Faculty of Archaeology, Leiden University Farmers of the Coast Landschap West-Frieslands Oud en Nieuw 12 januari 2013 Wilko van Zijverden

Presentatie over: "Faculty of Archaeology, Leiden University Farmers of the Coast Landschap West-Frieslands Oud en Nieuw 12 januari 2013 Wilko van Zijverden"— Transcript van de presentatie:

1 Faculty of Archaeology, Leiden University Farmers of the Coast Landschap West-Frieslands Oud en Nieuw 12 januari 2013 Wilko van Zijverden w.k.van.zijverden@arch.leidenuniv.nl

2 Faculty of Archaeology, Leiden University Onderzoeksvragen: 1.How was the physical landscape of West Frisia structured, how did it develop between 2000 and 800 cal BC? 2.Which parts were favoured for settlement? 3.Which restraints and opportunities did it offer people? Landschap

3 Faculty of Archaeology, Leiden University Wat is het huidige kustontwikkelingsmodel? Wat zijn daarin de essentiële elementen? Wat betekent dit voor de landschappelijke ontwikkeling van West- Friesland? In hoeverre sluit dit aan op het bestaande paleogeografische model voor West-Friesland? Landschap

4 Faculty of Archaeology, Leiden University Transgressie-regressiemodel

5 Faculty of Archaeology, Leiden University Transgressie-regressiemodel 1994 Proefschrift Van der Spek 2006 ARCHEObrief

6 Faculty of Archaeology, Leiden University Nieuwe kustontwikkelingsmodel Getij-asymmetrie Morfologie van getijdenbekken en zeegat Getijde-prisma Accommodatieruimte Kombergingseffect vloedstroming > ebstroming → sedimentatie als: sedimentaanvoer is constant morfologie van het getijdenbekken is constant watervolume constant Verschil in watervolume tussen eb en vloed Volume van het getijdenbekken → sedimentatie als: sedimenttransport > zakking + zeespiegelstijging Aanwezigheid van wadplaten en kreken → minimalisatie getij-asymmetrie → minimalisering van getijde-prisma → verschillende waterstanden binnen getijdenbekken

7 Faculty of Archaeology, Leiden University Drie zeegaten en 3 getijdenbekkens

8 Faculty of Archaeology, Leiden University Situatie ca. 2100 cal BC

9 Faculty of Archaeology, Leiden University Situatie ca. 2100 cal BC

10 Faculty of Archaeology, Leiden University Bij aanvang Midden-Bronstijd-B Hoog (en droog) gelegen oostelijk West-Friesland Laag (en nat) gelegen westelijk West-Friesland Situatie ca. 1500-1100 (850) cal BC Brak Zout Zoet

11 Faculty of Archaeology, Leiden University Landschap Met het nieuwe model is het kreekinversiemodel niet meer nodig.

12 Faculty of Archaeology, Leiden University Landschap Met het nieuwe model is het kreekinversiemodel niet meer nodig. Kreekrug ≠ bewoonbaar/beakkerbaar Kadijken Het Valkje

13 Faculty of Archaeology, Leiden University Onderzoeksvragen: 1.How was the physical landscape of West Frisia structured, how did it develop between 2000 and 800 cal BC? 2.Which parts were favoured for settlement? 3.Which restraints and opportunities did it offer people? Landschap

14 Faculty of Archaeology, Leiden University Methodiek reconstructie lokale paleogeografie Bronnen: HHN AHN Luchtfoto’s Gearchiveerd booronderzoek Specialistisch onderzoek (14C, pollen, macro, micromorfologie, etc.) Luchtfoto’s Survey’s Opgravingen en -kjes Teeltrisicokaart voor de Bronstijd controle

15 Faculty of Archaeology, Leiden University Onderzoeksvragen: 1.How was the physical landscape of West Frisia structured, how did it develop between 2000 and 800 cal BC? 2.Which parts were favoured for settlement? 3.Which restraints and opportunities did it offer people? Landschap

16 Faculty of Archaeology, Leiden University Twee aspecten vanuit landschap: 1.Lange termijn ontwikkelingen 2.Events Events: stormvloeden openen en sluiten zeegaten vergroten verkleinen getijdebekkens klimaatfluctuaties (Van Geel) Lange-termijn:vegetatieontwikkeling (veengroei) grondwaterfluctuaties zakking Kansen en beperkingen Systeem-dynamisch model

17 Faculty of Archaeology, Leiden University Farmers of the Coast Bestaanseconomie (en de rol van wild daarin) West-Frieslands Oud en Nieuw 12 januari 2013 Yvonne van Amerongen MSc MA y.f.van.amerongen@arch.leidenuniv.nl