Download de presentatie
De presentatie wordt gedownload. Even geduld aub
GepubliceerdGuido Visser Laatst gewijzigd meer dan 10 jaar geleden
1
Semantische Interpretatie Jurafsky & Martin (Ed. 1): Hoofdstuk 15
Bachelor Kunstmatige Intelligentie Taaltheorie en Taalverwerking Remko Scha Week 10: Semantische Interpretatie Jurafsky & Martin (Ed. 1): Hoofdstuk 15
2
Semantiek: Waarheidscondities
3
Semantiek: Waarheidscondities: Logische formules.
4
Semantiek: Waarheidscondities: Logische formules. B. v
Semantiek: Waarheidscondities: Logische formules. B.v.: Eerste-Orde Logica.
5
Logische Semantiek voor (b. v
Logische Semantiek voor (b.v.) Nederlands: Formele grammatica, die tevens aan elke grammaticale zin de juiste logische formule(s) toekent.
6
Compositionele Semantiek voor (b. v
Compositionele Semantiek voor (b.v.) Nederlands: Formele grammatica, die tevens de juiste formule(s) voor elke constituent afleidt van de formule(s) van zijn subconstituenten.
7
Woordsoorten en logische types.
8
Woordsoorten en logische types.
"Jan loopt." Walk (J)
9
Woordsoorten en logische types.
"Jan loopt." Walk (J) Eigennaam Individuele constante
10
Woordsoorten en logische types.
"Jan loopt." Walk(J) Eigennaam Individuele constante Onovergankelijk (Intransitief) Werkwoord 1-plaatsig predicaat
11
Woordsoorten en logische types.
"Jan loopt." Walk (J) Eigennaam Individuele constante Onovergankelijk (Intransitief) Werkwoord 1-plaatsig predicaat "Jan ziet Karel" Sees (J, C) "Jan houdt van Marie" Love (J, M) Overgankelijk (Transitief) Werkwoord 2-plaatsig predicaat
12
Woordsoorten en logische types.
"Jan geeft Fido aan Marie." Give (J, F, M) Ditransitief ("dubbel overgankelijk") werkwoord 3-plaatsig predicaat Enzovoort!
13
Woordsoorten en logische types.
"Alle jongens zien Piet" x Boy(x) See (x, P)
14
Woordsoorten en logische types.
"Alle jongens zien Piet" x Boy(x) See (x, P) "alle" (quantor) implicatie zelfstandig naamwoord 1-plaatsig predicaat
15
Woordsoorten en logische types.
"Alle leuke jongens schoppen een tafel" x (Boy(x) & Nice (x)) ( y Table(y) & Kick (x, y)) "een" (quantor) + conjunctie
16
Woordsoorten en logische types.
"Alle leuke jongens schoppen een tafel" x (Boy(x) & Nice (x)) ( y Table(y) & Kick (x, y)) "een" (quantor) + conjunctie bijvoeglijk naamwoord 1-plaatsig predicaat
17
Woordsoorten en logische types.
"Een jongen naast Piet fluit." x (Boy(x) & Next (x, P)) & Whistle (x) voorzetsel 2-plaatsig predicaat
18
Systematisch vertalen van Natuurlijke Taal zinnen
naar logische expressies. Woorden individuele constanten, predicaten, quantoren Woordsoorten logische types Syntax-regels semantische regels
19
Syntax-regels semantische regels
Eerst: kleine uitbreiding van de logica.
20
Lambda-abstractie
21
Definieer de functie f als volgt: f(x) = x + 3
Logica en natuurlijke taal: Lambda-abstractie Functie-definities in traditionele "informele" wiskunde. Definieer de functie f als volgt: f(x) = x + 3
22
Definieer de functie f als volgt: f(x) = x + 3
Logica en natuurlijke taal: Lambda-abstractie Functie-definities in traditionele "informele" wiskunde. Definieer de functie f als volgt: f(x) = x + 3 Dit is een impliciete definitie! Wat is f?
23
Functie -abstractie: Definieer f als: f(x) = x + 3
Logica en natuurlijke taal: Lambda-abstractie Functie Definieer f als: f(x) = x + 3 -abstractie: notatie om een expliciete definitie te kunnen opschrijven: f = x: (x+3)
24
Logica en natuurlijke taal:
Lambda-abstractie f = x: (x+3) f(5) = 8
25
f = x: (x+3) f(5) = 8 (x: (x+3)) (5) = 8 Logica en natuurlijke taal:
Lambda-abstractie f = x: (x+3) f(5) = 8 (x: (x+3)) (5) = 8
26
(x: (x+3)) (5) = 8 Waarom? Logica en natuurlijke taal:
Lambda-abstractie (x: (x+3)) (5) = 8 Waarom?
27
Semantiek van de -abstractie. (x: (x+3)) denoteert:
Logica en natuurlijke taal: Lambda-abstractie (x: (x+3)) (5) = 8 Semantiek van de -abstractie. (x: (x+3)) denoteert: { , <0, 3>, <1, 4>, <2, 5>, . . .}
28
Semantiek van de -abstractie. (x: (x+3)) denoteert:
Logica en natuurlijke taal: Lambda-abstractie apply ([x: (x+3)], 5) = 8 Semantiek van de -abstractie. (x: (x+3)) denoteert: { , <0, 3>, <1, 4>, <2, 5>, . . .} Toepassing van deze functie op 5 levert: 8.
29
(x: (x+3)) (5) = 8 Waarom? Logica en natuurlijke taal:
Lambda-abstractie (x: (x+3)) (5) = 8 Waarom?
30
Bewijstheorie van de lambda-abstractie: lambda-calculus:
Logica en natuurlijke taal: Lambda-abstractie Bewijstheorie van de lambda-abstractie: lambda-calculus: equivalentie-transformaties op expressies.
31
Equivalentie-transformaties op expressies. “Beta-conversie”:
Logica en natuurlijke taal: Lambda-abstractie Equivalentie-transformaties op expressies. “Beta-conversie”: (x: A) (B) = een copie van A, waarin elk voorkomen van x vervangen is door B
32
een copie van A, waarin elk voorkomen van x vervangen is door B
Logica en natuurlijke taal: Lambda-abstractie “Beta-conversie”: (x: A) (B) = een copie van A, waarin elk voorkomen van x vervangen is door B
33
een copie van A, waarin elk voorkomen van x vervangen is door B B.v.:
Logica en natuurlijke taal: Lambda-abstractie “Beta-conversie”: (x: A) (B) = een copie van A, waarin elk voorkomen van x vervangen is door B B.v.: (x: (x+3)) (5)
34
“Beta-conversie”: (x: (x+3)) (5) = 5 + 3 = 8
Logica en natuurlijke taal: Lambda-abstractie “Beta-conversie”: (x: (x+3)) (5) = = 8
35
Compositionele Semantiek: Grammatica's met Interpretatieregels
36
S NP VP PN John V1 walks Walk(J)
Compositionele Semantiek: Grammatica's met Interpretatieregels S Walk(J) NP VP PN John V1 walks
37
S NP VP NP PN VP V1 V1 walks PN John S NP VP PN John V1
Compositionele Semantiek: Grammatica's met Interpretatieregels S NP VP NP PN VP V1 V1 walks PN John Walk(J) S NP VP PN John V1 walks
38
S NP VP NP PN VP V1 V1 walks V1' = Walk PN John PN' = J
Lexicale regels
39
S NP VP NP PN NP' = PN' VP V1 VP' = V1' V1 walks V1' = Walk
PN John PN' = J Triviale regels
40
S NP VP S' = VP' (NP') NP PN NP' = PN' VP V1 VP' = V1'
V1 walks V1' = Walk PN John PN' = J 1 "echte" syntax-regel
41
S NP VP V1 walks John Analyzing "John Walks": Walk (J) J Walk J N Walk
Compositionele Semantiek: Grammatica's met Interpretatieregels S NP VP S' = VP' (NP') NP PN NP' = PN' VP V1 VP' = V1' V1 walks V1' = Walk PN John PN' = J Analyzing "John Walks": S Walk (J) NP J VP Walk V1 walks J N John Walk
42
Generating a sentence with an interpretation S S' NP VP VP' (NP')
Compositionele Semantiek: Grammatica's met Interpretatieregels S NP VP S' = VP' (NP') NP PN NP' = PN' VP V1 VP' = V1' V1 walks V1' = Walk PN John PN' = J Generating a sentence with an interpretation S S' NP VP VP' (NP') PN VP VP' (PN') PN V1 V1' (PN') PN walks Walk (PN') John walks Walk (J)
43
Like(J, M) S VP NP NP PN John V2 likes PN Mary
44
S NP VP S' = VP' (NP') NP PN NP' = PN' VP V1 VP' = V1' V2 NP ?? V1 walks V1' = Walk V1 likes V2' = Like PN John PN' = J Mary PN' = M
45
S' = VP' (NP') = VP' (J) moet opleveren: Like(J, M)
John V2 likes PN Mary
46
S' = VP' (J) moet opleveren: Like(J, M)
x: Like(x, M) J NP NP PN John V2 likes PN Mary
47
S VP NP NP PN John V2 likes PN Mary J
S' = VP' (J) resulteert in Like(J, M) S VP' = x: V2'(x, NP') resulteert in x: Like(x, M) VP J NP NP PN John V2 likes PN Mary
48
S NP VP S' = VP'(NP') NP PN NP' = PN' VP V1 VP' = V1' V2 NP VP' = x: V2'(x, NP') V1 walks V1' = Walk V1 likes V2' = Like PN John PN' = J Mary PN' = M
49
Zelfstandige naamworden en adjectieven
50
N. man. N' = Man (1-plaatsig predicaat) Adj. tall
N man N' = Man (1-plaatsig predicaat) Adj tall Adj' = Tall (1-plaatsig predicaat) N Adj N ??
51
N. man. N' = Man (1-plaatsig predicaat) Adj. tall
N man N' = Man (1-plaatsig predicaat) Adj tall Adj' = Tall (1-plaatsig predicaat) N Adj N N' = x: Adj'(x) & N'(x) B.v.: "tall man" x: Tall'(x) & Man'(x)
52
N Adj N N' = x: Adj'(x) & N'(x) B.v.:
N man N' = Man (1-plaatsig predicaat) Adj tall Adj' = Tall (1-plaatsig predicaat) N Adj N N' = x: Adj'(x) & N'(x) B.v.: "tall man" x: Tall'(x) & Man'(x) (Dit geldt voor "intersectieve" adjectieven. Er bestaan ook niet-intersectieve adjectieven: "former president", "vermeende dief".)
53
Quantificatie.
54
S NP det Every N man V1 walks x: Man(x) Walk(x)
Compositionele Semantiek: Grammatica's met Interpretatieregels x: Man(x) Walk(x) S NP det Every N man V1 walks
55
S NP det Every N man V1 walks Man Walk
Compositionele Semantiek: Grammatica's met Interpretatieregels S NP Man Walk det Every N man V1 walks
56
Walk(<, x, Man(x)>)
Compositionele Semantiek: Grammatica's met Interpretatieregels Walk(<, x, Man(x)>) S <, x, Man(x)> NP Man Walk det Every N man V1 walks
57
Walk(<, x, Man(x)>)
Compositionele Semantiek: Grammatica's met Interpretatieregels Every man walks Walk(<, x, Man(x)>) N.B.: Dit is geen nette logische formule! Vandaar: "Quasi-logical form." Transformatie-regel die dit omzet in de juiste formule: A(<, x, B(x)>) x: A(x) B(x) Walk(<, x, Man(x)>) x: Man(x) Walk(x)
58
Compositionele behandeling van quantificatie
Compositionele Semantiek: Grammatica's met Interpretatieregels Opmerking: Compositionele behandeling van quantificatie (m.b.v. lambda-abstractie) kan veel mooier. Waarschuwing: Zo’n soort behandeling staat in Ed. 2 van Jurafsky & Martin (Ch. 18), maar wordt slecht uitgelegd. Belofte: In de tweedejaars-cursus Natuurlijke Taal Interfaces doen we dit heel degelijk.
59
Opdracht: Grammatica wordt voorzien van interpretatieregels
Opdracht: Grammatica wordt voorzien van interpretatieregels. Parser gaat formules voor input-zinnen construeren.
Verwante presentaties
© 2024 SlidePlayer.nl Inc.
All rights reserved.