Departement Onderwijs en Vorming

Presentatie over: "Departement Onderwijs en Vorming"— Transcript van de presentatie:

1 Departement Onderwijs en Vorming
Europese ervaringen met de nationale vertaalslag van het Europese kwalificatieraamwerk EQF Wilfried Boomgaert Departement Onderwijs en Vorming Brussel, 10 februari 2012

2 Overzicht Situering bronnen van de spreker
Tijdslijn Europese ontwikkelingen Stand van zaken koppelingen NQF – EQF Soorten NQF’s Descriptoren en dimensies Brede definitie van “competentie” Doelstellingen van NQF’s Impact van NQF’s Perspectief van de EQF-aanbeveling en impact Misverstanden

3 Bronnen van de spreker De EU-adviesgroep EQF - besprekingen van de Europese en nationale ontwikkelingen met als doelstellingen: coherentie en coördinatie Betrokkenheid bij nationale Stuurgroepen voor koppeling met EQF in Ierland (2009), Nederland (2011), Bulgarije en Franse Gemeenschap (2012) EU-agentschappen Cedefop en ETF: periodieke rapportering over Europese en nationale ontwikkelingen Europese conferenties met nationale kwalificatie-experts, opleidingsverstrekkers, sociale partners, Europese Commissie, leden Europees Parlement

4 Tijdslijn Europese ontwikkelingen
2002: Brugge-Kopenhagenproces met als trefwoorden: transparantie/kwaliteit/erkenning 2004: EU principes validering informeel en niet- formeel leren (INFL) + instrument Europass 2005: eerste versie EQF + publieke consultatie 2008: EQF aanbeveling goedgekeurd in Raad + EP 2009: aanbevelingen ECVET en EQAVET : streefdatum koppeling aan EQF : streefdatum vermelding EQF-niveaus 2013: evaluatierapport over EQF aanbeveling in EP

5 Stand van zaken koppeling aan EQF
(4) Ierland, Verenigd Koninkrijk, Malta, Frankrijk (8) Denemarken, Portugal, BE-Vlaanderen, Nederland, de drie Baltische staten, Tsjechië 2012 (16) Kroatië, Luxemburg, Oostenrijk, Finland, Duitsland, Spanje, IJsland, Polen, Bulgarije, Noorwegen, Zweden, Slovenië, Italië, Roemenië, Cyprus, Turkije + BE-Franse Gemeenschap 2013 (6+1) Hongarije, Slowakije, Griekenland, FYROM, Montenegro, Liechtenstein en Zwitserland + Duitstalige Gemeenschap

6 Soorten NQFs Comprehensief raamwerk (28 landen) of specifieke raamwerken voor HO, BOO of algemeen onderwijs (bv Tsjechië); soms met sub-raamwerken (bv VK en Estland) Communicatiemiddel: meeste landen waaronder NL of hervormingsinstrument: expliciet in EI, VK, FR Specifieke wetgeving (EI, VK, FR, BE-VL) – amendering bestaande wetgeving (LUX, Spanje, Estland, Turkije) – koppeling aan bestaande wetg. (DK, D, PT, SE, CY, NO) Open voor nog niet formeel erkende kwalificaties: FR, NL, VL, (Zweden) Aantal niveaus van 6-7 (FR, IJsland, NO) tot 12 niveaus (Schotland); 26 landen met 8 niveaus; ook “access levels” Fase: ontwikkeling NQF = 6 ; goedkeuring = 17 ; implementatie = 9 (o.a. VL) ; al in gebruik = EI, VK, FR

7 Descriptoren en dimensies
Meestal kennis, vaardigheden en autonomie / verantwoordelijkheid zoals in EQF-aanbeveling 2008 Sommige landen hebben onderverdeling binnen dimensie competenties (D, BG): leercompetenties, beroepsgerichte, communicatieve, sociale competenties, geïnspireerd door EQF versie 2005 Andere verdelen dimensie vaardigheden in leervaardig-heden en communicatieve of sociale vaardigheden (bv NL), geïnspireerd door de Dublindescriptoren Andere vermelden sleutelcompetenties zoals ondernemerschap (Finland) of transversale competenties (Polen) Nog andere hebben aparte dimensie ‘context’: VL + NL Evolutie naar convergentie: oppervlakkig of in de diepte?

8 Enkele voorbeelden DQR: Niveauindikator /Anforderungsstruktur Fachkompetenz Personale Kompetenz Wissen - Fertigkeiten – Sozialkompetenz – Selbständigkeit ___________________________________________ Bulgarian NQF: level descriptors = EQF versie 2005 Knowledge – Skills – Personal &professional competences A&R – Learning – Communicative & social - Professional

9 Enkele voorbeelden Descriptoren en dimensies Nederlandse NLQF CONTEXT
Kennis Vaardigheden V & A Kennis – Probleemopl. v. – Leer en – Informatie – Communicatie toepassen ontwikkeling

10 Brede definitie van “competentie”
De EQF aanbeveling bevat twee definities van de term “competentie”: Een brede definitie, overkoepelend voor kennis, vaardigheden en andere capaciteiten Een enge definitie verwijzend naar de titel van de derde dimensie van de EQF-descriptoren: autonomie en verantwoordelijkheid Meer en meer stemmen in EU om brede definitie te hanteren en titel van derde dimensie in EQF te vervangen door “autonomie en verantwoordelijkheid”. Minstens 1/3 landen gebruikt al brede definitie in NQF – relatie met brede of enge invulling LO-benadering

11 Doelstellingen van NQF’s (top 10)
Transparantie verhogen: nationaal & internationaal Levenslang leren bevorderen Verschuiving naar “learning outcomes” (output) Instrument voor communicatie stakeholders Meer aansluiting met arbeidsmarkt realiseren Doorstroming bevorderen (bv van BOO naar HO) Ondersteunen van validering / erkenning INFL Consistentie tussen kwalificaties verbeteren Referentiekader voor kwaliteitsborging Betere begeleiding: meer afstemming op individuele behoeften

12 Impact van NQF’s Vermelding van niveau op kwalificatiebewijzen en supplementen (Europass) Vergemakkelijken internationale mobiliteit: bv EI-VK, EI-Nieuw-Zeeland Ontwikkelen van kwalificatiedatabases en –registers Meer aandacht voor “learning outcomes” naast proces/input Hogere betrokkenheid van de stakeholders Hogere invloed arbeidsmarkt op “learning outcomes” Doorstromingsbeleid en -procedures worden herbekeken Meer aandacht voor erkenning INFL (EVC) Consistentie en verhoudingen tussen kwalificaties (bv BOO en algemeen onderwijs) worden herbekeken Soms wordt kwalificatieniveau toegevoegd: FR en EQF-2

13 Perspectief van de EQF aanbeveling
De EQF aanbeveling is niet beperkt tot een set van 8 niveaus, maar is een pakket bestaande uit: raamwerk met 8 niveaus en descriptoren, overkoepelend voor alle leervormen: formeel, niet-formeel en informeel LO-benadering: kwalificaties uitgedrukt in “learning outcomes” / competenties algemene principes voor kwaliteitsborging (annex III). Zichtbare impact op EU-niveau op o.a. - ontwikkeling van sectorale kwalificatieraamwerken, - recente aanpassing ER 2005/36/EC (gereglem. beroepen) - ESCO-project: beroepen – competenties - kwalificaties - aandacht vanuit niet-EU landen en multinationals.

14 Misverstanden EQF-niveaus kan je zomaar kleven op opleidings-programma’s In beschrijving van kwalificaties worden alleen die zaken vermeld die direct gekoppeld kunnen worden aan descriptoren en hun dimensies EQF-niveaus 5/6 tot en met 8 zijn voorbehouden voor kwalificaties van HO Focus op LO verbiedt aandacht voor proces en input; focus op LO betekent focus op “taken” Voor elke overgang naar volgend EQF-niveau is kwalificatie vereist van net onderliggend niveau EQF-niveau 5 moet altijd ingevuld worden In de VKS zijn de onderwijskwalificaties en beroepskwalificaties volledig gescheiden, parallelle zaken.

15 Voor meer informatie Rapport Cedefop: Tekst EQF aanbeveling: Portaalsite EQF: Site AKOV: Zie onder ingang: kwalificatiestructuur Dank u voor uw aandacht.