Krachtige leeromgevingen

Presentatie over: "Krachtige leeromgevingen"— Transcript van de presentatie:

1 Krachtige leeromgevingen
Groepssessie 1: Curriculum Bron afbeelding: geraadpleegd op woensdag 25 september 2013. Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

2 Planning groepssessies
Curriculum (vandaag) Werkvormen (donderdag 17/10) Diversiteitstool (maandag 28/10) onderwijstechnologie Toetsen en evalueren (donderdag 31/10) Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

3 Raadpleeg je medestudenten Bekijk het forum en de website
Vragen??? Raadpleeg je medestudenten Bekijk het forum en de website Mail naar Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

4 Korte herhaling plenaire sessie Praktische weetjes Aan de slag…
Groepssessie 1 Korte herhaling plenaire sessie Praktische weetjes Aan de slag… Uiteenzetting praktijkopdracht Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

5 Even herhalen…. Curriculum : "… in essentie een plan ter ondersteuning van het leren. Het bestaat uit doelen om het leren te richten; drie soorten beslissingen (1) selectie en ordening van inhouden, (2) keuze van leerervaringen die men wil uitlokken zodat de inhouden gepast worden gemanipuleerd, (3) een planning met daarin de optimale leercondities. "

6 Even herhalen….

7 Eindtermen en ontwikkelingsdoelen
"Ontwikkelingsdoelen en eindtermen zijn minimumdoelen op het vlak van kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes die de maatschappij via het Vlaams Parlement absoluut noodzakelijk acht voor het onderwijs van vandaag." (Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, 1998, p.6). Centrale rol Entiteit Curriculum

8 Curriculum op macroniveau
Ontwikkelingsdoelen in het kleuteronderwijs Eindtermen en ontwikkelingsdoelen in het lager onderwijs Eindtermen en ontwikkelingsdoelen in het secundair onderwijs

9 Curriculum op macroniveau
Ontwikkelingsdoelen: na te streven Eindtermen: minimaal te bereiken op het einde van een grens. Vakgebonden, specifiek en vakoverschrijdend Leergebiedgebonden en leergebiedoverschrijdend Rol bij kwaliteitscontrole

10 Naam presentatie – Naam maker en/of presentator - 12/09/2005
Faculteit Naam Faculteit – Dienst of Vakgroep (optioneel)

11

12 Wat zijn VOET’en? Minimumdoelen die tegemoetkomen aan de nood aan een brede en harmonieuze vorming om zelfstandig en actief te kunnen functioneren in de huidige maatschappij. Minimumdoelen die niet specifiek behoren tot een vakgebied maar dikwijls wel aansluiting vinden en onder meer door middel van meerdere vakken of onderwijs- projecten kunnen worden gerealiseerd. Bron afbeelding: geraadpleegd op woensdag 25 september 2013.

13 Element uit stam combineren met een ET uit een context (respect=stam, tegenover milieu=context)
Figuur bron: Departement Onderwijs (2009). Secundair onderwijs. Uitgangspunten bij de vakoverschrijdende eindtermen en ontwikkelingsdoelen.

14 Gemeenschappelijke stam Zeven contexten
Lichamelijke gezondheid en veiligheid Mentale gezondheid Sociorelationele gezondheid Omgeving en duurzame ontwikkeling Politiek-juridische samenleving Socio-economische samenleving Socio-culturele samenleving Persoonlijk leven Leren leren Scharnier Niet meer graadgebonden. Maakt schoolprojecten mogelijk, meer autonomie. Samen-leving

15 Afbeelding: http://ond. vvkso-ict
Afbeelding: geraadpleegd op 22/02/2011

16 VOETen in de derde graad secundair onderwijs (http://www. ond

17 Curriculum op mesoniveau
Startpunt: eindtermen en ontwikkelingsdoelen Eigen verantwoordelijkheid: uitwerken van een leerplan, werkplan AUTONOMIE Invloed van netten, koepels

18 Kansen Leerplannen kunnen helpen een 'uithangbord' creëren voor een school: profiel, keuzes, accenten Identiteit van de instelling Rol individuele leerkracht in schoolteam centraal Maar: “Niettegenstaande de criteria voor de goedkeuring van de leerplannen duidelijk zijn, ervaren leerkrachten de nieuwe leerplannen, als te voorschrijvend, als een keurslijf. De begeleidingsdiensten daarentegen stellen dat de leerkrachten de aangeboden ruimte onvoldoende zien en onvoldoende benutten, dat leerkrachten te weinig zelf verantwoordelijkheid opnemen voor de inkleuring van het pedagogisch-didactisch handelen van iedere dag. Ook leerlingen voelen dit aan.”

19 Website van het gemeenschapsonderwijs met een “aanbod” aan leerplannen voor het secundair onderwijs. In de schermafdruk staan de bijzondere onderzoekscompetenties voorop. Dit zijn specifieke eindcompetenties die kritisch gescreend worden bij visitaties van scholen (

20 Curriculum op microniveau
Nu sterk bepaald door onderwijsleerpakketten (handboeken) met concrete leerdoelen en uitwerking leerstof, media, toetsing, werkvormen (lkr. handleiding). “Aparatchiks of the textbook curriculum”, ‘deprofessionalisation’, ‘deskilling’ ? Hoofdprobleem is dat de gemakkelijkste leerdoelen snel gaan domineren en men leergebiedoverschrijdende doelen negeert (en vaardighedenontwikkeling). Leerkracht bepaalt uiteindelijk de keuzes.

21 Curricula Interpretaties:
Ongeschreven curriculum: neveneffecten van instructiesysteem; bijv. voorkeuren lkr., ligging school Nulcurriculum: wat (onbewust) genegeerd wordt in een curriculum; bijv. Kritische zin, smaakontwikkeling Het «hidden curriculum» in enge zin: meer psychologische invalshoek; de indirecte en verborgen socialisatie: omgaan met elkaar om, lkr-lln verhouding, omgaan met macht

22 Formuleren van leerdoelen: taxonomieën
Belang!! Hoe beter je weet wat je wilt, hoe beter je de instructie richting kan geven. Taxis = ordening en nomos = wet Een wetmatige ordening, een structurering gebaseerd op een theoretische (en empirisch voor zover mogelijk) basis m.b.t. hoe leerdoelen in werkelijkheid geordend zijn : behaviorisme en cognitivisme

23 Bloom - gedragsdimensies
Bloom revised

24 Taxonomie van Bloom inhoudsdimensies

25 Bloom - gedragsdimensies
Herinneren: herkennen, uit geheugen ophalen (‘recalling’). Beperkte cognitieve activiteit. Begrijpen: ‘meaningful learning’, interpreteren, voorbeelden zoeken, classificeren, samenvatten, afleiden, vergelijken en verklaren. Toepassing: (1) uitvoeren procedures bij gekende taken en (2) gebruiken procedures bij nieuwe taken.

26 Bloom - gedragsdimensies
Analyseren: complex geheel opsplitsen in samenstellende delen; differentiëren, organiseren en attribueren. Evalueren: (1) controleren en (2) bekritiseren. Interne/externe criteria toepassen, een uitspraak doen en conclusies trekken. Creëren: (1) hypothesen genereren; (2) plannen ontwerpen en (3) een product ontwikkelen.

27 http://www. teachthought

28 http://zaidlearn. blogspot

29 Praktische weetjes Waar vind ik eindtermen terug?
Zijn er eindtermen voor alle vakken? Hoe implementeer ik VOET? Waar zoek ik leerplannen? Welke informatie vind je naast de leerplandoelen terug in leerplannen? Hoe werk je met leerplandoelen? Lesdoelen formuleren Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

30 Waar vind ik eindtermen terug?
Vakgebonden eindtermen Specifieke eindtermen Vakoverschrijdende eindtermen = VOET Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

31 Vakgebonden eindtermen : http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/

32 Vakgebonden eindtermen Voorbeeld 3de graad TSO – vak geschiedenis

33 Specifieke eindtermen http://www. ond. vlaanderen
Specifieke eindtermen - Polen Economie Humane Wetenschappen Grieks/Latijn Moderne Talen Sport Wetenschappen Wiskunde Topsport (ASO/TSO) Uitzonderingen vermelden: cesuurdoelen, technisch-technologische opvoeding

34 Specifieke eindtermen: Bijvoorbeeld: Moderne talen http://www. ond
Uitzonderingen vermelden: cesuurdoelen, technisch-technologische opvoeding

35 Zijn er eindtermen voor alle vakken?
Enkel eindtermen voor vakken van de basisvorming Zedenleer → leerplannen Deeltijds Kunstonderwijs → leerplannen en

36 Zijn er eindtermen voor alle vakken?
Hoger onderwijs → Visitatierapporten → Beroepsprofielen → Domeinspecifieke leerresultaten (DLR) :

37 Hoe implementeer ik VOET?
Bron afbeelding: geraadpleegd op woensdag 25 september 2013. Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

38 Waarom VOET? Doelen die anders tussen de mazen van het net verdwijnen: komen te weinig aan bod in traditionele vakken Samenhang bevorderen in het onderwijsaanbod Meer kans tot niet-cognitieve doelen en betere synthese van kennis en ervaringen Beantwoorden aan de actuele vormingsbehoeften (brede en harmonische vorming) Brug vormen tussen school en samenleving

39 VOET Aan welke sleutelcompetenties, contexten, leren leren competenties werk je doorheen je les? Maak dit duidelijk door dit in je doelen naar voor te laten komen.

40 Waar zoek ik leerplannen?
Via de leerplannen van het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap   de leerplannen van het gesubsidieerd vrij onderwijs   de leerplannen van het gesubsidieerd officieel onderwijs Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

41 Rol netten, koepels, …

42 Leerplannen van het GO! Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

43 Leerplannen van het GO!

44 Leerplannen van het GO! Voorbeeld kunstgeschiedenis – 3de graad TSO

45 Leerplannen van het gesubsidieerd vrij onderwijs
Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

46 Leerplannen van het gesubsidieerd vrij onderwijs Voorbeeld Maatschappelijke vorming -3de graad
Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

47 Leerplannen van het gesubsidieerd vrij onderwijs Voorbeeld Maatschappelijke vorming-3de graad
Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

48 Welke informatie vind je naast de leerplandoelen terug in leerplannen?
Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

49 Hoe werk je met leerplandoelen?
Een leerplandoel concretiseren tot verschillende lesdoelen. Aantal lesdoelen afhankelijk van leerplandoel. Denk aan te bereiken inhoud en gedrag Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1 Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen

50 Leerdoelen formuleren
Taxonomie van Bloom Naam presentatie – Naam maker en/of presentator - 12/09/2005 Faculteit Naam Faculteit – Dienst of Vakgroep (optioneel)

51 Naam presentatie – Naam maker en/of presentator - 12/09/2005
Faculteit Naam Faculteit – Dienst of Vakgroep (optioneel)

52 We bekijken samen volgend lesfragment:
En nu aan de slag… Deel 1 We bekijken samen volgend lesfragment: We zoeken samen naar een eindterm die in het lesfragment nagestreefd wordt We concretiseren de eindterm tot vakgebonden lesdoelen van een hoog niveau Hou rekening met de taxonomie van Bloom: (zie checklist in pakket leermateriaal)

53 Vervolgens gaan we na welke VOET in het lesfragment nagestreefd werden
We concretiseren de VOET tot een concreet lesdoel

54 En nu aan de slag… Deel 2 Je krijgt een pakket met leermateriaal en een eindterm/leerplandoel Werk samen Concretiseer de eindterm/leerplandoel tot een 10-tal lesdoelen Hou rekening met de taxonomie van Bloom: (zie checklist in pakket leermateriaal)

55 En nu aan de slag… Deel 2 Zorg ook voor lesdoelen van een hoog niveau Je gaat na welke VOET aan bod kunnen komen Je vertaalt dit in een lesdoel

56 Gelijkaardig opzet als de afgelopen opdrachten:
Praktijkopdracht Gelijkaardig opzet als de afgelopen opdrachten: Formuleren lesdoelen: Maximaal 1 blz. Link met VOET: Maximaal 1 blz. Bijlage met lesmateriaal.

57 Praktijkopdracht Deel 1:
Je gaat op zoek naar een eindterm/leerplandoel Je vertaalt dit in tien lesdoelen, met de taxonomie van Bloom in het achterhoofd. Het is mogelijk om een korte toelichting te geven. Je voorziet ook leermateriaal waar je inspiratie haalt voor de inhouden (neem je op in bijlage).

58 Praktijkopdracht Deel 2:
Ga bij de voorgaande opdracht op zoek naar een aantal gepaste vakoverschrijdende eindtermen: zowel sleutelcompetenties als contexten. Hoe ga je hiernaar streven tijdens je les? Schrijf ook daarvoor een lesdoel uit.