Taal is de factor tot schoolsucces!

Presentatie over: "Taal is de factor tot schoolsucces!"— Transcript van de presentatie:

1 Taal is de factor tot schoolsucces!
Hoe gaan we het succes bereiken?

2 De stand van zaken Instroom leerlingen met taalachterstand
Taalachterstand bij groepen kinderen in basisonderwijs is 1 tot 2 jaar Bron: SCP Jaarrapport Integratie 2005

3 Ontwikkeling passieve woordenschat
Verhoeven en Vermeer

4 Wat zeggen de leerlingen over teksten? Over teksten;
44% vindt veel moeilijke woorden in teksten 23% vindt zinnen te lang 50% geeft aan zich te vervelen tijdens het lezen 18% snapt niet wat er staat 61% vindt het vervelend niet te begrijpen wat er staat (Hacquebord 2004)

5 Wat zeggen de leerlingen Over leerkrachten;
26% vindt dat leerkrachten veel moeilijke woorden gebruiken 50% vindt dat leerkrachten beter moeten vertellen hoe je iets moet opschrijven 56% wil meer aandacht voor uitleg moeilijke woorden 45% wil steunlessen taal en lezen (Hacquebord 2004)

6 Wat zeggen leerkrachten?
Leerkrachten noemen als problemen o.a.: Begrijpend lezen Schrijven Antwoorden formuleren Studerend lezen (Hacquebord 2004)

7 Volgens leerkrachten hebben leerlingen vooral problemen met ...
Hacquebord 2004

8 Opvallende verschillen De rol van
algemene woordenschat lkr ll woordkennis vakwoorden lkr ll interactie lkr ll

9 Basisvaardigheid taal in het VMBO
Inspectierapport (2007): Basisvaardigheid taal in het VMBO 83% onder niveau bij luistervaardigheid 60% onder niveau bij tekstbegrip 50% onder niveau bij woordenschat opm: alle leerlingen hebben 2 of meer jaar leerachterstand

10 Basisvaardigheid taal in het VMBO
40% van de scholen geven geen huiswerk Nederlands Scholen met eindniveau 2de leerjaar voor taal, halen hogere cijfers voor Nederlands op het centraal examen Op de meeste scholen besteden de andere vakken geen (structurele) aandacht aan de taalachterstanden Driekwart van de VMBO scholen geeft geen invulling aan WVO artikel 6c Inspectierapport (2007)

11 Actieve en passieve woordenschat
Nederlandse kinderen Allochtone kinderen PW AW PW AW

12 Voorbeelden van moeilijke teksten:
De buitenissige groei van de Zuid-Amerikaanse steden is mede het resultaat van een sterke natuurlijke bevolkingsaanwas. Factoren die hebben bijgedragen tot de ontwikkeling van het gebied zijn onder meer de aanwezigheid van grondstoffen en de groeiende afzetmogelijkheden. Het verschil in doorlatendheid tussen zand en klei is een gevolg van het verschil in korrelgrootte. Bron: Padmos (2005) Wetenschappelijke geletterdheid

13 Voor de ongelijkmatige bevolkingsspreiding in India zijn verschillende oorzaken. In bergachtige gebieden is het te koud. De hellingen zijn te stijl om te bewerken en om er landbouw te bedrijven. Langs de rivieren is vlak. Daar is het eenvoudig om woningen te bouwen. Er is ook voldoende water om te drinken en voor irrigatie van de landbouw. Bron Wereldwijs Malmberg Hoofdstuk India in beeld het

14 CAT D B C A DAT Wat maakt een tekst moeilijk? veel Contextuele
Inbedding weinig veel C A DAT weinig Cognitieve last

15 Tekst India in beeld Bedekkingspercentage Contextuele ondersteuning
Vakwoorden 86 % Algemene woorden 89 % Totaal: 76% Contextuele ondersteuning Geen hellingen Geen eenvoudige woningen Geen irrigatie Geen landbouw Conclusie: tekst veel te moeilijk

16 Enkele oplossingen: Woordenschat Taalontwikkeling in interactie
Algemene (nuttige) woorden Pregnante context woorden Taalontwikkeling in interactie Win - Win model

17 Woordenschat Viertact Voorbewerken introduceren van woorden
Semantiseren woorden zichtbaar maken Consolideren herhalen van woorden Controleren passief / actief Bron: Met woorden in de weer.; van der Nulft en Verhallen

18 Taalontwikkeling in interactie (Toii)
Leerkrachtvaardigheden Taalaanbod Taalruimte Feedback op taalgebruik (van de ll) Bron: Taalontwikkeling op school; Verhallen en Walst Taal een zaak van alle vakken. van Beek en Verhallen

19 Taalaanbod Betrokkenheid afwezig Leerlingen begrijpen het niet
Taalaanbod ver boven niveau Het leren stagneert !

20 Taalaanbod Realiseer betrokkenheid; gebruik materiaal
Gebruik begrijpelijk taalaanbod; nadruk op input! Taalaanbod net boven niveau; geselecteerde woorden Het leren start !

21 Geïntegreerd taal/zaakvakonderwijs
Win – Win model Ervaringscontext aanbrengen Tekst lezen Toepassen van het geleerde Bron: Taal een zaak van alle vakken. van Beek en Verhallen

22 Methode is uitgangspunt
De methodetekst is ingebed tussen de ervaringscontext en het toepassen van het geleerde! Samenwerking tussen Nederlands en zaakvak! Ervaringscontext Methodetekst Toepassen van het geleerde Zaakvakles (Ak) Taalles / begrijpend lezen Taalles / Mond.taalvaardigheid

23 Mentus onderwijsburo voor;
Scholing en nascholing Coaching Begeleiding startende leerkrachten Lezingen en workshops Advisering