolar’) “a shift away from the state -- up, down, and sideways -- to supra-state, sub-state, and, above all, nonstate actors, with multiple allegiances and global reach” (Slaughter, 1997) “… a tectonic shift from the past… States are being challenged from above, by regional and global organizations; from below, by militias; and from the side, by a variety of nongovernmental organizations (NGOs) and corporations.” (Haass, 2008)

4 Hoe nieuw is nieuw ?  Subnationale actoren & niet- exclusiviteit MBZ/staat  Supranationale actoren  A-nationale actoren  Ondernemingen  NGO’s & ethische diplomatie  Pers  Publieksdiplomatie Handelaren, individuen, steden, provincies, parallelle diplomatie Paus, Keizer Fuggers Rothschilds Anti-slavernij Filheleense comités Vredessociëteiten Rode Kruis (1859) Ultramontanisme Altijd ‘Christelijk protectoraat’ Radio Free Europe

5 Cyclisch patroon in denken over staat Einde 19 de eeuw: Conservatisme en/of liberaal internationalisme  Jaren 20: Liberalisering & vrijhandel  Jaren 40-70: Overheidsplanning/planeconomie  Jaren 70-80: ‘Washington Consensus’  Eind jaren 90: ‘Monterrey Consensus’ /’Beijing Consensus’ ? 070209

6 Macht in de 21 e eeuw (2) Staten niet langer de pijlers van internationaal systeem (‘nonpolar’ of ‘post-Westfaals’) Staten nog steeds pijlers van internationaal systeem  Hoofdrolspelers: grootmachten  Structuur:  Unipolair  Bipolair  Multipolair

7 Vereisten voor status ‘grootmacht’ (1) Militaire macht Politieke machtEconomische macht Invloed Legitimiteit ‘Hard power’‘Soft power’ Structurele machtsbronnen

8 Vereisten voor status ‘grootmacht’(2) Duurzame, autonome en gediversifieerde economische basis Militaire middelen in overeenkomst met doelstellingen Internationale/regionale erkenning als grootmacht  ‘Soft power’ vereiste? Binnenlandse stabiliteit  Mondiale/regionale ambitie  Instemming publieke opinie

9 Grootmachten van deze tijd (1) Economie Militaire macht Invloed en legitimiteit ? Sedentaire macht & mondiale invloed Mondiale ambitie ? Regionale/mondiale macht Binnenlandse stabiliteit ? Invloed en legitimiteit ? Regionale macht Economische macht ? Invloed en legitimiteit?

10 Grootmachten van deze tijd (2) Bertelsmann 2007

11 Gedeelde doelstelling ? Omvat alle grootmachten  Drijfveer  Binnenlandspolitiek belang  Bevestiging leiderspositie Attractief voor secundaire staten Proeve van gedeelde doelstelling (‘sociaal contract’)  ‘Bretton Woods II’  Energietransitie & klimaatverandering  Beheer schaarse hulpbronnen  Millennium Development Goals