REGISTRATIE VAN EEN GENEESMIDDEL

Presentatie over: "REGISTRATIE VAN EEN GENEESMIDDEL"— Transcript van de presentatie:

1 REGISTRATIE VAN EEN GENEESMIDDEL
VI REGISTRATIE VAN EEN GENEESMIDDEL

2 REGISTRATIE VAN EEN GENEESMIDDEL
VI REGISTRATIE VAN EEN GENEESMIDDEL Korte Inhoud I. Wat is registratie? II. De verschillende bestaande procedures III. Inhoud van een registratiedossier en bijhorende documenten IV. Verdere opvolging van het registratiedossier

3 PRIJS EN TERUGBETALING REGISTRATIEPROCEDURE
VI Stap 1 ONTDEKKING NIEUWE MOLECULE Stap 2 PREKLINISCH ONDERZOEK Stap 3 KLINISCH ONDERZOEK Stap 4 FDA/EMEA REVIEW Stap 6 LANCERING Stap 5 PRIJS EN TERUGBETALING moleculen 250 moleculen fase 1 fase 2 REGISTRATIEPROCEDURE fase 3 1 geregistreerd geneesmiddel gezonde vrijwilligers patiënten patiënten 2,9 jaar 1,5 jaar 5,7 jaar 1,3 jaar 1,5 jaar 7 à 9 jaar We bevinden ons in de fase dat een geneesmiddel geregistreerd wordt, dit wil zeggen op het ogenblik dat het bedrijf een vergunning vraagt aan de betrokken overheden om het geneesmiddel in de handel te brengen. Na deze procedure zal men nog een prijs en meestal ook een terugbetaling moeten krijgen vooraleer het betrokken geneesmiddel ook effectief kan verkocht worden. Het gaat hier dus om drie verschillende zaken. De registratie van een geneesmiddel kan op verschillende wijzen en niveaus gebeuren: nationaal of Europees. In Europa is de EMEA de centrale instantie die belast is met de evaluatie van het registratiedossier. In de Verenigde Staten is deze rol weggelegd voor de FDA. Van registratie tot lancering/terugbetaling Van lancering tot patentverlies Van de ontdekking van een nieuwe stof tot registratie Gemiddelde tijdsduur van elke fase: bron CMR International Factbook 2004 (Centre for Medicines Research International)

4 Centrale Procedure: CP (Centralised Procedure)
VI WAT IS REGISTRATIE? Registratie van een geneesmiddel is de procedure om een vergunning te verkrijgen om het geneesmiddel in de handel te brengen. Hierbij zijn verschillende procedures mogelijk. Europese procedures Centrale Procedure: CP (Centralised Procedure) Wederzijdse Erkenningsprocedure: MRP (Mutual Recognition Procedure) Decentrale Procedure : DP (Decentralised Procedure) (sinds november 2005) Nationale procedure Op dit ogenblik zijn er verschillende registratieprocedures mogelijk. Voor de Europese eenwording was er geen Europese procedure en gebeurden al de registraties nationaal. Naast de nationale procedure die nog steeds bestaat, heeft men met de vorming van de Europese Unie getracht om ook de registratieprocedures op Europees niveau te behandelen. Twee vormen van Europese procedure worden het meest toegepast. Eén ervan is deze “van wederzijdse erkenning” waarbij één referentielidstaat het dossier grondig bestudeert én goedkeurt, waarna de andere lidstaten hun goedkeuring kunnen toekennen op basis van het oordeel van deze referentielidstaat. Een tweede procedure is de “centrale procedure”, waarbij de beoordeling van een geneesmiddel gelijktijdig voor heel de Europese Unie gedaan wordt door één centrale Europese instantie, de EMEA. Men houdt op dit ogenblik de nationale procedure nog in stand om geneesmiddelenbedrijven de mogelijkheid te geven geneesmiddelen enkel in één lidstaat te registreren. De keuze van procedure wordt gemaakt door het bedrijf dat het middel op de markt wil brengen. Voor een aantal ziektedomeinen is het echter wel wettelijk verplicht om van de centrale procedure gebruik te maken. Het gaat dan om geneesmiddelen voor kanker, HIV/AIDS, diabetes en neurondegeneratieve ziekten. Deze verplichting geldt ook voor biotechnologische producten en weesgeneesmiddelen. De weesgeneesmiddelen zijn bedoeld ter diagnose, behandeling of preventie van ernstige ziekten die niet meer dan 5 patiënten treffen per inwoners in de Europese Unie. Deze geneesmiddelen worden geregistreerd via een Europese procedure die lijkt op de centrale registratieprocedure. Voor deze middelen is de COMP (Comittee for Orphan Medicinal Products) bevoegd. Meer informatie hierover kan men vinden op

5 II. DE VERSCHILLENDE PROCEDURES 1. DE CENTRALE PROCEDURE
VI II. DE VERSCHILLENDE PROCEDURES 1. DE CENTRALE PROCEDURE Verplicht in een aantal domeinen (oncologie, AIDS, diabetes en neurondegeneratieve ziekten) Eén enkele aanvraag bij het EMEA (European Agency for the Evaluation of Medicinal Products) Eén enkele evaluatie door de CHMP (Committee for Human Medicinal Products) Eén enkele vergunning afgeleverd door de Europese Commissie voor de hele EU met één enkele merknaam, één Samenvatting van de Productkenmerken (SPC of wetenschappelijke bijsluiter) en één bijsluiter voor de patiënt vertaald in de talen van de EU-lidstaten De legaal voorziene termijn bedraagt 277 dagen + eventuele bijkomende «clock-stops» (gemiddeld 138 dagen) Bij de centrale procedure worden er twee landen aangeduid als “rapporteur” en “co-rapporteur” dit wil zeggen dat zij het dossier grondig bestuderen en een rapport opstellen. 120 dagen na de start van de procedure worden de eerste conclusies geformuleerd en stelt de CHMP al de vragen die ze heeft over het dossier. Deze vragen en voorlopige conclusies worden aan het geneesmiddelenbedrijf overgemaakt dat op dag 121 moet antwoorden. Het bedrijf heeft dan de mogelijkheid om de procedure even stop te zetten (de zogenaamde clock-stop) zodanig dat het meer tijd heeft om op al de vragen een antwoord te formuleren. Op dag 210 van de procedure geeft de CHMP haar finale opinie en maakt ze een eindrapport, ondertussen worden ook de bijsluiters en de labelinformatie opgesteld en beoordeeld. Ten laatste op dag 277 valt de finale beslissing met de goedkeuring door de Europese Commissie. Op dat ogenblik wordt ook een Europees openbaar beoordelingsrapport gemaakt en heeft het bedrijf de vergunning om het geneesmiddel in heel Europa in de handel brengen. Hierna kan in elk land afzonderlijk de prijs- en terugbetalingsprocedure opgestart worden.

6 Van toepassing indien reeds vergunning in één lidstaat
VI II. DE VERSCHILLENDE PROCEDURES 2. WEDERZIJDSE ERKENNINGSPROCEDURE (MRP) Van toepassing indien reeds vergunning in één lidstaat Eerst evaluatie van het dossier in één enkele lidstaat (Reference Member State of RMS) = nationale fase (210 dagen) Tweede fase = wederzijdse erkenning door andere lidstaten (Concerned Member States of CMS) waar de aanvrager een vraag tot registratie heeft ingediend (wettelijk 90 dagen + clock-stops) Ten slotte nationale vergunning (wettelijk 30 dagen) Dit leidt tot één identieke Engelse wetenschappelijke bijsluiter. De patiënteninformatie en labelinformatie worden in elk land afzonderlijk afgehandeld, maar worden sinds kort nu ook systematisch geharmoniseerd tussen de lidstaten Verschillende merknamen in de verschillende lidstaten mogelijk Indien lidstaat of aanvrager niet akkoord: arbitrage mogelijk bij CHMP In deze procedure zal één Europese lidstaat het dossier bestuderen en een oordeel formuleren. Vervolgens kunnen de andere lidstaten waar de aanvrager (het bedrijf) een aanvraag heeft ingediend, op basis van dit eerste oordeel, ook een beslissing nemen. Het probleem dat zich stelt, is dat sommige landen toch volledig opnieuw het dossier evalueren en veel bijkomende vragen en objecties formuleren. Nadien wordt dan voor elk betrokken land een nationale vergunning afgeleverd. Deze procedure maakt het mogelijk dat één geneesmiddel onder verschillende merknamen op de markt kan worden gebracht in de verschillende landen.

7 II. DE VERSCHILLENDE PROCEDURES 3. DECENTRALE PROCEDURE
VI II. DE VERSCHILLENDE PROCEDURES 3. DECENTRALE PROCEDURE Van toepassing indien het geneesmiddel nog in geen enkele lidstaat een vergunning heeft Evaluatie van het dossier tegelijkertijd in Reference Member State en in de Concerned Member States (120 dagen + clock-stops) → indien consensus: nationale vergunning (30 dagen) → indien geen consensus: verdere evaluatie door EU-coördinatie-groep (tot dag 210) → akkoord tussen RMS en CMS: vergunning → geen akkoord: arbitrage bij de CHMP Eén geharmoniseerde wetenschappelijke bijsluiter, patiënteninformatie en labelinformatie Deze procedure is een Europese procedure die lijkt op deze van wederzijdse erkenning. Het verschil zit in het feit dat het dossier tegelijk in een referentielidstaat en de andere landen wordt bestudeerd, daar waar dit in de wederzijdse erkenningsprocedure in twee opeenvolgende fasen verloopt. De bedoeling was om deze nieuwe procedure sneller te laten verlopen dan de bestaande.

8 II. DE VERSCHILLENDE PROCEDURES 4. NATIONALE PROCEDURE
VI II. DE VERSCHILLENDE PROCEDURES 4. NATIONALE PROCEDURE Was toepasbaar voor alle geneesmiddelen tot 1997 Nu nog enkel toepasbaar voor uitbreiding van eerder nationaal geregistreerde geneesmiddelen (bijvoorbeeld nieuwe farmaceutische vorm) of voor geneesmiddelen die enkel in België een vergunning zullen hebben Beoordeling door het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) - Geneesmiddelencommissie Wettelijke termijn 210 dagen + clock-stops Hoewel de nationale procedure nog bestaat, wordt zij minder toegepast. Enkel voor uitbreiding van eerder nationaal geregistreerde geneesmiddelen (bijvoorbeeld nieuwe farmaceutische toedieningsvorm) of voor geneesmiddelen die enkel in België in de handel zullen gebracht worden.

9 Module 1: Administratieve gegevens – landspecifiek Module 2:
VI I III. INHOUD VAN EEN REGISTRATIEDOSSIER EN BIJHORENDE DOCUMENTEN A. HET DOSSIER Sinds zijn er 5 modules voor de drie grote regio’s: EU/US/JAPAN Module 1: Administratieve gegevens – landspecifiek Module 2: Inhoudstabel dossier Samenvatting van de kwaliteitsgegevens Samenvatting van de preklinische studies Samenvatting van de klinische studies Module 3: Kwaliteitsgegevens Module 4: Preklinische studies Module 5: Klinische studies De inhoud van een registratiedossier wordt wettelijk bepaald. Er zijn 5 modules waarin alle beschikbare informatie over het geneesmiddel terug te vinden is.

10 VI III. INHOUD VAN EEN REGISTRATIEDOSSIER EN BIJHORENDE DOCUMENTEN B. DE WETENSCHAPPELIJKE BIJSLUITER SPC (of SmPC): voor de arts Naam, vorm, samenstelling, indicaties, dosering en wijze van toediening, contra-indicaties, bijzondere waarschuwingen en voorzorgen, interacties, zwangerschap en borstvoeding, rijvaardigheid, bijwerkingen, overdosering, farmacokinetische en farmacodynamische gegevens, veiligheidsgegevens, farmaceutische gegevens, houdbaarheid… De inhoud van de wetenschappelijke bijsluiter, dit is de bijsluiter die voor de arts bestemd is en ook wel de “samenvatting van de productkenmerken” of SPC genoemd, is wettelijk bepaald, wat wil zeggen dat een aantal rubrieken steeds aan bod moeten komen. Ook worden alle bijsluiters van nieuwe geneesmiddelen op het ogenblik in dezelfde lay-out en volgens dezelfde template opgesteld. Rubrieken van de SPC: Naam van het geneesmiddel Kwalitatieve en kwantitatieve samenstelling Farmaceutische vorm Klinische gegevens (indicaties, dosering, contra-indicaties, waarschuwingen, interacties, zwangerschap, rijvaardigheid, bijwerkingen en overdosering) Farmacologische eigenschappen (farmacodynamische en farmacokinetische) Farmaceutische gegevens (hulpstoffen, onverenigbaarheid, houdbaarheid, bewaring, verpakking, verwijdering) Naam en adres van de houder van de vergunning voor het in de handel brengen Andere gegevens betreffende vergunning (nummer, datum)

11 VI III. INHOUD VAN EEN REGISTRATIEDOSSIER EN BIJHORENDE DOCUMENTEN C. PATIENTENBIJSLUITER (PIL) & LABEL PIL: Bijsluiter voor de patiënt, in het doosje Vergelijkbaar met SPC maar vereenvoudigd en in een verstaanbare taal voor de patiënt (minstens in de 3 nationale talen) Label: wat op de verpakking (doosje, flesje, blister, enz.) moet staan Naam, werkzaam bestanddeel, hulpstoffen, vorm en inhoud, wijze van gebruik en toedieningsweg, speciale waarschuwingen (buiten bereik en zicht van kinderen), uiterste gebruiksdatum, lotnummer, bewaringsomstandigheden, naam en adres van vergunninghouder… Ook de inhoud van de patiëntenbijsluiter of PIL en de labeling (dit is de tekst op de verpakking, op de blisters en zo meer) is wettelijk vastgelegd. Rubrieken van de PIL: Wat is het geneesmiddel en waarvoor wordt het gebruikt Wat u moet weten voordat u het geneesmiddel inneemt/gebruikt (waarschuwingen, interacties met andere geneesmiddelen of voedsel en drank, zwangerschap, rijvaardigheid) Hoe wordt het geneesmiddel ingenomen/gebruikt (overdosering, nalatigheid, stoppen) Mogelijke bijwerkingen Hoe bewaart u het geneesmiddel Aanvullende informatie (bestanddelen, verpakking, houder van de vergunning voor het in de handel brengen) Andere gegevens betreffende vergunning (nummer, datum)

12 IV. VERDERE OPVOLGING VAN HET REGISTRATIEDOSSIER
VI IV. VERDERE OPVOLGING VAN HET REGISTRATIEDOSSIER Geneesmiddelenbewaking: permanente controle en opvolging van het veiligheidsprofiel (meldingen van bijwerkingen, interacties, enz.) Aanpassen van bijsluiters aan de hand van nieuwe informatie & veiligheidsgegevens: continue opvolging van bijwerkingen wereldwijd wettelijke regels / opmerkingen van overheid Geregistreerde gegevens moeten up-to-date blijven: nieuwe indicaties wijzigingen (productieproces, nieuwe fabrikant, testmethoden) herziening van de bijsluiters en teksten van de verpakkingsmaterialen Regelmatig indienen van wereldwijde veiligheidsgegevens Nadat het registratiedossier werd ingediend en desgevallend goedgekeurd werd, heeft de firma de toelating om het geneesmiddel in de handel te brengen. Vooraleer dit gebeurt zal nog wel een prijs en in de meeste gevallen een toelating tot terugbetaling gevraagd worden. Als het geneesmiddel dan op de markt is, moet het registratiedossier nog continu verder aangevuld worden met nieuwe gegevens als die beschikbaar zijn, bijvoorbeeld nieuwe ongewenste voorvallen die werden vastgesteld.

13 IV. VERDERE OPVOLGING VAN HET REGISTRATIEDOSSIER
VI IV. VERDERE OPVOLGING VAN HET REGISTRATIEDOSSIER Verplichtingen van het farmaceutisch bedrijf: Aanduiden verantwoordelijke apotheker Aanduiden verantwoordelijke geneesmiddelenbewaking Aanduiden verantwoordelijke medische informatie (arts) Elektronisch systeem om distributie van stalen te volgen. Jaarlijkse notificatie van het totaal aantal verdeelde stalen Systeem dat snelle terugtrekking van het geneesmiddel mogelijk maakt in geval van ernstige veiligheids- of kwaliteitsproblemen Het bedrijf dat het geneesmiddel in de handel brengt zal een aantal verantwoordelijken aanduiden voor de verdere opvolging van een aantal aspecten, ook moeten een aantal procedures duidelijk vooraf vaststaan.